Lecture 4 -- Human Development -- Endocrine System
Lecture 3 -- Human Development -- Female reproductive System
Lecture 2 -- Human Development -- Male reproductive System
All for this textbook (3)
Written for
Saxion Hogeschool (Saxion)
Verpleegkunde
Geneeskunde, Gedragsleer, Communicatie En Samenwerking En Verpleegkundige Zorgverlening
All documents for this subject (2)
Seller
Follow
elinerutgers
Content preview
Geneeskunde samenvatting kwartiel 4
4.1
Na deze les kun je:
• benoemen welke fysiologische veranderingen er in het menselijk lichaam optreden bij het ouder
worden;
• formuleren wat het begrip kwetsbaarheid in het kader van de oudere zorgvrager inhoudt;
• benoemen wat palliatieve zorg is en op welke 4 verschillende domeinen deze vorm van zorg zich kan
richten.
Palliatieve zorg
In 2012 overleden in Nederland ongeveer 126.000 mensen, van wie 57% aan een chronische ziekte. Dit aantal
neemt naar verwachting toe naar bijna 200.000 sterfgevallen per jaar in 2040.
• Oorzaak → dubbele vergrijzing en het daarmee parallel lopende toenemend aantal chronisch zieken
Trends en prognose sterfte aan chronische ziekten
Sterfte
Prognose 2040
2010
De incidentie en prevalentie nemen toe met 40%
Kanker 42.600
en 57%
De prevalentie neemt toe van 140.000 tot
Dementie 9.041
500.000
CVA 8.913 Prevalentie neemt tot 2045 met 40% toe
Toename door verbeterde diagnostiek en
Hartfalen 6.912
behandeling en door comorbiditeit met COPD
Toename aantal patiënten met COPD, vooral bij
COPD 5.984
vrouwen
Definitie palliatieve zorg volgens WHO:
‘Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en naasten die te maken
krijgen met een levensbedreigende aandoening, door het voorkomen en verlichten van lijden door middel van
vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van pijn en andere symptomen van
lichamelijke, psychosociale en spirituele aard.’
1
,Palliatieve zorg is een onderdeel van een zorgcontinuüm, waarbij ziektegerichte palliatie geleidelijk overgaat in
symptoomgerichte palliatie, die voorafgaat aan palliatie in de stervensfase → plaatje hieronder.
Palliatieve zorg wordt gegeven in:
• Ziekenhuizen → 31% van de stervenden sterft hier
• Verpleeghuizen
• Hospices
• Thuis → 20 % van de overlijdende sterven hier.
De palliatieve fase gaat in op het moment dat duidelijk
wordt dat de ziekte niet meer te genezen is.
Verschillende palliatieve trajecten:
• Korte periode van plotselinge en snelle
achteruitgang → kanker
• Geleidelijke achteruitgang met tussentijdse
ernstige perioden → Hartfalen en COPD
• Langdurige, geleidelijke achteruitgang →
kwetsbare ouderen en dementerenden
In de leeftijd van 65-84 jaar sterven de meeste mensen aan
kanker, gevolgd door hartfalen/COPD.
Mensen ouder dan 85 jaar overlijden voornamelijk aan een
hoge ouderdom en aan dementie en veel minder aan
kanker.
Dementie leidt tot een hoge ziektelast.
Aandacht voor palliatieve zorg richtte zich voorheen vooral
op kankerpatiënten.
Bij orgaan falen, ouderdom en demente is het een
verrassing.
In de palliatieve fase geven patiënten aan last van een groot aantal symptomen te hebben. Deze verschillen
voor oncologische patiënten en patiënten die aan hartfalen/ COPD lijden. Deze laatste patiënten lijden vaak
aan comorbiditeit.
Meest voorkomende symptomen in de palliatieve fase
De kwaliteit van leven is in de palliatieve fase een centraal begrip. Een aantal domeinen blijkt hierbij bijzonder
van belang.
• Lichamelijk comfort.
• (Lichamelijk) functioneren.
• Cognitief functioneren.
• Psychologisch welbevinden.
• Sociaal welbevinden.
• Spiritueel welbevinden.
• Waargenomen kwaliteit van zorg.
Om tot een goede vaststelling van de belangrijkste problemen en de beïnvloedende factoren te komen wordt
de term ‘palliatief redeneren’ gebruikt. Het gaat hier om een methode van besluitvorming waarbij in de
palliatieve fase complexe problemen methodisch in kaart worden gebracht, met Palliatieve zorg. Palliatief
redeneren heeft als doel de communicatie en de kwaliteit van zorg te verbeteren. De subjectieve beleving en
de betekenis die de patiënt aangeeft, zijn het uitgangspunt.
Palliatief redeneren bestaat uit de volgende fasen:
• Breng problematiek in kaart, verzamel informatie van de patiënt en gebruik zo nodig
meetinstrumenten.
• Vat problematiek en beleid samen: stel een werkhypothese op, maak beleidsoverwegingen, omschrijf
het doel en stel het behandelplan op; denk toekomstgericht.
• Maak afspraken over evaluatie, zet zo nodig meetinstrumenten in: klachten en de mate van
welbevinden zijn belangrijke indicatoren.
• Stel het beleid zo nodig bij en blijf evalueren.
om symptomen vast te stellen
3
, Gestandaardiseerde vragenlijst met
Utrecht Symptoom
veelvoorkomende symptomen; gevalideerd
Dagboek
voor het gebruik bij patiënten met kanker
Delirium Observation Observatieschaal gericht op het herkennen
Screening Scale (DOSS ) van delier
Multidimensionele
Hulpmiddel om pijn te kunnen vaststellen
Pijnanamnese
Gevalideerd instrument voor het signaleren
Lastmeter
van psychosociale problemen
Hospital Anxiety and Instrument om angst en depressie te kunnen
Depression Scale (HADS ) vaststellen
Kwaliteit van leven
• Brief Hospice Inventory
(BHI)
• Edmonton Functional
Assessment Tool (EFAT) Voorbeelden van vertaalde instrumenten die
de kwaliteit van leven meten
• McGill Quality of Life
Questionnaire (MQOL)
• Quality of Dying and
Death (QODD)
Questionnaire
advance care planning
Het is in de palliatieve fase belangrijk om aan advance care planning(ACP) te doen. Bij ACP worden er
afspraken gemaakt over de in te zetten medische interventies, bijvoorbeeld over het stoppen van medische
handelingen of beslissingen rondom het levenseinde. Patiënten en hun naasten voelen zich door ACP
goedgeïnformeerd en kunnen tijdig hun zaken regelen.
Samenvatting
De palliatieve zorg richt zich in toenemende mate op ouderen in de laatste levensfase met verschillende
soorten aandoeningen: kanker, hartfalen, COPD en ouderdom/ dementie. Wanneer hulpverleners palliatief
redeneren als methode gebruiken om de belangrijkste problemen in kaart te brengen en zij aandacht besteden
aan advance care planning, wordt een klimaat geschapen waarin de patiënt en zijn naaste maximaal
zeggenschap hebben over deze periode, met de nadruk op behoud van kwaliteit van leven.
Screening en geriatrisch assessment
Kwetsbaarheid
• Lichamelijke kwetsbaarheid: bijv. het bestaan van beperkingen in de activiteiten van het dagelijks
leven (ADL)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinerutgers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.