Dit is een begrippenlijst van thema's maatschappijleer over het hoofdstuk rechtstaat.Ik hoop dat deze begrippenlijst helpt bij het leren en het halen van een goed cijfer.
Als je nog vragen of opmerkingen hebt, laat het dan vooral aan mij weten.
Ik heb ook een samenvatting over het hoofdstuk rech...
Totalitaire staat De staat doordringt tot in het persoonlijke
leven (bepalen wat ze mogen lezen, zien
enzo.)
Politiestaat Een staat waar de sociale, economische en
politiek macht door de leiders gehandhaafd
wordt met behulp van politie
Rechtsstaat Een staat waarin burgers met grondrechten
worden beschermd tegen machtsmisbruik en
willekeur van de overheid.
Democratische rechtsstaat Een staat waarin de regering een
verantwoordingsplicht heeft ten opzichte van
de volksvertegenwoording
Sociale rechtsstaat Er zijn allerlei wetten en voorzieningen om de
welvaart en het welzijn van de burgers te
bevorderen.
Vertrouwen en wederkerigheid ‘Voor wat hoort wat ‘ (als je zelf (burger) iets
doet verwacht je ook dat iemand anders
(staat) dat ook doet)
Rechtszekerheid Ontstaat wanneer burgers en staat trouw de
wetten naleven
Verlichting Een nieuwe politieke filosofische beweging in
Europa in de 18e eeuw. (er was verlangen
naar maatschappelijke geluk)
Willekeur Grillige manier van behandelen tegen het
recht en regel in.
Rede Gezond verstand
Sociaal contract Tot afspraken komen om in natuurlijke
vrijheid en gelijkheid te kunnen leven
Geweldsmonopolie Houdt in dat de staat het alleenrecht heeft om
fysiek geweld te gebruiken.
Beginsel van grondrechten Alle mensen zijn in vrijheid en gelijkheid
geboren en moeten ook kunnen samenleven
Soevereiniteits- en democratiebeginsel De mensen sluiten gezamenlijk een
vredesakkoord (sociaal contract)
Legaliteitsbeginsel Er is een staat doe het sociaal contract
tussen mensen kan afdwingen, maar die stikt
gebonden is aan de wetten die partijen zelf
hebben opgesteld.
Beginsel van de trias politica De macht van de staat wordt voor de
zekerheid verder begrensd door interne
scheiding van de staatsmacht
Onafhankelijkheidsverklaring Verklaring waarin zij hun nieuwe samenleving
uit riepen gebaseerd op vrijheid en gelijkheid
Bill of Rights De staatsmacht werd gebonden aan het recht
en vooral aan de grondrechten van de
burgers, verzameld in ….
Amerikaanse constitutie Bestaat uit Onafhankelijkheidsverklaring, de
grondwet, Bill of Rights
Verklaring van de rechten van de Gaf de klaroenstoot voor de nieuwe
, mensen en burger samenleving waarin alle mensen hun ‘heilige
en onschendbare’ grondrechten konden
uitoefenen
Verlichte dictatuur Dictatuur waarin de machthebber in zekere
mate rekening houdt met de bevolking
Constitutie Verwijst hier naar de beginselen en de regels
Hfst 2 waarmee een staat wordt gesticht.
Preambule Grondwet waarin staat beschreven welke
idealen de samenleving koestert
Staatsregeling van de Bataafse Kun je zien als voorloper van de grondwet
Republiek
Constitutionele monarchie Een koninkrijk met een grondwet
Censuskiesrecht Er wordt onderscheidt gemaakt wie er mag
stemmen
Nachtwakersstaat Een staat die zich voornamelijk inzet voor
bewaking van de veiligheid van de burgers en
de noodzakelijke voorwaarden realiseert voor
economische groei
Klassenstrijd Strijd tussen arm en rijk, tussen arbeid en
kapitaal
Klassieke grondrechten Grondrechten die de overheid moet
garanderen. Hierbij ligt de nadruk op vrijheid
en gelijkheid.
Onaantastbaarheid van het lichaam Je bepaald zelf wat er met je lichaam
gebeurd
Sociale grondrechten grondrechten die actief optreden van de
overheid vereist, bijvoorbeeld het recht op
werk, huisvesting of onderwijs
Absolute gelding
Verticale werking Tussen overheid en burger
Horizontale werking Tussen burgers onderling
Hfst 3
Legaliteitsbeginsel Iemands vrijheid alleen ingeperkt kan worden
als de rechtmatigheid van die beperking is
vastgelegd in wetten en regels die door het
parlement zijn aangenomen
heerschappij van de wet
Rechtsorde Het geheel van rechtsregels en
rechtsbeginselen en de manier waarop het
recht is georganiseerd
Delegeren Overdragen van taken
Kaderwetten Wet die de algemene principes en
verantwoordelijkheden en procedures regelt.
Algemene Wet Bestuursrecht Wet die de algemene regels bevat voor de
verhouding tussen de overheid en de
individuele brugers
Privatisering Dingen komen in handen van private
ondernemingen
Deregulering Verminderen van officiële regelingen, wetten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Meijerf. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
