Summary
samenvatting Biologie voor jou havo 5 hfst 5 transport
- Course
- Level
samenvatting Biologie voor jou havo 5 hfst 5 transport
[Show more]
Seller
Follow
raynacaitlin
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 5 transportPar 1
De cellen in ons lichaam hebben voortdurend zuurstof nodig. Je hart zorgt ervoor dat het bloed
stroomt en stoffen transporteert in je lichaam.
Bij een hartstilstand staat het hart vaak niet echt stil, de kamers van het hart kunnen snel en
ongecontroleerd vibreren. Het hart pompt dan niet meer effectief en de bloedstroom stopt en zo ook
het zuurstof transport naar de cellen.
De eencellige organismen en bij dieren die uit enkele cellagen zijn opgebouwd vindt transport van
stoffen over kleine afstanden plaats door diffusie, dit is alleen op korte afstanden mogelijk om de
cellen van voldoende zuurstof te voorzien. ( dit geld ook voor de opname van voedingsstoffen en
afgifte afvalstoffen)
Bij grotere afstanden in grotere organismen is alleen diffusie genoeg, deze dieren hebben een
speciaal transportmechanisme --- de bloedsomloop.
In de bloedsomloop vindt transport plaats door bloed dat door het lichaam wordt gepompt met de
kracht van het hart. Het hart pompt het bloed door de bloedvaten waardoor de stoffen sneller naar
de cellen gebracht worden. de bloedsomloop zorgt voor een homogeen (gelijkmatig) en constant
intern milieu en peelt een rol bij de afweer tegen ziekten.
Gedurende de evolutie zijn verschillende circulatiesystemen ontstaan die oppassen bij de bouw en
levenswijze van een dier.
Geleedpotige zoals de sprinkhaan en krabben hebben een open systeem en een buisvormig hart dat
lichaamsvloeistof (hemolymfe) rond de organen laat bewegen.
Bij sommige dieren vindt je meerdere harten.
-inktvossen hebben een gewoon hart en twee kieuwharten
-Regenwormen hebben buisvormige hart met meerdere hulpharten
Regenwormen en inktvissen hebben net als alle gewervelde dieren een gesloten bloedsomloop,
hierin is het bloed in de bloedvaten gescheiden van de lichaamsvloeistof. Het transport van stoffen
kan effectiever over grotere afstanden plaats vinden, dan bij een open bloedsomloop
Enkelvoudige bloedsomloop---- per omloop stroomt het bloed één keer door het hart. Het hart
bestaat uit één boezem en één kamer. Het bloed dat van de organen naar het hart stroomt verzamelt
zich in de boezem, de boezem pompt het bloed naar de kamer en de kamer naar de kieuwen.
Dubbele bloedsomloop= per omloop stroomt het bloed twee keer door het hart. ( bereikt een hogere
druk met de bloedsomloop dan de enkele)
Het hart heeft twee delen= linker- en rechterharthelft. (Vanaf jouw achterkant gezien)
De kleine bloedsomloop= het rechterdeel van het hart pompt het bloed naar beiden longen en vanuit
de longen stroomt het bloed naar de linkerhelft. Het bloed neemt hierbij zuurstof op en geeft
koolstofdioxide af.
De grote bloedsomloop= het linkerdeel van het hart pompt het bloed heel het lichaam door o.a door
alle organen. Vanuit deze organen stroomt het bloed weer terug naar de rechterharthelft. Hierbij
, worden zuurstof en voedingsstoffen afgegeven aan de cellen en koolstofdioxide en andere
afvalstoffen opgenomen in bloed.
Par 2
Het hart is een holle spier die energie verbruikt. Het hart ligt in de borstkas iets naar links onder het
borstbeen. Over het hart lopen bloedvaten die de kransslagaders (aftakkingen van de aorta) en de
kransaders ( monden direct uit in de rechterboezem). De kransslagaders voorzien het
hartspierweefsel van zuurstof en voedingsstoffen. Koolstofdioxide en andere afvalstoffen worden via
kransaders vervoert.
De linker- en rechterharthelft worden gescheiden door een harttussenwand.
Iedere harthelft bestaat uit een boezem en een kamer, de boezems zitten als een soort zakje op de
kamers. De boezem en kamer zijn van elkaar gescheiden door hartkleppen.
Het bloed uit het lichaam komt het hart binnen via de onderste en bovenste holle ader die
uitmonden in de rechterboezem. Van hier stroomt het naar de rechtenkamer. Deze pompt het bloed
in de longslagader die zich vertakt naar beide longen. Vanuit de longen komt het bloed in de
longader en dan terug naar het hart in de linkerboezem. De linkerboezem pompt naar de linkerkamer
en door naar de aorta. Door slagaders die van de aorta aftakken stroomt het bloed naar de organen
van het lichaam.
Aan het begin van de longslagader en de aorta bevinden zich halvemaanvormige kleppen.
Bij de werking van het hart zijn drie fasen van elkaar te onderscheiden die elkaar telkens opvolgen.
De samentrekking van de hartspier wordt systole genoemd en de ontspanning diastole. De hartslag
begint als de boezem volgestroomd met bloed uit de holle aders en longaders. De systole van de
boezems vindt in beide harthelften gelijktijdig plaats, in de kamers vind dan diastole plaats.
Als de kamers zijn volgestroomd vind systole in de kamers plaats, de druk op de kamers stijgt,
waardoor de hartkleppen dicht gaan en verhinderen dat het bloed terugstroomt naar de boezems.
de hartkleppen zijn door pezen verbonden met spieren in de hartwand. Deze spieren zorgen ervoor
dat de pezen strak gespannen staan bij het samentrekken van de kamers, waardoor wordt
voorkomen dat de hartkleppen doorslaan naar de boezems. tijdens de systole in de kamers vind in de
boezems diastole plaats
Als de druk in de kamers hoger is geworden dan de druk in de aorta en in de longslagaders worden
de halvemaanvormige kleppen opengedrukt. Hierdoor wordt het bloed gelijktijdig in de aorta en in
de longslagaardigs gepompt. Hierna volgt een hartpauze waarbij de boezems als kamers diastole
hebben.
De halvemaanvormige kleppen zijn nu gesloten en verhinderen dat het bloed terugstroomt naar de
kamers vanuit de longslagader en de aorta. Het bloed stroomt uit de holle aders en de longader in de
boezems en gedeeltelijk door naar de kamers.
Met een stethoscoop zijn bij iedere hartslag twee harttonen te horen. Als de systole van de kamers
begint slaan de hartkleppen dicht ,waardoor een doffe harttoon is te horen. Aan het eind bam de
kamersystole slaan de halvemaanvormige kleppen dicht en dit geeft een heldere harttoon.
Hartruis- kleppen sluiten niet goed
De impulsen die de samentrekking van het hartspierweefsel veroorzaken ontstaan in een groep
gespecialiseerde cellen in de wand van de rechterboezem – de sinusknoop. Vanuit hier worden de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller raynacaitlin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now