Class notes
Hoorcolleges coaching & ontwikkeling
- Course
- Institution
Uitgebreide en gestructureerde aantekeningen van alle hoorcolleges van het vak coaching & ontwikkeling.
[Show more]
Seller
Follow
ilsevangrieken
Reviews received
Content preview
Kennisclip 1 – Wat is coaching?Wat is coaching?
“Coachen is een manier van werk gerelateerde leren waarbij vooral in tweegesprekken
wordt geleerd. De coach is gericht op het faciliteren van het leer- en ontwikkelproces van
de coachee. Dus de coach zorgt er vooral voor dat de coachee voor zichzelf zorgt”.
“Coaching is unlocking a person’s potential to maximise his or her own performance. It is
helping them to learn rather than teaching them” (Whitmore, Passmore).
o Collaborative
o Individualises
o Solution-focused
o Results-orientated
o Stretching
Bij coaching sta je niet lang stil bij een probleem maar vooral bij de oplossing. Je moet ervoor
zorgen dat je je coachee uit zijn/haar comfortzone kan lokken (je stretcht de comfortzone).
“Coaching is a Socratic based future focused dialogue between a facilitator nd a participant,
where the facilitator uses open questions, summaries and reflections which are aimed at
stimulating the self-awareness and personal responsibility of the client” (Passmore & Filelry-
Travis).
Ook hier heeft de coach een faciliterende rol waarbij de verantwoordelijkheid van de
coachee zelf centraal staat. Wat hier typisch is is dat ze spreken van een socratische
benadering. Deze benadering benadrukt dat de coachee als het ware alle antwoorden al in
zich heeft om de ontwikkelvraag al aan te pakken.
Hoe meer je naar de oppervlakte gaat, hoe meer het op advies gaat lijken. Wanneer je meer
naar de oppervlakte gaat en meer “wat” vragen gaat stellen dan zul je zien dat je als coach
een meer leidende houding aanneemt in de coachgesprekken. Wanneer je meer naar de
,diepte gaat zal het meer op therapie gaan lijken en ga je meer “wie” vragen beantwoorden.
Coaching zit er vooral tussenin en gaat vooral om “hoe” de coachee denkt of handelt.
Coaching: sitting on your hands je neemt een passievere maar alerte houding aan ten
opzichte van je coachee. Je laat vooral je coachee actief zijn en constant motiveert om aan
de slag te gaan met zijn/haar ontwikkelvraag. Op den tijd moet je als coach meer in de
passieve houding gaan.
Stel activerende vragen om de coachee zelf met inzichten te laten coachen.
Coaching kan in verschillende contexten plaatsvinden:
o Coaching leidingevende
o Interne coach: je werkt in dezelfde organisatie als de coachee. De voordelen zijn dat
je de context al kent en al kennis hebt van de organisatie & dat je vaak sneller
beschikbaar bent & voor de organisatie is het goedkoper. Nadeel is dat je geen frisse
blik kan werpen op de coachvraag omdat je wellicht al een gekleurde blik hebt.
De interne coach kan de coachee gaan observeren in het dagelijks leven.
Bijvoorbeeld “ik wil beter grenzen kunnen stellen”. Hierdoor kan veel sneller
gereflecteerd worden op wat er al is gebeurd.
Nog een nadeel is dat de interne coach misschien andere mensen in de organisatie
kent waar de coachvraag over gaat (over een bepaalde leidinggevende), je moet als
coach je eigen oordeel uitschakelen. Ook kan het dat je als coach al bevriend bent
met de coachee, of juist niet bevriend.
o Externe coach
Wees ervan bewust dat jij als coach je eigen overtuigingen en kijk op de wereld hebt. Net als
je coachee.
Uitdaging 1: overdracht en tegenoverdracht.
Herhalingen van interactiepatronen die afkomstig zijn van buiten de coaching situatie zelf.
Het gaat bijna altijd over relaties. Sigmund Freud ontdekte dat sommige cliënten hem zagen
als een liefhebbende vader en sommige juist als verstrengelende vader. Het bleek dat
bepaalde patronen uit het verleden en relaties uit het verleden naar boven kwamen bij de
coachee, waardoor hij zich anders ging gedragen om deze relatie te herstellen.
Bij de coachee (op coach projecteren): overdracht.
Bij de coach (op coachee projecteren): tegenoverdracht
Uitdaging 2: eigenaarschap van coachee.
De coach heeft een faciliterende rol ten opzichte van de coachee, coachee is
zelfverantwoordelijk. Soms zal de coachee willen dat de coach wat meer moet geven. Dan
merk je dat de coachee de eigenaarschap van zijn/haar ontwikkelvraag aan het verliezen is
“zo ben ik nou eenmaal”. Het is als coach de uitdaging om die eigenaarschap weer bij de
coachee te leggen. Vraag bijvoorbeeld “wat heb jij zelf gedaan om hier iets aan te doen?”.
verwachtingsmanagement.
,Contracteren is essentieel. Al de verwachtingen van elkaar moeten worden vastgelegd.
Kennisclip 2 – contracteren en ethiek.
Contracteren is essentieel. Je legt hier vast wat de leerdoelen, de werkwijze, de duur van de
gesprekken en de tarieven. Op basis van dit contract kun je achteraf gezien het coachtraject
beter evalueren. Is wat we aan het begin hebben vastgelegd behaald?
