Summary
Samenvatting Inleiding Recht
- Course
- Institution
mijn samenvatting voor inleiding tot Recht.
[Show more]
Seller
Followkellydryepondt
Content preview
Samenvatting Inleiding RechtHoofdstuk 1: Recht
1. Begripsomschrijving:
“ Recht is een geheel van gedragsregels
Wat anders kan, maar niet anders mag.
--- Die afdwingbaar zijn gesteld door de overheid. “
Opgemerkt:
- Gedragsregels zijn niet per sé uitgevaardigd door de overheid. Ze kunnen van andere instanties of burgers
uitgaan, maar de afdwinging ervan gebeurt wel via het staats apparaat.
- Sanctie valt niet samen met het begrip Straf. Strafsancties worden enkel opgelegd bij misdrijven. (misdrijf =
schending van strafrechtregels) wie andere gerechtsregels overtreedt kan te maken krijgen met andere
afdwingmiddelen. Zoals bv schadevergoeding.
2. Doel van het Recht:
Orde en rechtszekerheid.
Geen chaos weten waar je aan toe bent en wat er verwacht wordt.
3. Bronnen van het Recht:
1. De wetgeving 4. De rechtspraak
2. Gewoonte 5. De rechtsleer
3. De algemene rechtsbeginselen 6. Sommige private regelgeving
3.1 De wetgeving in Ruime Zin
Omschrijving:
- federale wetten ( de “wet”)
gestemd door het federale parlement.
- Decreten en Ordonnanties
gestemd door de deelstaatparlementen in ons land.
- Beslissingen v/d uitvoerende macht
Koninklijke besluiten, Ministeriële besluiten, gemeentelijke en provinciale besluiten,…
Waar vind je wetgeving?
- Staatsblad ( het origineel)
- Juridat.be ( bijgewerkte versie)
- Provincies: bestuur memoriaal ( website)
- Gemeenten: via aanplakking ( stadhuis) , via neerlegging griffie ( Rechtbank)
Docent: A. Borms 2020-2021 Pagina 1
, Samenvatting Inleiding Recht
3.2 De gewoonte:
Rechtsgewoonten zijn de gevestigde, ongeschreven gebruiken die door de gemeenschap als bindend worden
beschouwd. Bv: Bij overlijden volstaat “ uit gewoonte” een attest van overlijden afgeleverd door een dokter voor de
burgerlijke stand.
3.3 De algemene rechtsbeginselen:
Ongeschreven gedragsregels die op een bepaald ogenblik essentieel worden geacht door de samenleving.
Bv: - verbod van eigen richting: wie meent op iets recht te hebben, maar dit niet op een vreedzame manier verkrijgt
moet een omweg via de rechter maken.
- Bescherming van de zwakken
- Eerbiedigen van de menselijk persoon.
3.4 De rechtspraak:
Een geheel van rechterlijke uitspraken, nl.:
- Vonnissen van de rechtbank
- De arresten van de hoven
- De uitspraken van de andere rechtscolleges
De uitspraak van de rechter is alleen bindend voor de partijen die bij de rechtszaak betrokken zijn.
3.5 De rechtsleer:
De rechtsleer is het geheel van de publicaties waarin rechtsgeleerden hun opvattingen over het recht meedelen.
Een gezaghebbende bron. Niet algemeen bindend maar kan invloed uitoefenen op de wetgeving en de rechters.
3.6: De private regelgeving:
Niet alleen overheden, maar ook private bronnen ( jij en ik) kunnen rechtsregels tot stand brengen.
Overeenkomsten tussen 2 personen zijn bindend voor deze personen.
4 Indeling Recht
4.1 klassieke indeling in publiekrecht en privaatrecht.
Publiekrecht Privaatrecht Gemengd
Organisatie VS overheid Burger VS Burger
Grondwettelijk Handelsrecht (enkel tussen Arbeidsrecht
(staats) recht handelaars) Het sociale
Administratief Burgerlijkrecht (tussen zekerheid
(bestuur) recht burgers algemeen) recht
Strafrecht o Personenrecht
Fiscaalrecht o Familierecht
Gerechtelijk o Huwelijksvermogensrecht
(proces) recht o Overeenkomstenrecht
o Straf o Onrechtmatige daad
procesrecht o Zakenrecht
o Gerechtelijk o Erfrecht
privaatrecht
Docent: A. Borms 2020-2021 Pagina 2
, Samenvatting Inleiding Recht
Uitleg publiekrecht :
Grondwettelijk recht: bevat fundamentele regels van het publieksrecht:
o Belangrijke regels over de inrichting en de werking van de verschillende staatsmachten
o De fundamentele rechten en vrijheden van de burgers ( =mensenrechten)
Strafrecht: dit recht bestaat uit regels met betrekking tot het opleggen van strafsancties
Administratief recht : regelt de werking en structuur v/d organen van de uitvoerende macht. Het maakt
je wegwijs in de verschillende administratieve diensten en hun werking.
