Onderzoeken
Onderzoeksdesign en steekproeven
De student is in staat de verschillende categorieën van klinische vragen te beschrijven, aan te
geven welk onderzoeksdesign het meest geschikt is voor het beantwoorden van een bepaalde
klinische vraag.
Onderzoeksvragen bij beschrijvend onderzoek bevatten slechts één variabele
Baselinevariabelen (kenmerken van de onderzoekspopulatie):
o leeftijd, sekte, lengte, gewicht, pijnscore, cholesterolgehalte etc
o Deze beschrijven de P (patient, probleem,populatie)
Onafhankelijke variabele; Oorzaakvariabele, determinant.
o Een variabele die wordt gebruikt om de voorspelling om te baseren
o Voorbeeld:
Hypothese: adolescenten die meer bewegen zijn minder gevoelig voor depressie
Afhankelijke variabele: gevoeligheid voor depressie
Onafhankelijke variabele: hoeveelheid lichaamsbeweging
o Dit zijn de I en C binnen de onderzoeksvraag.
Afhankelijke variabele; Gevolgvariabele, uitkomstvariabele, uitkomstmaat
o Een variabele waarover een voorspelling wordt gedaan om hypotheses te toetsen
o Dit is de O binnen de onderzoeksvraag
- Er zijn twee soorten variabelen die je onderzoeksresultaten vertekenen
o Cofounders (verstorende variabelen)
Variabelen die samenhangen met de afhankelijke en onafhankelijke
variabelen, zonder dat ze het verband tussen de twee beïnvloeden
Bijvoorbeeld bij relatie tussen lichaamsbeweging en depressie is leeftijd een
cofounder -> oudere adolescenten bewegen minder
o Effectmodificatoren (modererende variabelen)
Beïnvloed het verband dat je onderzoekt -> er treedt interactie op tussen
de onafhankelijke variabele en de effectmodificator
Bijvoorbeeld wanneer de relatie tussen lichaamsbeweging en gevoeligheid
voor depressie anders is voor jongens dan voor meisjes = sekte een
effectmodificator
Level of evidence; Hoe groot is de bewijskracht dat er een causale relatie is tussen de
onafhankelijke en afhankelijke variabele.
Bewijskracht is gebaseerd op het studiedesign (=onderzoeksopzet)
Onderzoekdesign;
Experimenteel onderzoek;
o Verandert bewust iets in de onderzoeksgroep.
o Randomisatie; de toewijzing van de proefpersonen aan een van de groepen op
basis van toeval.
Experimentele groep en controle groep.
Randomized clinical trial (RCT)
Double blind randomized controlled trials
o Zowel voor de onderzoeker als voor proefpersoon onbekend in welke groep de
proefpersoon zich bevind.
Enkel blind;
o Slechts aan degene die de uitkomst meet onbekend tot welke groep de
proefpersoon behoort. Kan behandelaar/onderzoek of patiënt zelf zijn.
Quasi-experiment;
o Je gaat uit van bestaande groepen. De randomisatie ontbreekt!
o Minder controle mogelijk dan bij experimenteel onderzoek.
Grote kans op vertekening onderzoeksresultaten.
Pre-experiment
o Voor en na vergelijking
o Er bestaat geen controlegroep (vb; je kan mensen niet verbieden naar een tv
programma te kijken)
Geen zekerheid om te zeggen dat het door interventie komt of toeval.
,RCT;
Observationele onderzoekdesigns;
De onderzoeker beperkt zicht tot het verrichten van waarnemingen en
metingen.
Cohortonderzoek;
o Een bepaalde groep menen gedurende een bepaalde
tijd volgen.
o Een vaststaande onderzoeksgroep noem je een cohort
o Bestaat uit een enkele groep of uit meerdere groepen.
o Zowel observationeel als experimenteel onderzoek.
o Prospectief cohortonderzoek; volg je de proefpersonen
in de tijd (longitudinale follow up).
o Grote onderzoeksgroep hebben.
Voordeel;
- Je kan meerder uitkomsten tegelijk bestuderen
- Verschillende mogelijkheden om te corrigeren voor eventuele vertekening
Nadeel
- Minder geschikt voor het bestuderen van een zeldzame ziekte
- Uitval van proefpersonen = loss-to-follow-up
- Volgen van cohort(groep) een hele klus, erg organisatorisch
- Hoge kosten aan verbonden
Patient-controle onderzoek / case-control study
o Retrospectief onderzoek patient controle onderzoek
o Onderzoeksgroepen samengesteld op basis van de
uitkomst.
Onlangs een botbreuk kregen en andere
groep gezonde mensen.
Voordeel;
- Efficiënter dan een cohortstudie, omdat je de
proefpersonen niet gedurende langere tijd hoeft te
volgen.
- Voor het bestuderen van zeldzame ziekten is dit type onderzoek een goede keus
Nadeel;
- Het vinden van een controlegroep is moeilijk
- Dataverzameling vindt plaats in het verleden, misschien voldoen ze niet aan de
eisen van het onderzoek
- Bij het vinden van patiënten is de kans groot dat je andere variabelen mee
selecteert, waardoor vertekening van het onderzoek kan optreden.
, Dwarsdoorsnede onderzoek/ transversaal onderzoek/ cross-sectioneel onderzoek
o Onafhankelijke en afhankelijke variabelen op hetzelfde moment gemeten.
o Dmv vragenlijsten
o Of metingen aan lichaam op hetzelfde tijdstip
Voordeel;
- dataverzameling verloopt snel en efficiënt
- geen kans op uitval van proefpersonen
Nadeel
- de factor ‘tijd’ neem je bij dit type onderzoek niet mee
- doordat er gemakkelijk selectie van proefpersonen kan plaatsvinden en de
‘oorzaak’ niet duidelijk voorafgaat aan de uitkomst zijn er geen uitspraken te doen
over de causaliteit van de gevonden verbanden.
Patientenseries
o Door het bijhouden van een patientenserie probeer je een vast patroon in deze
kenmerken te ontdekken.
o Controle groep ontbreekt.
Voordeel;
- Onderzoeker is niet afhankelijk van een toevallig meetresultaat op dat ene
meetmoment, en hij als gevolg daarvan een verkeerde beslissing neemt op een
verkeerd advies geeft.
Nadeel;
- Onmogelijk om een onderzoeksresultaat uit een case studie als algemeen te
verklaren
Ecologisch onderzoek
o Vergelijk je groepen mensen met elkaar
o Cross-sectioneel of longitudinaal
Voordeel;
- Ideeën en theorieën generen
Nadeel;
- Vertekening, omdat geen individuele gegevens zijn.
- Oorzaak-gevolg relatie is niet te onderzoeken
Systematic reviews
o Het probleem vinden vraag opstellen plan schrijven zoeken naar studies
filtreren studies discussie over gevonden artikels conclusie over de
bevindingen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Ilseklaasses. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.