Module 1.3 Maatschappelijke Context Social Work 1e jaar. Bevat de volgende tentamenstof:
- Bijlsma, J. & Janssen, H. (2018) (4e herziene druk). Sociaal werk in Nederland. Vijfhonderd jaar verheffen en verbinden. Bussum: Coutinho. ISBN: 6279 .
Inleiding, hoofdstukken 1, 2, 3, 4, 7. Paragraaf 8...
Module 1.3 Maatschappelijke context
Sociaal werk in Nederland: vijfhonderd jaar verheffen en verbinden....................................................5
1 De Nederlandse verzorgingsstaat....................................................................................................5
1.1 De verzorgingsstaat gedefinieerd.............................................................................................6
1.2 ontwikkeling van de Nederlandse verzorgingsstaat..................................................................6
1.3 Het waarom van de verzorgingsstaat.......................................................................................9
1.4 doelstellingen en functies van de verzorgingsstaat................................................................10
1.5 De verzorgingsstaat en welfare triangle.................................................................................11
1.6 De verzorgingsstaat in internationaal perspectief..................................................................12
1.7 Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving...............................................................13
2 Van barmhartigheid tot empowerment: maatschappelijk werk door de eeuwen heen................15
2.1 Maatschappelijk werk als armenzorg.....................................................................................15
2.2 Van Armenwet tot bijstandswet.............................................................................................16
2.3 De verlichting en de verheffing van de arme..........................................................................17
2.4 Het woningwerk......................................................................................................................19
2.5 Zieke gezinnen........................................................................................................................19
2.6 Social casework.......................................................................................................................20
2.7 Kritiek op de helping professions............................................................................................22
2.8 Van toelaatbare gezinnen naar multiproblemgezinnnen........................................................23
2.9 Evidence based practice en common factors..........................................................................24
2.10 Burgerkracht.........................................................................................................................24
3 Van volkshuis tot buurtregie: een eeuw sociaal-cultureel werk in Nederland...............................25
3.1 harmonie tussen arm en rijk...................................................................................................25
3.2 Jeugd en Puberteit..................................................................................................................26
3.3 Jeugdbewegingen...................................................................................................................27
3.4 Groupwork, een methodiek voor professionals......................................................................28
Gisela Konopka (1910-2003).........................................................................................................29
3.5 Maatschappelijke verwildering der jeugd...............................................................................29
3.6 Buurthuizen en opbouwwerk.................................................................................................30
3.7 sociale cohesie........................................................................................................................32
3.8 weerbarstige praktijk..............................................................................................................33
4 Van weeshuis tot Eigen Kracht-conferentie: vijf eeuwen jeugdzorg in Nederland........................33
4.1 weeshuizen.............................................................................................................................34
1
, 4.2 Van straffen naar heropvoeden..............................................................................................35
4.3 De pedagogisering aan het eind van de negentiende eeuw...................................................36
4.4 De Kinderwetten van 1901.....................................................................................................37
4.5 residentiële hulpverlening......................................................................................................38
4.6 ambulante zorg.......................................................................................................................39
4.7 Dagbehandeling......................................................................................................................40
4.8 de Wet op de jeugdzorg van 2005..........................................................................................40
4.9 Preventie.................................................................................................................................41
4.10 De Jeugdwet van 2014..........................................................................................................42
4.11 De gemeenten aan zet..........................................................................................................42
Hoofdstuk 7 Van gasthuis tot woonzorgzone: vijfhonderd jaar ouderenzorg..................................43
7.1 Gasthuizen, hofjes en gilden...................................................................................................43
7.2 Regenten en diakenen............................................................................................................44
7.3 Diaconie- en stadsarmenhuizen..............................................................................................45
7.4 Geen aalmoes maar recht, een eeuw strijd om het pensioen................................................45
7.5 Ouderen: een heterogene groep............................................................................................46
7.6 De novogeront........................................................................................................................47
8 De toekomst van de verzorgingsstaat............................................................................................47
8.1 Uitdagingen voor de verzorgingsstaat....................................................................................47
8.5 De welfare triangle in de toekomst, keuzes maken................................................................48
8.6 Kiezen voor de toekomst: meer marktwerking?.....................................................................49
8.7 Kiezen voor de toekomst: meer particulier initiatief?.............................................................49
8.8 Kiezen voor de toekomst: meer overheid?.............................................................................49
1 Onze samenleving: een digitale samenleving................................................................................50
Inleiding........................................................................................................................................50
1.1 kenmerken digitale samenleving............................................................................................51
1.1 Kenmerken digitale samenleving............................................................................................52
1.2 gevolgen voor sociaal werk.....................................................................................................53
2 De rol van het sociaal werk in de digitale samenleving.................................................................53
2.1 positionering vanuit het Landelijk opleidingsdocument sociaal werk.....................................54
2.2 een internationaal perspectief................................................................................................55
3 Deskundigheidsbevordering sociaal werker..................................................................................56
3.1 online gedrag..........................................................................................................................56
3.2 De digitale kloven en maatschappelijke ongelijkheid.............................................................57
Inleiding deel 2.................................................................................................................................61
4.1 Hoe ziet online pesten eruit?..................................................................................................62
2
, 4.2 Grooming: Wat is grooming?..................................................................................................62
4.3 Sexting: wat is sexting.............................................................................................................62
