Summary
maatschappijwetenschappen samenvatting H14 seneca
- Course
- Level
samenvatting van H14
[Show more]
Seller
Follow
sophievanlidthdejeude
Content preview
Hoofdstuk 14: verandering in de moderne samenleving14.1 context: traditioneel of modern
Voor mensen in een traditionele samenleving zijn vreemden per definitie een bedreiging, alleen
eigen stamleden zijn vertrouwd. De culturen van traditionele samenlevingen en moderne
samenlevingen zijn anders.
- Traditionele samenlevingen tonen meer variatie dan de moderne samenlevingen
(stadculturen). Dit komt omdat moderne samenlevingen op elkaar lijken door processen
zoals rationalisering, staatsvorming, democratisering, institutionalisering, individualisering en
globalisering
Cultuur: het geheel van voorstellingen, uitdrukkingsvormen, opvattingen, waarden en normen die
mensen als lid van een groep of samenleving hebben verworven.
Het gedrag in de moderne samenleving is grotendeels voorspelbaar, door het proces
institutionalisering. Dit proces geeft mensen zekerheid in het alledaagse handelen. Door
institutionalisering krijgen de waarden van mensen een plaats in hun alledaagse handelen en kunnen
zij duidelijk maken waarom zij dingen doen zoals zij die willen doen.
- Institutionalisering bepaalt een deel hun beeld van de werkelijkheid. Het zorgt voor dat
mensen in de werkelijkheid een betekenisvolle structuur en samenhang herkennen en
ervaren.
In proces institutionalisering ontstaan allerlei organisaties die zich richt op de
standaardgedragspatronen die gevormd worden. Organisaties: verbanden tussen mensen die een
gemeenschappelijk doel nastreven.
- Door gebrek aan institutionalisering in traditionele samenleving is er sprak van veel meer
variatie in normen dan in moderne samenlevingen. Welke normen bij verschillende
traditionele samenlevingen horen is moeilijk te zeggen door de verschillen
Een groot verschil tussen het denken en handelen in traditionele samenlevingen en in een moderne
samenleving kan worden verklaard door rationalisering. Dit proces houdt in dat traditionele
opvattingen en handelswijzen worden vervangen door een weloverwogen doelgericht handelen.
Tijdperk van moderniteit zijn mensen meer op rationele manier gaan handelen. Productie van kennis
en toepassing van wetenschap is centraler te komen staan. De premoderne tijd was meer geleid door
gewoontes, godsdienstige tradities en van generatie op generatie.
- Socioloog Max Weber typeerde dit als: onttovering van de wereld. Dit is dat in de moderne
tijd verminderde belangen van tradities, emotionele bindingen en opvattingen, er was
minder aandacht voor het bovennatuurlijke.
Rationalisering is lange termijn veranderingsproces, kenmerkend voor de maatschappij als geheel.
Volgens weber waren opkomst van kapitalistische sustemen en toenemende bureaucratisering van
de staat uiting van rationalisering.
Kapitalistische systeem: op rationele wijze nastreven van winst
, Door weber genoemde voordelen en nadelen van rationalisering
Voordelen van rationalisering Nadelen van rationalisering
- Verdere uitbouw van wetenschap: grote mate - Wereld waarin mens dreigt te worden
van beheersing sociale processen en natuur. gecontroleerd, waarbij middelen meer de
- Rationele en efficiënte vormgeving van doelen gaan overheersen.
arbeidsorganisaties - Differentiatie in arbeidsverdeling:
- nadruk op universele formele regels en gelijk vervreemding van werknemers en tot grote
behandeling van personen, gunsten verlenen op machtsverschillen in samenleving als geheel.
emotionele bindingsbasis. - Onpersoonlijke benadering, bureaucratische
- Het meten van opbrengsten en aandacht van opstelling in relaties tussen mensen.
man op vrouw verplaatsen - Hoge eisen in moderne arbeidsproces zorgt
voor veel stress, onderklasse die niet aan eisen
voldoet, door samenleving wordt uitgesloten.
- Toename van macht van bureaucratische
organisaties.
Vanuit het functionalisme-paradigma: rationalisering vormde volgens Weber het cement van
ontwikkeling van kapitalistische economie en leidde tot groei van materiële welvaart. Verband met
Durkheim over de arbeidsverdeling.
- Arbeidsverdeling is belangrijk aspect van rationalisering van het productieproces. Durkheim
maakt onderscheid tussen mechanische solidariteit en organische solidariteit.
Mechanische solidariteit: Gebaseerd op gelijkvormigheid: geringe arbeidsdeling waarvan sprake was
in de traditionele samenleving
Organische solidariteit: Gebaseerd op onderscheid: een verdere arbeidsdeling waarvan sprake is in
de moderne samenleving.
Vanuit het conflict-paradigma: nadruk gelegd op het ontstaan van maatschappelijke ongelijkheids-
verhoudingen door dit proces van rationalisering. Ze laten zien dat het kapitalisme leidt tot een
ongelijke verdeling van welvaart en ongelijke verhoudingen in de samenleving. Ze bestuderen de
strijd tussen klassen van de maatschappij over de verdeling van schaarse en waardevolle goederen.
De ongelijkheid tussen de bezittende en de niet-bezittende klasse centraal.
- Vervreemding hoort hierbij, dit duidt op het isolement van de individuele mens die geen
zeggenschap heeft (machteloos).
Vanuit rationele-actor-paradigma: benadrukt dat door rationalisering actoren in toenemende mate
het proces kunnen beheersen om de eigen doelen te bereiken. Karakter van handelen is sterker naar
voren getreden. Mensen ontwikkelen samenhangend geheel van doelen die men in leven wil
realiseren.
Onderling verschillen traditionele samenlevingen meer van elkaar dan moderne samenleving
verschilt van traditionele samenlevingen. De variatie op macroniveau tussen traditionele
samenleving is groot.
Variatie op microniveau is het grootst bij een moderne samenleving. Dit komt door het proces van
individualisering. Mensen in moderne samenleving willen graag hun leven zelfstandig vormgeven en
zich onderscheiden van de rest.
- Bij traditionele samenlevingen kennen ze het woord individu niet. Daar gaat het om
collectief, het goed van de groep. Een individu hoort zich daaraan aan te passen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sophievanlidthdejeude. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now