Een beknopte samenvatting van het vak Persoonlijkheidspsychologie, en het boek Inleiding in de Persoonlijkheidspsychologie. Een perfect document om het vak zo snel mogelijk onder de knie te krijgen. Ik heb dit vak in een keer gehaald met een 7.
Interindividuele verschillen: verschillen tussen individuen
Intergroepverschillen: verschillen tussen groepen
Intra-individuele verschillen: binnen een persoon (condities, situaties etc)
Proximale verklaring: factoren die in de tijd samengaan met te verklaren verschillen
Distale verklaring: factoren die verderaf liggen in de tijd
Inputs: invloeden van buitenaf
Decision rules: het laten nadenken over bepaalde zaken
Outputs: het gedrag wat ze vertonen op basis van input en decision rules
Input decision rules output
Organized: alle karakterkenmerken zijn met elkaar gelinkt. Karakterkenmerken passen zich aan elkaar
aan.
Influential forces: karaktereigenschappen hebben effect op anderen.
Evocatie: onbewuste reactie op anderen
De mens heeft 3 levels:
- Je bent zoals iedereen (iedereen spreekt een taal)
- Je bent zoals een paar (de een is introvert, de andere extravert)
- Je bent uniek (de manier waarop iemand een emotie toont)
Wetenschappelijke standaarden:
Heuristieke waarde: leidt theorie tot nieuwe ontdekking? Laat de theorie ons tot nieuwe
bevindingen komen?
Spaarzaamheid: bevat de theorie weinig voorstellen en assumpties?
Predicties: kan de theorie empirisch getest worden?
Omvattendheid: verklaart de theorie al de feiten en observaties in zijn domein?
Interdisciplinair: theorie mag geen principes tegengaan uit andere domeinen
Persoonlijkheid wordt bepaald door:
- Dispositioneel domein: hoe verschillen mensen van elkaar?
- Biologisch domein: mensen zijn collecties van biologische systemen en dit zijn bouwstenen voor
gedrag, gedachten en emoties.
- Intrapsychisch domein: onbewuste emoties.
- Cognitieve ervaringsdomeinen: bewuste gedachten, overtuigingen en subjectieve gevoelens zijn
belangrijk om personen te begrijpen
- Sociale en cultureel domein: persoonlijkheid heeft invloed op en wordt beïnvloed door de sociale
en culturele context
- Aanpassingsdomein: persoonlijkheid is cruciaal in hoe we omgaan met en ons aanpassen aan
dagelijkse zaken
Perceptie; de manier waarop persoon de wereld waarneemt
Universaliteit: elk mens is zoals alle anderen
Need to belong: de drang om ergens bij te willen horen
, Hoofdstuk 2
S-data: self report. Zelfrapportering, data van de persoon door middel van interview/vragenlijst.
Ongestructureerd: open vragen, autobiografie, 20 statement test. Nadeel hieraan is dat het moeilijk te
toetsten is.
Gestructureerd: zelfrapporteringsvragenlijst waar/niet waar. Nadeel hieraan is dat het weinig
genuanceerd is.
Nadelen S-data:
- Alexithymie: bepekering in het voelen van je eigen gevoelens
- Gevoelig voor biassen (sociale wenselijkheid, zelfrepresentatie, geheugenbiassen)
- Afhankelijk van motivatie, capaciteit van persoon
O-data: observer report: observatiegegevens. Evaluaties van anderen in zijn directe omgeving.
Inter-rater reliability: in hoeverre komen de verschillende observaties overeen?
Naturalistisc observation: natuurlijke omgeving (bijvoorbeeld conflicthantering in gezin)
Artificial observation: bijvoorbeeld in het lab
Nadelen O-data: biassen. Agressieve mensen zien meer agressie bij anderen bijvoorbeeld. Het
voordeel is dat er meerdere observatoren zijn dus controle.
T-data: test data. Meten van associaties tussen concepten. Bijvoorbeeld reactietijden. Dit gaat om
gestandariseerde testen zoals reacties op bepaalde stimuli. Rorschach-test is een voorbeeld. Reactie op
stimuli wordt daarbij gemeten.
Nadeel T-data: risico voor faken, ecologische validiteit (voorgestructureerd gedrag in plaats van
alledaags gedrag.
Actometer: mechanische registratieapparatuur. Belang van herhaalde metingen.
Fysiologische data: autonome zenuwstelsel. Bijvoorbeeld de eyeblink startle reflex: gaat over het
knipperen met de ogen. Als je schrikt ga je sneller knipperen.
Projectieve technieken: Rorschach test: test waarbij je een plaatje ziet bestaande uit vlekken en je moet
vertellen wat je ziet.
L-data: test data. Gegevens over het leven van mensen (opleiding, trouwen). S-data en O-data gebruiken
om L-data te voorspellen. Dit is rijke, levensechte, objectieve data.
Triangulation: het wegmiddelen van specificiteit van bron. Dus onderzoek doen naar uitkomsten die
databronnen overtreffen.
Betrouwbaarheid: gevoeligheid van een meting voor onbedoelde fluctuaties of variaties van de
meetresultaten (meetfouten). Over tijd, tussen items van een zelfde test en tussen onafhankelijke
beoordelaars.
- Test-hertest betrouwbaarheid: de gegevens zijn ehtzelfde wanneer de test nogmaals gedaan
wordt
- Interne consistentie: wordt meestal uitgedrukt in alpha coëfficient.
- Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid: Cohens Kappa.
Validiteit: zonder betrouwbaarheid, geen validiteit. Echter: test kan heel betrouwbaar zijn maar niet
valide.
- Gezichtsvaliditeit: meten wat het moet meten.
- Inhoudsvaliditeit: komen de essentiële elementen van een bepaald verschijnsel aan bod in de
test?
- Predictieve validiteit: kan de test een extern criterium voorspellen?
- Convergente validiteit: correleert de test met andere tests van dezelfde eigenschap?
- Discriminante validiteit: meet de test behalve wat het moet meten nog andere dingen?
- Construct validiteit: meet de test het theoretische construct dat het bedoelt te meten?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Ninajanssen1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.92. You're not tied to anything after your purchase.
