Summary
Samenvatting Psychologie, een inleiding, 8e editie
- Course
- Institution
- Book
Schematische, uitgebreide en duidelijke samenvatting voor de opleiding Toegepaste Psychologie.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Samenvatting Psychologie, een inleiding, 8e editie met MyLab NL toegangscode, ISBN: 9789043034593 Minor Toegepaste Psychologie
Seller
Follow
andreakrist
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1 Geest, gedrag en psychologische wetenschapPsychologie wetenschap van gedrag en mentale processen
Oud Grieks: Psyche = geest ologie = gebied van studie
! Psychologie is een breed veld, met vele specialismen, maar in wezen is psychologie de wetenschap van
gedrag en geestelijke processen = interne geestelijke processen, die we indirect waarnemen (denken, voelen,
begeren) en externe waarneembare gedragingen (praten, lopen, glimlachen)
Drie soorten psychologen
Experimenteel Psycholoog die onderzoek doet naar elementaire psychologische processen
psycholoog (onderzoekspsycholoog) veelal verbonden met universiteiten
Docent psychologie Psycholoog met als primaire taak het geven van onderwijs
Toegepast psycholoog Psycholoog die de door experimenteel psychologen vergaarde kennis gebruikt om
problemen van mensen op te lossen (d.m.v. trainingen, ontwerpen speciale
gereedschappen)
Specialisaties in de toegepaste psychologie
Arbeids-en Aanpassingen aan de werkplek die de productiviteit en de arbeidsmoraal van
organisatiepsychologen werknemers moeten maximaliseren. Of onderzoeken actuele onderwerpen of
hebben zich gespecialiseerd in marktonderzoek
Sportpsychologen Helpen atleten hun prestaties en motivatie te verbeteren, door trainingssessies te
plannen en door hen te leren hun emoties onder druk te beheersen. Of onderzoek
Schoolpsychologen Deskundig op het gebied van lesgeven en leren. Diagnosticeren leer- en
gedragsproblemen en adviseren leraren, ouders en leerlingen
Klinisch psychologen Helpen mensen zich aan te passen op sociaal en emotioneel gebied, of om
en counselors moeilijke keuzes in relaties, hun carrière of opleiding te maken.
Forensisch psychologen Leveren hun psychologische expertise aan het wets- en rechtssysteem. Vb.
gevangenen testen om vast te stellen of ze vrijgelaten kunnen worden
Omgevingspsychologen Proberen de interactie met onze omgeving en het milieu te verbeteren
Gerontopsychologen Helpen ouderen hun gezondheid en welzijn te behouden en effectief te leren
omgaan met leeftijdgerelateerde problemen. Ze beoordelen het functioneren van
ouderen en verstrekken begeleiding, om ouderen te helpen hun potentieel
maximaal te benutten in de latere fases van hun leven.
Psychiatrie Een medisch specialisme dat zich richt op de diagnose en behandeling van mentale
stoornissen (patiënten vs cliënten) (medisch vs psychologisch)
Pseudopsychologen Niet-onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke
waarheden worden gepresenteerd (horoscopen en paranormale fenomenen)
6 vaardigheden voor 1.Wat is de bron? (geen eigen belang // feitelijke kennis)
kritisch denken 2. Is de bewering redelijk of extreem?
3. Wat is het bewijsmateriaal?
4. Kan de conclusie zijn beïnvloed door bias?
5. Worden veelvoorkomende denkfouten vermeden?
6. Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig?
-Anekdotisch bewijsmateriaal= getuigenissen die de ervaringen van iemand of enkele personen schetsen,
maar ten onrechte voor wetenschappelijk bewijs worden aangezien
-Bias= een vooroordeel, vervorming of vertekening van een situatie, meestal op basis van persoonlijke
ervaringen en waarden
-Emotionele bias= de neiging om oordelen te vellen gebaseerd op attitudes en gevoelens, i.p.v. op een
rationele analyse van het bewijsmateriaal
-Confirmation bias= de neiging om ons gebeurtenissen te herinneren die onze aannamen bevestigen en
tegenstrijdige bewijzen te negeren of te vergeten
Zes belangrijke perspectieven domineren het snel veranderende veld van de moderne psychologie:
biologische, cognitieve, behavioristische, whole-person, ontwikkelings-, en socioculturele perspectief. Alle
,kwamen ze voort uit radicaal nieuwe ideeën over geest en gedrag.
Descartes -dualisme= scheiding tussen de spirituele geest en het fysieke lichaam
-rationalisme= stroming die de ratio (denken), als enige middel zag om aan
wetenschap en filosofie te doen.
Kritiek: empiristen= beweren dat waarnemingen, ervaringen en experimenten de
enige ware bronnen van kennis zijn (John Locke – tabula rasa)
1.Biologisch De oorzaken van gedrag zoekt in het functioneren van de genen, de hersenen en
perspectief het zenuwstelsel en hormoonstelsel.
