Summary
samenvatting hoofdstuk 13
- Course
- Institution
- Book
samenvatting hoofdstuk 13 van anatomie en fysiologie, een inleiding
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Lecture 4 -- Human Development -- Endocrine System
-
Lecture 3 -- Human Development -- Female reproductive System
-
Lecture 2 -- Human Development -- Male reproductive System
Seller
Follow
daantje2
Reviews received
Content preview
Les 13: Het Cardiovasculaire stelsel: bloedvaten en bloedsomloopLeerdoelen:
13.1 leg de verschillen uit tussen de typen bloedvaten op basis van hun
structuur en functie:
Bloed verlaat het hart via de a. pulmonalis (longslagader) en de aorta, die beide een
diameter hebben van 2,5 cm.
Bloedvaten vertakken zich en vormen de belangrijkste arteriën (slagaders) die bloed naar de
organen vervoeren.
Binnen deze organen vertakken de arteriën zich verder, tot enkele honderden miljoenen
arteriolen (kleine slagaders). Deze voeren bloed naar meer dan 10 miljard capillairen (haar-
vaten). Deze hebben nauwelijks de diameter van een rode bloedcel en vormen een
uitgebreid vertakt netwerk. ( achter elkaar gelegd ontstaat 37.500 km / omtrek aarde)
Belangrijkste functie van het cardiovasculaire stelsel vindt plaats op het niveau van de
capillairen; de uitwisseling van stoffen en gassen tussen het bloed en de interstitiële
vloeistof (vindt plaats in de capillairenwanden).
Bloed dat uit een capillairennetwerk stroomt komt eerst in de venulen (kleinste bloedvaten
van het veneuze systeem).
De venulen verenigen zich tot kleine venen (aders).
Daarna stroomt het bloed door middelgrote en grote venen naar de vv.cavae (grote bloeds-
omloop) of de vv.pulmonales (kleine bloedsomloop)
De wanden van arteriën en venen bestaan uit drie onderscheidende lagen:
1. Tunica intima; binnenste laag van het bloedvat; bestaat uit het endotheel van de
bloedvatwand en een onderliggende laag bindweefsel waarin elastische vezels
aanwezig zijn.
, 2. Tunica media; middelste laag; bevat glad spierweefsel in een raamwerk van collagene
en elastische vezels. Als deze gladde spieren samentrekken neemt de diameter van
het bloedvat af/als ze ontspannen neemt de diameter van het bloedvat toe.
3. Tunica externa; buitenste laag; vormt een koker van bindweefsel rond het bloedvat.
Vasoconstrictie = vaatvernauwing Vasodilatatie = vaatverwijdering
13.2 verklaar de mechanismen die de bloedstoom door bloedvaten reguleren
en bespreek de mechanismen die de verplaatsing reguleren van
vloeistoffen tussen haarvaten en interstitiële ruimten:
de primaire functie van de onderdelen van het cardiovasculaire stelsel (bloed, hart en
bloedvaten) is het handhaven van een goede doorbloeding door de capillairen in alle
weefsels van het lichaam. Onder normale omstandigheden is de doorbloeding gelijk aan het
hartminuutvolume. (stijgt het hartminuutvolume, dan neemt de doorbloeding toe, e.o.)
de doorbloeding wordt bepaald door de druk en de weerstand; deze factoren hebben ook
invloed op de uitwisseling in de capillairen:
Druk: vloeistoffen (bloed) kunnen niet worden samengedrukt, wanneer een kracht op
een vloeistof wordt uitgeoefend ontstaat een vloeistofdruk (hydrostatische druk).
Als er een drukverschil bestaat, stroomt vloeistof naar een gebied met een lagere
druk (hoe groter het drukverschil (=100 mm Hg (kwik), hoe sneller de stroming). Het
, grootste drukverschil is te vinden in de grote bloedsomloop tussen de aortastam
(waar bloed uit het linker-ventrikel wordt gestuwd) en de doorgang naar het
rechterventrikel (waar bloed naar het hart terugkeert). Het drukverschil hier wordt
door drie componenten bepaald:
1. Arteriële druk (de druk in de arteriën = bloeddruk)
2. Capillaire druk (de druk in de capillairen)
3. Veneuze druk (de druk in de venen)
Weerstand: elke kracht die zich tegen beweging verzet. In het cardiovasculaire stelsel
is weerstand tegengesteld aan de bloedstroom; bloed stroomt alleen als het druk-
verschil groot genoeg is om de totale perifere weerstand te overwinnen (de
weerstand van het gehele cardiovasculaire stelsel). Grootste drukverschil, 65 mm HG
doet zich voor in het arteriënnetwerk als gevolg van de grote weerstand in de
arteriolen. De weerstand van het arteriële systeem wordt perifere weerstand
genoemd en wordt veroorzaakt door:
1. Vaatweerstand: weerstand van de bloedvaten tegen doorbloeding.
Belangrijkste factor is de wrijving tussen het bloed en de vaatwanden. Mate van
wrijving is afhankelijk van de lengte (wrijving neemt toe als lengte toeneemt,
want een groter opp. is in contact met bloed) en diameter (wrijving neemt toe als
de diameter afneemt want bijna alle bloed wordt vertraagd als gevolg van
wrijving tegen de wanden) van het bloedvat.
2. Viscositeit: weerstand tegen stroming die ontstaat door interacties tussen
moleculen en stoffen die in een vloeistof opgelost zijn. vloeistoffen met een lage
viscositeit zoals water, stromen bij een lage druk/vloeistoffen met hoge viscositeit
zoals honing alleen onder hoge druk stromen.
Volbloed bevat plasma-eiwitten en bloedcellen en daardoor is de viscositeit 5x
hoger dan water. Onder normale omstandigheden blijft de viscositeit stabiel,
maar door aandoeningen (bijv. bloedarmoede) die invloed hebben op het
hematocriet of eiwitgehalte van bloedplasma kan de viscositeit veranderen en
kan de perifere weerstand toe of afnemen.
3. Turbulentie: bloed stroomt meestal gelijkmatig door een bloedvat, waarbij de
stroomsnelheid nabij de wanden het laagst is en in het midden van het bloedvat
het hoogst. Wervelingen (turbulentie) ontstaat door een te hoge stroomsnelheid,
door plotselinge veranderingen in de diameter, onregelmatige opp. waardoor de
gelijkmatige stroming wordt verstoord. Turbulentie vertraagt de doorstroming en
verhoogt de weerstand en het genereert de derde en vierde harttoon die men
door een stethoscoop kan horen.
Neurale en hormonale regelmechanismen reguleren de bloeddruk en houden deze relatief
constant. Van de drie factoren die de weerstand bepalen kan alleen de vaatweerstand door
het zenuwstelsel of het hormoonstelsel worden gewijzigd.
Bloeddruk (arteriële druk); tijdens de ventriculaire systole stijgt de druk en tijdens de
ventriculaire diastole daalt de druk de systolische druk is de max. bloeddruk die tijdens de
ventriculaire systole wordt gemeten en de diastolische druk is de minimale bloeddruk aan
het eind van de ventriculaire diastole. De bloeddruk is nodig om de wrijving en de elastische
krachten van de vaten te overwinnen en om het bloed te laten stromen. Als de bloeddruk te
laag is, worden bloedvaten samengedrukt, stopt de doorbloeding en sterven weefsels af; als
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daantje2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.22. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now