Het fiscaal recht: omvat het geheel van regels met betrekking tot het heffen en innen van de
belastingen. ( inkomstenbelastingen, btw, successie, zegel, registratierechten…
Het gerechtelijk recht: bevat regels met betrekking tot :
o Organisatie, bevoegdheid en werking van de rechtscolleges (rechtbanken, hoven)
o Manier waarop men moet procederen
o De rechtsmiddelen tegen gerechtelijke uitspraak (beroep, verzet)
o Uitvoering van de gerechtelijke uitspraken
Gerechtelijk privaatrecht strafprocesrecht
Van toepassing op geschillen van schrijft voor hoe misdrijven
Privaatrechtelijke aard worden vervolgd.
4.2 Indeling op basis van de normerende waarde van de gedragsregels
Aanvullend recht:
Sommige regels mag men naast zich neerleggen, maar dan alleen indien men (op voorhand) een andere, afwijkende
regeling heeft afgesproken. Deze rechtsregels zijn aanvullend recht.
Dwingend recht: Mag niet van afgeweken worden!
- Dwingend recht van openbare orde: beschermd de meest belangrijke en fundamentele maatschappelijke
waarden en belangen. Bv: monogamie en gemeenschappelijke toestemming tot huwelijk.
- Dwingend recht dat niet van openbare orde is: bv: een huwelijk onder dwang kan nietig verklaard worden.
5. Rechtsfeiten
Feiten met juridische gevolgen
- Rechtsfeiten zonder medische handeling: bv. Overlijden, geboorte, verjaring, nabijheid van twee erven,…
- Rechtsfeiten met menselijke handeling:
o Rechts handelingen (bedoeld) bv. Testament, erkenning van kind, een overeenkomst sluiten,…
o Feitelijke handelingen (niet bedoeld) bv. Ongeval veroorzaken, strafbaar feit plegen,…
Docent: A. Borms 2020-2021 Pagina 3
, Samenvatting Inleiding Recht
6. Rechtsgevolgen ( Juridische gevolgen)
Misdrijf = strafbaar gedrag = gevolg een straf
In burgerlijk recht vallen er 3 soorten rechtsgevolgen te onderscheiden:
- Transfer van rechten of plichten. Bv: afsluiten koopovereenkomst (rechtsfeit) gaan de rechten en plichten
getransfereerd worden naar de koper. (rechtsgevolg)
- Opheffing van rechten en plichten. Bv. Opzeggen van huurovereenkomst.
- Doen ontstaan van rechten of plichten. Bv. 1: Man die een kind erkent (=rechtshandeling) krijgt hierdoor
rechten en plichten t.o.v. het kind. 2: wie een ongeval veroorzaakt (=rechtsfeit) zal ook verplicht worden tot
het betalen van schadevergoeding.
7. Verbintenissen
7.1 Begrip:
Een Juridisch afdwingbare verplichting tussen twee partijen. Bv. Huurovereenkomst. De huurder heeft de verbintenis
(is verplicht) tot het betalen van huurgeld. De verhuurder beschikt over een vorderingsrecht om de huur te innen.
Indien dit verbroken wordt kan de verhuurder dit vorderen via de rechtbank.
7.2 soorten verbintenissen:
- verbintenis om iets te geven.
- Verbintenis om iets te doen.
- Verbintenis om iets te laten. (niet te doen)
7.3 bronnen van verbintenissen:
- Een rechtshandeling. Bv. Huurovereenkomst.
- Een ander rechtsfeit. Bv. Verkeersongeval veroorzaken
- Verwantschap. Bv. Ouders en hun verplichtingen
8. Taal van het recht
8.1 vakjargon
Beding, clausule Artikel in een overeenkomst
Contractbreuk Onterecht niet nakomen van je contractuele
verplichtingen
Delict Misdrijf
Geding (gerechtelijk) proces tussen twee partijen
Gerechtigde Persoon die recht heeft op iets
Geschil Conflict tussen twee of meerdere partijen
Geschillenbeslechting Een conflict oplossen (al dan niet met
tussenkomst van een rechter)
Getuige à charge Getuige die belastende verklaringen zal
afleggen ( dus in nadeel verdachte)
Getuige à décharge Getuige die ontlastende verklaringen zal
afleggen (dus in het voordeel van de verdachte)
Jurisprudentie Rechtspraak
Magistratuur, magistraten Verzamelnaam voor de rechters + het openbaar
ministerie
Minnelijk Buiten rechterlijk, zonder dat het gerecht eraan
Docent: A. Borms 2020-2021 Pagina 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kellydryepondt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.41. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75057 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now