100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
samenvatting Biologie voor jou havo 4 hfst 5 evolutie $3.26   Add to cart

Summary

samenvatting Biologie voor jou havo 4 hfst 5 evolutie

 23 views  0 purchase
  • Course
  • Level

samenvatting Biologie voor jou havo 4 hfst 5 evolutie

Preview 2 out of 5  pages

  • March 4, 2021
  • 5
  • 2019/2020
  • Summary
  • Secondary school
  • 4
avatar-seller
Hoofdstuk 5

Par 1

Domeinen : bacteriën, archea, Eurkaryoten

Rijken: schimmels, planten, dieren, ( protisten)

Indeling in rijken wordt gebaseerd op vier kenmerken:

 Celtype ( prokaryoot, eukaryoot)
 Wel of geen celwand
 Aantal cellen ( een of meercellig)
 Voedingswijze ( autotroof/ heterotroof

Organel – deel van cel

Organische stoffen komen van organismen of van producten van organismen

Anorganische stoffen, komen zowel in organismen als in de levenloze natuur voor.

Autotroof, zelfvoedend

Heterotroof, een ander nodig hebben voor voedsel



Verdeling dieren rijk

 Stam
 Klasse
 Orde
 Familie
 Geslacht
 Soort

Organismen die veel op elkaar lijken hoeven niet perse van dezelfde soort te zijn. Ze behoren tot
dezelfde soort als ze in staat zijn zich onderling voort te planten en daarbij vruchtbare nakomelingen
te krijgen.

Populatie, groot van dezelfde soort in een bepaald gebied die samen een
voortplantingsgemeenschap vormen

Linnaeus heeft de wetenschappelijke naamgeving op gezet. Hij voerde de binaire naamgeving in.
Iedere soort kreeg een geslachtsnaam en een soortaanduiding

Geslachtsnaam voorop en met een hoofdletter, soortaanduiding er achter en met een kleine letter.

Par 2

De indeling van de drie domeinen is onder andere gebaseerd op het onderzoek van RNA van een
groot aantal organismen. De archea worden in een apart domein geplaats omdat ze deels
overeenkomsten hebben met bacteriën en deels met eukaryoten. De Archea is prokaryoot maar
delende eigenschap met eukaryoten is dat het DNA naar een eiwit wordt vertaald. Het domein
archea is wel klein er zijn slecht enkele honderden soorten

, Bacteriën worden ook wel bacillen genoemd, ze hebben geen kernmembraan geen mitochondriën en
geen endoplasmatisch reticulum, sommige bacteriën bezitten trilharen of zweepharen waarmee ze
zich voort kunnen bewegen.

Bij veel soorten bacteriën bestaat het erfelijk materiaal slecht uit één kringvormig chromosoom.
Sommige soorten hebben daarnaast nog kleinere, kringvormige chromosomen ( plasmiden). Doordat
deze chromosomen los in het cytoplasma liggen zijn ze makkelijker bereikbaar voor enzymen.
Hierdoor zijn bacteriën zeer goed geschikt voor de toepassing van de recombinant-DNA-techniek.
Met deze techniek worden bacteriën gebruikt bij de productie van geneesmiddelen en hormonen.
Maar sommige bacteriën worden ook zonder deze techniek gebruikt, bvb in voedingsmiddelen zoals
kaas,yogurt en zuurkool of voor wasmiddelenenzymen of waterzuivering. Bij deze toepassingen
wordt er voor gezorgd dat de omstandigheden zo goed mogelijk zijn, optimalisering.

Bacteriën planten zich voor door deling.

Pathogene bacteriën : bacteriën die ziekten kunnen veroorzaken.

De meeste bacteriën voeden zich met resten van dode organismen. Hierbij worden organische
stoffen omgezet in anorganische stoffen.

Cyanobacteriën vormen een aparte groep binnen het rijk van de bacteriën. Ze bevatten chlorofyl en
blauwe pigmenten. Ze komen voor in allerlei milieus, water, land. Soms komen ze in zulke grote
groepen/aantallen voor dat hert water een blauwgroene kleur heeft. Dat noemen we waterbloei. Op
het land zitten ze op boomstammen en rotsen.

Par 3

Eukaryoten: schimmels, dieren,planten,protisten

Protisten vormen een zeer heterogene groep, sommige kenmerken passen bij planten, andere bij
dieren.

Schimmels voeden zich met dode resten van organismen, net als de meeste bacterien.

Een of meercellig, meercellige schimmels bestaan meestal uit lange schimmeldraden

Ze planten zich voort door sporen, deze ontstaan bij de meeste schimmels aan de uiteinden van de
dragen die omhoog groeien. Bij andere schimmels ontstaan sporen in speciale organen.

Planten zijn autotroof door de chloroplasten

Planten hebben 5 stammen:

 Wieren ( algen) (eencellig)
 Mossen
 Paardenstaarten
 Varens
 Zaadplanten

Naaktzadigen ( zaden tussen de schubben van kegels) de bladeren van deze planten zijn meestal
naald of schubvormig

Bedektzadige ( zaden uit zaadbeginsels die in vruchtbeginsels zitten) bladeren van deze planten zijn
meestal plat

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller raynacaitlin. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

75759 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$3.26
  • (0)
  Add to cart