4.4 Verslaving: wat is het verband tussen internetgebruik en verslaving?...................................63
4.5 Inforbesitas; wat is het?..........................................................................................................64
4.6 Depressie en internetgebruik: wat is een depressie?.............................................................65
4.7 Veiligheid en privacy: wat zijn risico’s op het gebied van privacy en veiligheid op
microniveau?................................................................................................................................65
Hoofdstuk 5: Digitaal kwetsbare groepen........................................................................................66
5.1 Laageletterden........................................................................................................................66
5.2 mensen met psychiatrische problematiek..............................................................................66
5.3 mensen met een (licht) verstandelijke beperking...................................................................66
5.4 Ouderen..................................................................................................................................66
Maatschappelijke context van sociaal werk.........................................................................................67
1 Werken in het sociale domein.......................................................................................................67
1.1 wie is de sociaal werker?........................................................................................................67
1.2 wat behelst het sociale domein?............................................................................................68
1.3 Wat betekent werken in het sociale domein?........................................................................68
1.4 Wie werken er in het sociale domein?....................................................................................69
2 Actoren in het sociale domein.......................................................................................................70
2.1 De burger en zijn netwerk......................................................................................................70
2.2 De gemeente en organisaties in het sociale domein..............................................................71
2.3 De Rijksoverheid en overheidsinstanties................................................................................72
2.4 Kennisinstituten en onderzoek...............................................................................................73
3 Thema’s in het sociale domein......................................................................................................74
3.1 Zelfredzaamheid en eigen kracht............................................................................................74
3.2 Leefbaarheid in wijken............................................................................................................74
3.3 Burgerparticipatie...................................................................................................................75
3.4 Gezondheid en gezondheidsvaardigheden.............................................................................75
3.5 Ongelijkheid en inclusie/exclusie............................................................................................75
3.6 Armoede, werkloosheid en schulden......................................................................................76
3.7 Culturele diversiteit................................................................................................................76
3.8 Opvoeden en opgroeien.........................................................................................................76
3.9 Eenzaamheid..........................................................................................................................76
3.10 Kwaliteit van leven en zingeving...........................................................................................76
4 financiering van het sociale domein..............................................................................................77
4.1 wat betaalt de overheid?........................................................................................................77
3
, 4.2 Hoe betaalt de overheid dat?.................................................................................................77
4.3 Subsidies en crowdfunding.....................................................................................................78
4.4 Het aandeel van de burger.....................................................................................................78
5 Politiek en beleid in het sociale domein........................................................................................79
5.1 Problemen in de samenleving.................................................................................................79
5.2 Politiek en overheid................................................................................................................79
5.3 Collectieve-actieproblemen....................................................................................................80
5.4 Politieke problemen in het sociale domein.............................................................................81
6 Politieke ideologie en besluitvorming in het sociale domein.........................................................82
6.1 Politieke ideologie..................................................................................................................82
6.2 Besluitvorming op landelijk niveau.........................................................................................83
6.3 Besluitvorming in de gemeente..............................................................................................84
7 De beleidscyclus in het sociale domein..........................................................................................84
7.1 De besluitcyclus......................................................................................................................84
7.2 Voorbeeld van de beleidscyclus: de jeugdwet........................................................................86
7.3 Kritiek op de beleidscyclus......................................................................................................87
7.4 De wisselwerking tussen overheid en samenleving................................................................87
8 De historische context van sociaal beleid......................................................................................87
8.1 Nederland tot 2013: de verzorgingsstaat................................................................................87
8.2 De verzorgingsstaat onder druk..............................................................................................88
8.3 De Wet maatschappelijke ondersteuning...............................................................................89
8.4 De Wet langdurige zorg..........................................................................................................90
8.5 De Zorgverzekeringswet.........................................................................................................90
8.6 De Participatiewet..................................................................................................................90
8.7 De Jeugdwet...........................................................................................................................91
9 Sociaal werk in internationaal perspectief.....................................................................................91
9.1 Sociaal beleid in de Europese Unie.........................................................................................91
9.2 Sociaal werk en sociale zekerheid in Europa...........................................................................91
9.3 Sociaal werk en sociaal beleid in de Verenigde Staten...........................................................93
9.4 Internationale thema’s in het sociale domein........................................................................94
Mens en Recht......................................................................................................................................94
1 Recht en regels..................................................................................................................................94
1.1 Waarom is er recht?...................................................................................................................94
1.2 Vindplaatsen van het recht.........................................................................................................95
1.2.1 Wet- en regelgeving.............................................................................................................95
1.2.2 Jurisprudentie......................................................................................................................96
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mariskahansma1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.49. You're not tied to anything after your purchase.
