Summary
Economie VWO Conjunctuur en Economisch Beleid volledige samenvatting
- Course
- Level
Een van de economie onderwerpen voor het eindexamen, Conjunctuur en Economisch Beleid, volledig samengevat voor het niveau VWO.
[Show more]
Seller
Follow
bkarseboom
Content preview
E C O N O M I ECONJUNCTUUR EN ECONOMISCH BELEID
1.1 Conjunctuur is de verandering van het groeipercentage van de
economie. De conjunctuur kan worden afgelezen uit de
procentuele veranderingen van het reëel bbp van kwartaal tot
kwartaal. De economische conjunctuurbeweging is af te lezen in
een grafiek. Als de conjunctuurlijn boven de x-as ligt, groeit de
economie. Als de lijn onder de x-as ligt krimpt de economie. De
conjunctuurlijn vertoont een onregelmatige slingerbeweging. De
conjunctuurbeweging is de golfbeweging van de reëele
economische groei.
De trendmatige groei is de gemiddelde groei van het reëel bbp
over de afgelopen tien jaar. De trend wordt ook aangeduid als
het langetermijngroeipad van de economie.
Je spreekt van een hoogconjunctuur als de economische groei
boven de trendmatige groei ligt. Kenmerken van een
hoogconjunctuur zijn:
Een krappe arbeidsmarkt: veel vacatures en weinig
werkloosheid.
Stijgende lonen.
Stijgende prijzen: hoge inflatie.
Hoge bezettingsgraad: machines draaien op volle toeren.
Weinig lege kantoorpanden.
Je spreekt van een laagconjunctuur als de economische groei
onder de trendmatige groei ligt. Kenmerken van een
laagconjunctuur zijn:
Een ruime arbeidsmarkt: weinig vacatures en veel
werkloosheid.
Nauwelijks stijgende lonen: dalende lonen komen niet vaak
voor.
Nauwelijks stijgende prijzen: geringe inflatie en heel soms
deflatie.
Lage bezettingsgraad: machines draaien minder.
Leegstaande kantoorgebouwen.
Economische recessie houdt in dat er twee kwartalen achter
elkaar een dalend reëel bbp is, dus de economische groei
krimpt dan twee kwartalen. Economische depressie houdt in dat
er drie of meer kwartalen achter elkaar een krimp is in het reëel
,bbp. Een conjunctuurindicator is een variabele op basis waarvan
men een voorspelling kan doen over de toekomstige
conjunctuur.
Voorbeelden van een conjunctuurindicator zijn het
consumentenvertrouwen (hoe optimistischer de consument,
hoe hoger de verwachte economische groei) en de
orderportefeuille van bedrijven (hoe meer opdrachten er zijn,
hoe hoger de verwachte economische groei).
De conjunctuurbeweging heeft drie kenmerken:
De beweging is onregelmatig en niet te voorspellen: alleen
voorspellingen.
De meeste macro-economische variabelen vertonen
dezelfde conjunctuurbeweging.
De beweging verloopt tegengesteld aan het aantal
werklozen.
Econometrie is een tak van de economische wetenschap, die zich
bezighoudt met het doen van voorspellingen aan de hand van
wiskunde en statische vergelijkingen in een model.
De conjunctuurklok is een instrument om de huidige stand van de
conjunctuur te weergeven. De conjunctuurklok verdeelt de
stand van de conjunctuur in vier fasen:
Hoogconjunctuur met een dalende conjunctuurbeweging.
(kwadrant linksboven)
Hoogconjunctuur met een stijgende conjunctuurbeweging.
(kwadrant rechtsboven)
Laagconjunctuur met een dalende conjunctuurbeweging.
(kwadrant linksonder)
Laagconjunctuur met een stijgende conjunctuurbeweging.
(kwadrant linksboven)
Procyclische grootheden zijn grootheden die mee toenemen als de
economie groeit en mee afnemen als de economie krimpt.
Voorbeelden hiervan zijn;
Consumptie (hoe hoger het bbp, hoe hoger de consumptie)
Investeringen (hoe hoger het bbp, hoe hoger de
investeringen)
Belastingopbrengsten (hoe hoger het bbp, hoe hoger de
belastingopbrengsten)
, Werkgelegenheid (hoe hoger het bbp, hoe hoger de
werkgelegenheid)
Anticyclische grootheden zijn grootheden die juist afnemen als de
economie groeit en toenemen als de economie krimpt. Het heet
anticyclisch, omdat het tegen de conjunctuurbeweging ingaat.
Een voorbeeld is de werkloosheid; bij een sterke groei van het
bbp neemt de werkloosheid af en bij een krimp van het bbp
neemt de werkloosheid toe.
1.2 Effecten van laagconjunctuur:
De onvrijwillige werkloosheid neemt toe. Er is minder
vraag en minder productie, waardoor de vraag naar arbeid
door werkgevers afneemt.
De overheidsuitgaven lopen op; er zijn meer
bijstandsuitkeringen en meer (huur)subsidies.
De belastingopbrengsten lopen terug; er zijn minder
loonbelastingen en minder indirecte belastingen zoals btw.
Indexeren van lonen, uitkeringen of pensioenen is het mee laten
stijgen van de hoogte van lonen, uitkeringen of pensioenen met
de inflatie (waardevast) of met de gemiddelde stijging van de
CAO-lonen (welvaartsvast).
In goede tijden (hoogconjunctuur) zit de collectieve sector (de
overheid en de sociale verzekeringen) ruim in de middelen en
zijn welvaartsvaste uitkeringen haalbaar. Welvaartsvaste
uitkeringen zijn uitkeringen die meegroeien met de
loonontwikkeling. Toelichting; de collectieve sector ontvangt in
hoogconjunctuur veel belastingen en premies, terwijl ze weinig
uitkeringen hoeft te verstrekken. Hierdoor kan de hoogte van
de uitkeringen makkelijk meestijgen met de CAO-lonen. In
slechte tijden (laagconjunctuur) is het mogelijk dat de overheid
besluit om de uitkeringen minder te laten stijgen dan de prijzen,
waardoor de reële waarde (koopkracht) van de uitkeringen
daalt. Dit is waardevast, want de uitkering groeit mee met de
inflatie. In tijden van laagconjunctuur is het niet altijd mogelijk
om de sociale uitkeringen waardevast te laten zijn, omdat daar
simpelweg geen geld voor is.
Pensioenfondsen incasseren premies, die belegd worden en zo
een kapitaal vormen dat gebruikt kan worden om de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bkarseboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.71. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51662 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now