Summary
samenvatting Biologie voor jou havo 5 hfst 4 voeding en vertering
- Course
- Level
samenvatting Biologie voor jou havo 5 hfst 4 voeding en vertering
[Show more]
Seller
Follow
raynacaitlin
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 4 voeding en verteringEten en drinken is nodig om voedingsstoffen binnen te krijgen waardoor ons lichaam kan
functioneren.
Bij de keuze voor voedingsmiddelen zijn niet alleen de smaak, versheid en voedingswaarde van
belang, maar ook de wijze van productie en waar het vandaan komt.
Par 2
Alles wat je eet en drinkt noemen we voedingsmiddelen
Deze voedingsmiddelen bevatten voedingsstoffen
De zes belangrijkste voedingsstoffen zijn :
Eiwitten
Koolhydraten
Vetten (lipiden)
Water
Mineralen (zouten)
Vitaminen
Je hebt van alle zes de groepen voedingsstoffen nodig om gezond te blijven, want een tekort van één
van hun kan ziekten veroorzaken.
Deze voedingstoffen vervullen verschillende functies in je lichaam.
Sommige worden gebruikt als bouwstoffen bij de vorming van cellen en weefsels. Vooral voor groei
en ontwikkeling van het lichaam spelen ze een grote rol en voor de vervanging van afgestorven cellen
zijn bouwstoffen nodig.
Brandstoffen zijn stoffen die energie opleveren. De energie is nodig om te kunnen bewegen en je
lichaam te laten functioneren.
Eiwitten :
Eiwitmoleculen zijn opgebouwd uit een groot aantal aan elkaar gekoppelde aminozuurmoleculen. In
het verteringsstelsel worden eiwitmoleculen in het voedsel gesplitst in afzonderlijke
aminozuurmoleculen die worden opgenomen in het bloed. Via het bloed worden deze aminozuren
naar de organen vervoerd, waar ze in de cellen door eiwitsynthese weer aan elkaar worde
gekoppeld.
In eiwitten van de mens komen 20 verschillende aminozuren voor, hiervan kunnen wij er 12 zelf
maken ( in de lever gevormd uit andere aminozuren) en moeten de andere uit ons voedsel halen ( dit
worden essentiële aminozuren genoemd).
Eiwitten zijn belangrijke bouwstoffen van cellen en weefsels ( bvb bestanddelen van cytoskelet en
tussencelstof)
Verder reguleren eiwitten veel processen in het lichaam, zoals betrokkenheid bij transport, cel
communicatie, en chemische reacties.
Eiwitten uit je spieren kunnen worden omgezet in glucose, eiwitten worden dan gebruikt als
brandstof.
, Bij dissimilatie van eiwitten ontstaat ammoniak dat in de lever ureum wordt, dit wordt uitgescheiden
met urine.
Koolhydraten :
Koolhydraten worden ingedeeld in monosachariden, disachariden en polysachariden.
Stoffen met veel glucose monosachariden, met zetmeel polysachariden en dierlijke producten
bevatten weinig koolhydraten.
Het zijn belangrijke brandstoffen in je lichaam, hiermee kan je voor het grootste deel aan je energie
behoefte worden voorzien.
Overtollige hoeveelheid wordt opgeslagen ( als vet, onderhuidse binweefsel) en een deel daarvan
omgezet in glycogeen(polysacharide). Glycogeen wordt in de lever en in spieren opgeslagen.
Koolhydraten kunnen ook een rol spelen als bouwstoffen. Een DNA-molecuul bevat bvb
monosachariden, ook de celmembranen bevatten eiwitmoleculen met koolhydraat ketens.
Voedingsvezels: stoffen die niet door enzymen uit het verteringsstelsel van de mens worden
verteerd. Het zijn voornamelijk koolhydraten afkomstig uit celwanden van plantaardige
voedingsmiddelen, een deel kan wel in de darmen door de darmbacteriën worden afgebroken. Ze
zijn belangrijk oor de darmwerking en de stoelgang. Ze zorgen voor het gevoel van verzadigdheid.
Vetten (lipiden) :
Een vetmolecuul is opgebouwd uit een glycerolmolecuul en drie vetzuur moleculen. De vetzuren
kunnen verzadigd of onverzadigd zijn. Een molecuul van een verzadigd vetmolecuul bevat het
maximaal aantal waterstofatomen en heeft een rechte keten. Een molecuul van een onverzadigd
verzuur bevat niet het maximale aantal waterstof atomen en heeft één of meer dubbele
verbindingen en geen rechte keten. Enkelvoudige onverzadigde vetzuren hebben één dubbele
binding in hun keten en meervoudige hebben twee of meer dubbele bindingen.
Plantaardige oliën bevatten veel onverzadigde vetzuren, dierlijke vetten vooral verzadigde.
Cholesterol is een vet dat voorkomst in celmembranen en in bloedplasma. Het wordt gemaakt in de
lever en een klein deel krijg je binnen via voeding. Verzadigde vetzuren bevorderen de afzetten van
cholesterol tegen de binnenwand van de bloedvaten waardoor ze nauwe worden. Dat gebeurd
vooral wanneer de bloedvatwanden zijn beschadigd. Dit kan leiden tot hart en vaat ziekten.
Onverzadigde verzuren verminderen de afzetting van cholesterol en kunnen er zelfs voor zorgen dat
de afgezette cholesterol in de vaten minder wordt, waardoor kans op ziekten weer afneemt.
Je lichaam kan glycerol en de meeste vetzuren vormen uit andere organische stoffen. Alleen enkele
onverzadigde vetzuren moet je via voedsel binnen krijgen (essentiële vetzuren, bvb linolzuur)
Vetten dienen als brandstoffen in je lichaam, bij een overschot wordt het opgeslagen onder de huid
(isolatie) en rond om de organen.
Vetten kunnen ook als bouwstoffen dienen, bvb fosfolipiden als bestanddeel van membranen
Water:
Alle organismen bestaan voor het grootste deel uit water ( 60% mens)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller raynacaitlin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now