1. Op welke juridische manieren kan je vervuiling voorkomen? (artikel Weterings §3.1)
Rechtshandhaving kan worden opgedeeld in toezicht en sanctionering.
Toezicht: betreft het toezien op de naleving van regels. Er wordt gekeken of er wordt gehandeld
overeenkomstig de van toepassing zijnde gedragsnormen. (bijv. alcoholcontrole, preventief toezicht)
Sanctionering: het gaat om een reactie op een – mogelijk na toezicht – geconstateerde overtreding
van een regel. (bijv. sancties, maar kan ook aanmaning of waarschuwing zijn)
Zowel privaatrecht, bestuursrecht als strafrecht bieden mogelijkheden om sancties te verbinden aan
gedrag dat schade oplevert aan anderen en/of de maatschappij. Zo kunnen boetes en niet-
monetaire sancties leiden tot internalisering van negatieve externe effecten, indien zij zijn gebaseerd
op de negatieve effecten van normoverschrijdend gedrag op derden.
Ook regulering (bestuursrecht) kan meebrengen dat potentiële normovertreders rekening houden
met de schadelijke gevolgen van niet-naleving van regels voor derden. (bijv. vergunning)
De negatieve externe effecten van normovertreding kunnen dus worden bestreden door de rationele
en calculerende overtreder via het privaatrecht (met name aansprakelijkheidsrecht), het
bestuursrecht en/of het strafrecht een sanctierisico in het vooruitzicht te stellen, dat gelijk is aan de
verwachte schade bij normoverschrijding.
De drie manieren om externe effecten van normovertreding te internaliseren, kunnen aan de hand
van ten minste vier criteria worden onderscheiden. Deze criteria zijn:
• ex-ante versus ex post benadering;
- Normen kunnen (vooraf) worden opgesteld, dus voor de negatieve effecten zijn veroorzaakt.
(bijv. snelheidslimiet) Ook kunnen normen achteraf worden geformuleerd. (open norm)
• private versus publieke handhaving;
- Het initatief tot rechtshandhaving kan bij de overheid of burger liggen. Bij privaatrecht bijv.
vaak burger. In strafrecht vaak overheid.
• directe versus indirecte (methode van) interventie;
- Indirect is bijv. het vooruitzicht van een boete. Directe methoden omschrijven precies hoe
een actor zich diet te gedragen en leggen dergelijk handelen ook op.
• tijdstip van juridische interventie.
- Juridische interventie kan op 3 momenten plaatsvinden
1. Het vroegst mogelijke stadium is het stellen van regels en de handhaving daarvan
voordat een mogelijk schadelijke handeling plaatsvindt.
2. Nadat een bepaalde handeling heeft plaatsgehad, maar voordat schade wordt
veroorzaakt of los van de vraag of schae is /zal ontstaan. -> handelingsgeralteerde
handhaving. (act based)
3. Nadat schade is ontstaan: schadegerelateerde handhaving (harm-based) handhaving.
De kosten van de handhavingsinstrumenten zelf dienen ook meegenomen te worden bij de
beoordeling welk(e) instrument(en) het beste gehanteerd kan (kunnen) worden. Deze kosten
beïnvloeden eveneens het niveau van optimale rechtshandhaving.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller schooldocus. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.