1. Neurowetenschap= vakgebied dat zich richt op begrip van hoe de hersenen
gedachten, gevoelens, motieven, bewustzijn, herinneringen en andere mentale
processen creëren.
2. Evolutionaire psychologie= specialisme dat gedrag en mentale processen
beschouwt op basis van hun genetische aanpassingen aan overleving en
voortplanting
Eerste psychologisch laboratorium van Wundt is begin van de psychologie als wetenschap
Introspectie= Beschrijving van je eigen innerlijke, bewuste ervaring (kijken naar jezelf/ kijken naar binnen)
Structuralisme= Stroming die de basisstructuren van de geest en de gedachten trachtte te ontrafelen.
Structuralisten zochten de elementen van de bewuste ervaring.
Gestaltpsychologie= Het geheel is meer dan de som van de delen
-onze ervaringen kunnen net gereduceerd worden tot een serie elementen
-concentreerden zich op het geheel van onze bewustzijnservaringen en probeerden te begrijpen hoe we
‘perceptuele gehelen’ vormen
Functionalisme= Stroming die meende dat psychische processen het beste begrepen kunnen worden in het
licht van hun adaptieve nut en functie
-Kritiek op Wundt: richten op de functie van het bewustzijn niet op de structuur
2. Cognitief perspectief Iemands gedachten en handelingen zijn het resultaat van het unieke cognitieve
patroon van waarnemingen en interpretaties en ervaringen
3. Behavioristisch Behaviorisme= streefde erna om van de psychologie een objectieve wetenschap te
perspectief maken die zich alleen op gedrag richtte. Leren, beheersing van gedrag door de
omgeving, stimuli en responsen – maar niet op mentale processen
-Geen subjectieve aannames over de interne aanleiding (angst) voor extern gedrag
(vermijding)
-Skinner: de geest is subjectief, we kunnen het bestaan ervan niet bewijzen.
Iemands gedachten of emoties zijn irrelevant, alleen gedrag kan betrouwbaar
geobserveerd worden.
-handelen wordt gevormd door de consequentie ervan (betere prestaties als het
wordt beloond – consequentie)
Psychoanalytici Leggen de nadruk op de analyse van dromen, versprekingen en op een techniek die
vrije associatie, om aanwijzingen te verkrijgen voor de onbewuste conflicten en
verlangens waarvan wordt gedacht dat ze door het bewustzijn worden
gecensureerd. Tegenwoordig artsen met specialisme psychiatrie.
4. Perspectieven vanuit 1. Psychoanalyse= verklaring van de persoonlijkheidsstoornissen en psychische
de gehele persoon stoornissen en systeem van behandelingen van psychische stoornissen (verklaart
hoe motieven, driften en begeertes worden getransformeerd en in vermomde
vorm in onze bewuste gedachten/gedrag worden geuit)
2. Psychodynamische psychologie= onbewuste motivatie, psychische stoornissen
3. Humanistische psychologie= nadruk op de mogelijkheden, groei, potentie en
vrije wil van de mens. Geestelijke gezondheid
4. Psychologie van karaktertrekken en temperament= Verschillen tussen mensen
ontstaan uit verschillen in stabiele kenmerken en neigingen, die karaktertrekken en
temperamenten worden genoemd.
,5. Ontwikkelings- Mensen denken en handelen verschillend op verschillende momenten in hun leven
perspectief Nadruk op geestelijke en gedragsmatige veranderingen die voorspelbaar
gedurende het gehele leven plaatsvinden. Zulke veranderingen zijn het gevolg van
de interactie tussen erfelijkheid en omgeving
6. Socioculturele Het feit dat elk individu wordt beïnvloed door andere mensen en door de cultuur
perspectief waarvan iedereen deel uitmaakt
1. Sociale psychologie
2. Crossculturele en multiculturele psychologie
Crosscultureel psycholoog= specialisme die geïnteresseerd is in de manieren
waarop psychologisch e processen verschillen tussen mensen van verschillende
culturen
Cultuur Een complexe mix van taal, opvattingen, gewoonten, waarden en tradities die
wordt ontwikkeld door een groep mensen en die wordt gedeeld met anderen in
dezelfde omgeving
Holisme Visie die totaliteit altijd belangrijker vindt dan de som der delen
Perspectief Idee Wat bepaalt gedrag Wie
Biologisch Het lichaam kan apart van de geest De hersenen, zenuwstelsel, Descartes
worden bestuurd hormoonstelsel en genen
Cognitief De wetenschappelijke methode kan Iemands unieke patroon van Wundt en
worden gebruikt om de geest te waarnemingen, interpretaties, James
bestuderen verwachtingen, overtuigingen en
herinneringen
Behavioristisch Psychologie moet de wetenschap De prikkels in onze omgeving en de Watson en
van observeerbaar gedrag zijn, niet voorgaande consequenties van ons Skinner
mentale processen gedrag,
