KLINISCH NEURO-PSYCHIATRISCH ONDERZOEK EN PATHOFYSIOLOGIE
1 INHOUD
2 Inleiding: Het klinisch neurologisch onderzoek............................................................................... 3
2.1 Anatomie van de hersenen ..................................................................................................... 3
2.2 Neurologische anamnese ........................................................................................................ 5
2.3 Neurologisch klinisch onderzoek ............................................................................................. 5
2.4 Bewustzijn ............................................................................................................................... 8
2.4.1 Coma.............................................................................................................................. 10
2.4.2 Hogere cerebrale functies ............................................................................................. 11
2.5 Hersenzenuwen ..................................................................................................................... 16
2.6 Meningeale Prikkeling ........................................................................................................... 18
2.7 Motoriek ................................................................................................................................ 19
2.8 Reflexen ................................................................................................................................. 19
2.9 Sensibiliteit ............................................................................................................................ 20
2.10 Coördinatie ............................................................................................................................ 20
3 Richtlijn ‘psychiatrisch onderzoek bij volwassenen’ ..................................................................... 21
4 Onderzoek van de craniale zenuwen ............................................................................................ 25
4.1 Inspectie ................................................................................................................................ 27
4.2 12 craniale zenuwen: systematisch overlopen volgens functie ............................................ 28
4.2.1 N. Olfactorius (I) ............................................................................................................ 28
4.2.2 N. Opticus (II) ................................................................................................................ 28
4.2.3 N. Occulomotorius (III), nervus trochlearis (IV) en nervus abducens (VI) ..................... 31
4.2.4 N. Trigeminus (V) ........................................................................................................... 32
4.2.5 N. Facialis (VII) ............................................................................................................... 33
4.2.6 N. Vestibulocochlearis (auditorius) (VIII)....................................................................... 34
4.2.7 N. Glossopharyngeaus (IX) en N. Vagus (X) ................................................................. 35
4.2.8 N. Assecorius (XI) ........................................................................................................... 36
4.2.9 N. Hypoglossus (XII) ....................................................................................................... 36
5 Onderzoek van de motoriek .......................................................................................................... 37
5.1 Inspectie ................................................................................................................................ 37
5.2 Palpatie .................................................................................................................................. 38
5.3 onderzoek van de spiertonus ................................................................................................ 39
1
, 5.4 Onderzoek van de spierkracht .............................................................................................. 40
5.4.1 Proef van Gordon- Holmes (Barré) ................................................................................ 41
5.4.2 Proef van Mingazzini ..................................................................................................... 41
5.4.3 Trendelenburg test ........................................................................................................ 41
5.4.4 Looptest ......................................................................................................................... 41
5.5 Onderzoek van de coördinatie .............................................................................................. 42
6 Onderzoek van de sensibiliteit ...................................................................................................... 43
6.1 Gnostische sensibiliteit.......................................................................................................... 43
6.2 Vitale sensibiliteit .................................................................................................................. 44
7 Onderzoek van de reflexen ........................................................................................................... 45
7.1 Spierrekkingsreflexen ............................................................................................................ 45
7.2 exteroceptieve reflexen ........................................................................................................ 47
7.3 Romp en wervelkolom .......................................................................................................... 48
7.3.1 Romp ............................................................................................................................. 48
7.3.2 Wervelkolom ................................................................................................................. 48
2
,2 INLEIDING: HET KLINISCH NEUROLOGISCH ONDERZOEK
• Neurologisch onderzoek is onderzoek van het zenuwstelsel: Het zenuwstelsel bestaat uit een
centraal gedeelte (hersenen en ruggenmerg) en een perifeer gedeelte (perifere zenuwen en
autonome zenuwstelsel).
o De hersenen en zenuwen die rechtstreeks aftakken van het zenuwstelsel, bevinden
zich in de schedel. Het ruggenmerg loopt doorheen de wervels, van het hoofd tot de
onderrug.
o De perifere zenuwen zijn vertakkingen van het ruggenmerg. Een deel ervan zijn
motorische zenuwen die zorgen voor de werking van de spieren. Een ander deel zijn
de gevoelszenuwen die instaan voor de gewaarwordingen zoals pijn, drukgevoel,
warmte- en koudegevoel, tastzin,…
o Ten slotte is er nog een ingewikkeld systeem van autonome zenuwen. Dit zijn zenuwen
die ervoor zorgen dat een aantal functies automatisch gebeuren en die we dus niet
bewust controleren, zoals aanpassing van de bloeddruk aan activiteiten, werking van
het hart, aanmaak van zweet, darmwerking enzovoort.
2.1 ANATOMIE VAN DE HERSENEN
3
, Kenmerken KNO:
• = Eenvoudig
• Gesystematiseerd overlopen van alle CZS functies
• Niet veel instrumenten nodig: reflexhamer, pennetje, lampje, watje
Voorwaarden voor KNO:
• Zorgvuldig en gesystematiseerd uitgevoerd
• Aandacht voor ‘Lateralisatie’ = Steeds aandacht hebben voor links- rechtsverschillen en met
enig gevoel voor wat normaal en wat afwijkend is.
• Sleutelmomenten volgens de leeftijd: Vooral bij kinderen en jongeren van belang:
(cognitieve en motorische ontwikkeling)
• Onderzoek begint al in de wachtzaal: Letten op spontaan gedrag en motoriek
Ter oriëntatie wordt er altijd een algemeen of standaard neurologisch onderzoek verricht (zie
verder). De anamnese, die in vrijwel alle gevallen voorafgaat aan het neurologisch onderzoek,
bepaalt in grote lijnen met welke onderdelen dit standaardonderzoek wordt uitgebreid, het
neurologisch onderzoek op indicatie. De anamnese levert over het algemeen de aanwijzingen voor
de oorzaak van de aandoening. Anamnese wordt gevolgd door het effectieve neurologisch
onderzoek. Deze geeft de beste aanwijzingen voor de lokalisatie van de aandoening in het
zenuwstelsel
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studentkuleuven97. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.51. You're not tied to anything after your purchase.