Summary
Samenvatting Ethiek SJD
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van Ethiek in kort bestek, Hoofdstuk 1 t/m 4.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
studysmart2020
Content preview
Samenvatting Ethiek in kort bestek;1.1 moraliteit en Ethiek
Moraliteit : dit begrip verwijst naar de opvattingen die er zijn ten aanzien van hoe mensen zich
zouden moeten gedragen ten opzichte van elkaar.
Een aantal voorbeelden met een ‘morele lading’:
- iemand uit je project groep die altijd te laat komt.
- Het overnemen van een werkstuk en deze zo inleveren.
- Zwart rijden in de tram.
- Ouders die of alles verbieden of alles juist weer goed vinden
Kenmerken van moraliteit: moraliteit kan gezien worden als een geheel aan ongeschreven regels,
houdingen die het gedrag van mensen reguleert, met het oog op de belangen en het welzijn van
anderen. Moraliteit gevormd door het maatschappelijk belang, deze gaat voor het eigen belang(?)
Smalle moraliteit: in de smalle moraliteit staat de vraag centraal in hoeverre we rekening moeten
houden met het welzijn en de belangen van anderen.
Brede moraliteit: in de brede moraliteit staat de vraag centraal wat een zinvol en gelukkig leven is.
Alleen mensen ( dus geen dieren) kunnen moreel of immoreel handelen.
Moraliteit is normatief: dit houdt in dat de inhoud van goed of kwaad, juist of onjuist en toelaatbaar
of ontoelaatbaar niet voor eeuwig vastliggen, deze zijn ook niet overal ter wereld hetzelfde. Vroeger
was het bijvoorbeeld normaal om als ouders samen in de auto te roken, in bijzijn van kinderen. Dat
zullen veel ouders nu niet meer durven.
Bouwstenen van moraliteit: normen, waarden en houdingen.
Normen en waarden slaan op gedrag.
Houding heeft betrekking op de persoon die handelt.
Waarden: waarden geven aan wat goed, waardevol en gewenst wordt gevonden. Voorbeelden van
morele waarden zijn professionaliteit, eerlijkheid en betrouwbaarheid.
Je kan waarden ook onderverdelen in Persoonlijke waarden en sociale waarden.
Bij persoonlijke waarden: stel je jezelf de vraag: ‘hoe wil ik mij gedragen en hoe wil ik door anderen
worden gekend’. Persoonlijke waarden zijn doelstellingen als gezondheid, geduld, en
betrouwbaarheid.
Sociale waarden: deze betreffen direct het samenleven met andere mensen. Voorbeelden van
sociale waarden zijn vrijheid, gelijkheid en solidariteit.
Waarden en normen worden meestal in een adem genoemd, maar het is nu duidelijk dat ze
verschillende kenmerken hebben. Waarden zijn heel abstract, ze beschrijven een doel maar niet
perse de weg die naar het doel leidt. Normen geven concrete gedragsnormen.
Als waarden het geformuleerde doel zijn, dan stellen de normen de voorwaarden om het doel te
bereiken.
, Houdingen: bij normen en waarden ligt de nadruk op het handelen. Buiten deze twee elementen is
ook de houding van een persoon van belang. Men heeft steeds weer een andere stemming, soms
heb je zin in de dag en soms stap je met het verkeerde been uit bed. Dit heeft invloed op je houding.
Daarom worden met name de structurele aspecten van de houding tot de moraliteit gerekend. We
spreken dan van karaktereigenschappen.
Karaktereigenschappen: deze bepalen mede de morele keuzes die worden gemaakt. Iemand die
doorzettingsvermogen heeft maakt andere keuzes dan iemand die altijd opgeeft.
Waarde: uit respect, vriendelijkheid,
Dwingend karakter: gebod of verbod
1.4 moraliteit, fatsoen, religie en recht
Niet alleen moraliteit, maar ook rechtsregels, fatsoenregels en religieuze regels schrijven gedrag
voor. Fatsoenregels zou je kunnen beschouwen als ‘zwakke’ morele regels, we vinden ze minder
belangrijk dan morele regels. Zoals tafelmanieren, wachten op je beurt bij de bakker en opstaan in de
tram voor oudere, ook wel etiquette.
Een verschil tussen moraliteit en religies is dat religies grote verhalen kennen en al dan niet heilige
boeken waar deze waar deze verhalen in zijn opgetekend. Moraliteit heeft geen centraal betekenis
verlenend verhaal.
De belangrijkste functies van het recht is het reguleren van het maatschappelijke leven met behulp
van regels. Dezelfde functie wordt vervuld door morele regels, het is daarom niet zo gek dat de
oorsprong van veel rechtsregels een morele regels is. Dat liegen niet mag is vastgesteld in Art. 3:44
BW en iemand angst aanjagen is strafbaar gesteld in art. 285 Sr.
Ondanks dat het recht en moraliteit nauw met elkaar verweven zijn, zijn er ook verschillen tussen de
twee. Recht onderscheid zich van morele regels door het feit dat recht geschreven bronnen heeft, de
rechtsbronnen, de wet en de jurisprudentie. Ten tweede kunnen rechtsregels worden afgedwongen.
Bij overtreding van morele regels bestaat deze functie niet. Ten derde bestaat het recht niet alleen
uit regels waarin de rechten en plichten van de burgers zijn vastgesteld. Een hele categorie
rechtsregels is bedoeld om bevoegdheden aan instanties te verlenen en procedures vast te stellen.
Men noemt deze regels de secundaire regels van het recht. VB art. 81 Grondwet waarin is bepaald
dat de vaststelling van wetten geschiedt door de regering en de staten generaal. Deze regel legt vast
wie de wet mag maken en welke procedure er moet worden gevolgd. Het vierde verschil tussen
moraliteit en recht is dat het recht ingebed is in een sociaal systeem. De wet kent gebouwen met
rechtbanken, politiebureaus, gevangenissen en ministerie. Moraliteit heeft geen eigen apparaat.
1.5 ethiek is moraal op papier.
In de eerste plaats kunnen ethische theorieën behulpzaam zij in het scheppen van helderheid.
Sommige zaken zijn te ingewikkeld om direct een moreel oordeel over te kunnen formuleren. In
ethische theorieën worden normen, waarden en argumenten op een rijtje gezet.
Wanneer de ethiek probeert te verhelderen en morele standpunten beschrijft, wordt zij descriptieve
ethiek genoemd. Descriptieve betekend beschrijvend. Deze richting inventariseert de morele
opvattingen die leven onder de mensen en stelt vragen als: waarom keuren mensen bepaald gedrag
af en waarom beschouwen ze ander gedrag goed? De tweede taak die de ethiek zich stelt, is het
kritisch toetsen van morele opvattingen en het opstellen van geldige theorieën. Niet zelden nemen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studysmart2020. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now