Vier aspecten die essentieel zijn in het coaching proces
1. Formaliteit. Het is belangrijk om het formele karakter van de gesprekken de honoreren.
2. Balans. Je gaat een gelijkwaardige relatie aan.
3. Duidelijkheid. Over de regels, rollen en verwachtingen.
4. Vertrouwen. Als coach moet je een veilige leeromgeving creëren voor je coachee.
Vijf vormen van contracteren
1. Pre-contracteren: gaat om de aanloop naar het coachingstraject. In het matchingsevent ga
je je al voorbereiden op het coachingstraject. Je kan jezelf afvragen: is deze coachvraag wel
een vraag waarbij coaching het juiste instrument is? Of: hoe klaar is de coachee eigenlijk om
met dit vraagstuk aan de slag te gaan? Ook gaat het over het ervaren van de klik (op een
professionele manier), wat roept de coachee bij jou als coach op? En is het project wel
haalbaar?
Je kunt al veel informatie filteren. Je kunt al aan de woordkeuze, toon, snelheid van
praten informatie halen over de motivatie van de coachee en de klik.
2. Change contract: stellen van doelen, wat wil de coachee veranderd hebben? En hoe
weten we wanneer we het doel behaald hebben?
3. Process contracts: hoe vaak zien we elkaar, wat als we dan afspraak moeten verzetten, is
er sprake van huiswerk, wie gaat wat delen met wie? Zorg voor vertrouwen. Alles wordt
vertrouwd behandeld. Je kan wel met de opdrachtgever de vooruitgang bespreken zonder
inhoudelijke informatie te geven. Ook kun je het ritme van het coachproject afstemmen.
4. Business contracts: gaat over de meer financiële, zakelijke punten.
5. Psychological contract: over onuitgesproken verwachtingen. Komt vaak aan het ligt
wanneer twee partijen niet aan elkaars verwachtingen voldoen. Je wilt dit vermijden
vantevoren.
Typen relaties tussen coach en coachee:
o Meester-gezel relatie -> coachee legt een vraag voor bij de coach, die zich erin
verdiept en een advies geeft.
o Dokter-patient relatie -> coachee laat emoties zien en keert zich binnenstebuiten,
dokter stelt een diagnose, duidt op problemen en komt met oplossingen.
o Vroedvrouw-moederrelatie -> coach anticipeert op problemen van coachee om hem
te bewapenen of beschermen om problemen te beperken en aan te pakken. Meer
een verzorgende rol.
o Peer-reviewrelatie -> coach en coachee zijn gelijk als peers onder elkaar. De coach en
coachee kijken samen naar de praktijken van de coachee en zetten de puntjes op de
i.
o Old-boysrelatie -> coach en coachee zijn sparringspartners waarbij er met elkaar
wordt geoefend/simulatie.
, Vraag jezelf: is deze relatie effectief om de ontwikkelvraag van de coachee aan te pakken?
Soms is het nodig om dan opnieuw te contracteren.
Wanneer doorverwijzen als coaching niet het instrument is?
Coachvraag is meer een puzzel dan een probleem. Bij een puzzel is er maar één
optimale oplossing. Bij een probleem zijn er verschillende effectieve manieren om
het op te lossen.
Collegiaal in plaats van individueel probleem. Coaching is een op maat gemaakt
proces, anders moet je denken aan teamcoaching.
Massief in plaats van werk gerelateerd probleem. Dan vraagt het vaker om therapie.
Uitgangspunten/gedragsregels/spelregels van De Haan en Burger:
1. Coach en coachee gaan een gelijkwaardige relatie aan die gebruikt wordt in het
belang van de coachee.
2. De coachee uiteindelijk zelf het beste weet wat goed voor haar is en zowel haar privé
als in haar professioneel bestaan zelf kan beslissen wat zij wel of niet wil. De coachee
is daarmee ook zelf verantwoordelijk voor de keuze die zij maakt en is persoonlijk
aanspreekbaar voor zijn gedrag.
3. De verantwoordelijkheid van de coach is om de coachee een gelegenheid te geven
om een meer bevredigende manier van werken en leven te vinden en deze te
onderzoeken en te verhelderen.
4. Gedurende de coaching de doelen, middelen en keuzen van de coachee prioriteit
hebben boven die van de coach.
Ethische principes:
1. Competence.
2. Do no harm.
3. Integrity.
4. Informed consent.
5. Avoiding multiple relationships.
6. Confidentiality.
7. Conflicts of interests.
8. Multicultural/international competence.
Kennisclip 3 Neurowetenschappen & positieve psychologie
Het doel van neurowetenschappen
Begrijpen hoe het zenuwstelsel functioneert
Hoe zijn de hersenen georganiseerd
Invloed op gedrag, gedachten en emoties
Relatief jong vakgebied
Interdisciplinair (cognitieve psychologie, anatomie)
Waarom zijn de neurowetenschappen relevant voor coaching?
1. Coaches werken met de hele mens, inclusief hun fysieke componenten.
2. Hersenen-lichaam-geest zijn geen gescheiden entiteiten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilsevangrieken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
59063 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now