Perspectief 1.Psychodynamische psychologie: Processen in onze onbewuste geest Freud
van de gehele persoonlijkheid en psychische
persoon stoornissen komen voort uit
processen in het onbewuste
2. Humanistische psychologie: Onze aangeboren behoefte om te Rogers en
psychologie moet de nadruk leggen groeien en ons potentieel zo goed Maslow
op menselijke groei en potentieel mogelijk te verwezenlijken
i.p.v. op psychische stoornissen
3. Psychologie van karaktertrekken Unieke persoonlijkheidskenmerken De oude
en temperament: individuen kunnen die in de tijd en in alle situaties Grieken
worden begrepen in termen van hun consistent zijn
temperament en blijvende
karaktertrekken
Ontwikkelings- Mensen veranderen als gevolg van De interactie tussen erfelijkheid en Ainsworth,
een interactie tussen erfelijke omgeving, die zich het hele leven Piaget
eigenschappen en de omgeving door uit in voorspelbare patronen
Sociocultureel Sociale en culturele invloeden De kracht van de situatie Milgram,
kunnen de invloed overstemmen Zimbardo
van alle andere factoren die gedrag
beïnvloeden
Wetenschappelijke Procedure voor empirisch onderzoek van een hypothese, waarbij de
, methode omstandigheden zo zijn gekozen dat vooroordelen en subjectieve oordelen
worden uitgesloten
Deze methode maakt
het onderzoek 1. Een hypothese ontwikkelen
wetenschappelijk niet 2. Objectieve data verzamelen
het onderwerp 3. De resultaten analyseren
4. De resultaten publiceren, bekritiseren en repliceren
Net als onderzoekers in alle andere vakgebieden gebruiken psychologen de wetenschappelijke methode om
hun ideeën empirisch te toetsen.
Empirisch onderzoek Onderzoeksbenadering waarbij gegevens worden verzameld d.m.v. objectieve
informatie uit de eerste hand, gebaseerd op sensorische ervaring en observatie
Empirisch= op basis van ervaring
Doel: geen verkeerde conclusies trekken op basis van onze verwachtingen, biases en vooroordelen
Theorie Toetsbare verklaring voor een aantal feiten of observaties
Hypohese Voorspelling van de uitkomst van een wetenschappelijke onderzoek; een bewering
over de relatie tussen variabelen in een onderzoek
-falsificeerbaar (weerlegbaar); hypothese moet zo worden opgesteld dat kan worden bewezen of deze juist of
onjuist is
(niet--> suiker is ‘slecht’ voor kinderen =waardeoordeel
wel --> kinderen worden van suiker hyperactief
Variabele Element dat invloed is op hetgeen onderzocht wordt
Operationele definitie Objectieve beschrijving van een concept dat bij een wetenschappelijk onderzoek
hoort. Herformuleren concepten die worden bestudeerd in gedragsmatige termen.
Exacte omschrijvingen van de manier waarop een experiment moet worden
uitgevoerd en waarop belangrijke variabelen moeten worden gemeten.
Operationele definitie van kinderen: je kan niet alle kinderen ter wereld onderzoeken, dus alle kinderen van
groep 3 van basisschool X
Data Informatie, gegevens die worden gebruikt om een hypothese te toetsen
Experimentele conditie Omstandigheden waaraan de leden van de experimentele groep tijdens de
speciale behandeling worden blootgesteld
Experimentele groep Proefpersonen die worden blootgesteld aan de speciale behandeling
Groep die de suikerhoudende drank krijgt
Controle conditie Omstandigheden waaraan de leden van de controle groep tijdens het experiment
worden blootgesteld, bijna identiek aan die van de experimentele conditie m.u.v.
de speciale behandeling
Controle groep Proefpersonen die worden gebruikt als vergelijkingsmateriaal naast de
experimentele groep. Ze krijgen niet de speciale behandeling waar men meer over
wil weten.
Groep die de kunstmatig gezoete drank krijgt
Onafhankelijke De factor die de onderzoeker wijzigt/manipuleert, onafhankelijk van alle andere
variabele gecontroleerde experimentele omstandigheden.
Omdat alle andere aspecten van het experiment constant worden gehouden,
kunnen we zeggen dat de onafhankelijke variabele de oorzaak is van elk gevolg dat
we in het experiment waarnemen.
Verschillende hoeveelheden suiker die aan de 2 groepen worden gegeven
Afhankelijke variabele De variabele in de uitkomst die volgens onze hypothese het gevolg is van de
onafhankelijke variabele. Het is de variabele die gemeten of geobserveerd wordt.
Het activiteitsniveau van de kinderen
Randomisering Procedure waarbij deelnemers uitsluitend volgens toeval in een groep worden
ingedeeld.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller andreakrist. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.74. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now