Summary
Samenvatting 'Wonen in Nederland' - vwo
- Course
- Level
- Book
Samenvatting gehele boekje 'wonen in Nederland': hoofdstuk 1 tot en met 4. examenstof voor CSE. Te gebruiken voor vwo 5 en vwo 6
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
birgittriepels
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1De bewoners van het kustgebied in Nederland voelen zich volgens onderzoek van de Rijkswaterstaat
veilig. De burger vertrouwt op de overheid en zijn zich nauwelijks bewust van de natuurlijke gevaren.
Hun overstromingsrisicobewustzijn is laag. De bodemdaling en zeespiegelstijging zijn alarmerend. De
overstromingskans in Nederland is klein, maar niet onmogelijk. In de randstad is het
overstromingskans kleiner dan in delen van Zeeland en de Waddeneilanden. In deze dijkringen
(gebied beschermt door primaire waterkering) is de watersnood kleiner. Primaire waterkeringen
(dijk, sluis, dam, duin) beschermen ons tegen water van buitenaf:
• Noordzee
• Waddenzee
• Grote rivieren
• Grote meren (IJsselmeer, markermeer)
Twee derde van het Nederlandse grondgebied wordt beschermd door primaire waterkeringen. Het
beheer hiervan ligt in handen van de waterschappen. Het gebied waarin een waterschap actief is,
wordt bepaald door de stroomgebieden in een gebied. De waterschappen zijn verantwoordelijk
voor:
• Beheer duin en dijk
• Bescherming duin en dijk
• Onderhoud duin en dijk
• Beheersing grondwaterpeil
• Waterkwaliteit
• Vaarwegen en landwegen (niet alle waterschappen hebben deze taak)
De kans op een overstroming kan verkleind worden door een aantal punten:
• Verhogen dijken of duinen
• Verbreden van het strand
• Strand aanvullen met zand
Hoe groter de schade is, hoe beter dit gebied wordt beschermd. Door onze economische groei en
onze bevolkingsgroei neemt deze mogelijke schade steeds verder toe. De schade die aangericht kan
worden hangt van een aantal factoren af:
• Oppervlakte dijkring
• Hoever beneden zeeniveau
• Hoeveel inwoners
• Hoeveel investeringen
Het risico van een overstroming hangt af van de kans dat een overstroming plaatsvindt en de
gevolgen van die overstroming.
Voor Nederland komt het grootste gevaar van de zee en de noordwesterstorm. Extreme
weersomstandigheden zijn moeilijk te voorspellen, hierdoor is de waarschuwingstijd korter en is het
moeilijker om maatregelen te treffen.
Het versterkt broeikaseffect leidt tot klimaatverandering:
• Zomer en winter stijgt de temperatuur > ijskappen smelten en zee zet uit > zeespiegelstijging
, • Meer regen
• Neerslagregiem verandert
• Droge zomers, zware buien
• Natte winters, zware buien
Door de klimaatveranderingen zal de zeewering het harder te voorduren krijgen, de kust kan alleen
in stand blijven, als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
• Zeebodem moet over een grote afstand vanaf de kust flauw aflopen
• Stroming moet voldoende zand aanvoeren
• Getijdenverschil mag niet te groot zijn
• Geen zware stromen voor de kust
• De zeespiegel mag niet te snel stijgen
Een duidelijk effect van de klimaatveranderingen zie je in het afslagpunt dat steeds verder
landinwaarts komt te liggen. Er komt een moment dat de zeereep (duinstrook aan het strand) niet
genoeg bescherming biedt.
Kustafslag is erg normaal geworden, elk jaar verliezen we 6 miljoen m3 zand aan de zee. Ook ging er
door erosie veel duingebied verloren. Door de verhoging van de zeespiegel komen de wadplaten
uiteindelijk ook onder water te staan en zullen zij hun bijzondere ecosysteem verliezen.
Echter treedt niet overal zandverlies op, ook zijn er plekken waar juist de zandvoorraad aangroeit.
De aan- en afvoerende krachten worden weergegeven in een zandbalans. Wanneer er ergens een
tekort ontstaat, zal er van een ander gebied zand worden aangevoerd.
Na de invoering van de Deltawet kon het Deltaproject van start gaan:
• Dijken Zuidwest-Nederland werden op deltahoogte gebracht
• Dammen werden aangelegd
• Wegen en bruggen gebouwd
• Afsluiting aantal zeegaten
Een aantal voordelen die de Deltawerken met zich meebrachten:
• Vergroten veiligheid
• Ontstaan zoetwaterbekkens > drinkwaterbehoefte Zuidwest-Nederland, landbouw in droge
periode helpen en verzilting tegengaan
• Nieuwe verbinding hief het isolement op van Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden
• Wegvallen hoog- en laagwater goed voor de scheepvaart
Het afdammen van de Oosterschelde riep veel weerstand op om een aantal redenen:
• Zoutwatermilieu zou lijden
• Visstand zou lijden
Het resultaat was hierop dat de sluis een aantal doorlaatsluizen kreeg, alleen bij extreem weer gaan
deze dicht. Hierdoor blijft de getijdenwerking voor een groot deel in stand.
De afsluiting van de andere zeearmen pakte niet zo goed uit:
• Natuurlijke overgang zee/rivier verdween > planten en dieren verdwenen
• Het stilstaand, zuurstofarm rivierwater in de zoetwaterbekken vormde een bedreiging voor
milieu, recreatie en visserij
• Watervogels nam af
, Voor deze punten werden maatregelen bedacht. De dam moest weer gedeeltelijk open, hierdoor
kreeg het water weer meer zuurstof, ook kwam er een sluis voor pleziervaart en een
getijdencentrale voor de energieopwekking. Bij storm kan het gewoon weer worden afgesloten.
Het Haringsvlietsluizen gingen op een kier open, hierdoor onstand een natuurlijk overgangsgebied
tussen zoet en zout water, hierbij verziltte het westelijke deel. Trekvissen konden nu ook weer naar
hun paaigebied zwemmen.
Het geld voor al deze projecten komt van het Deltafonds.
Duizenden jaren lang legde de zee klei en zand neer over wat nu Laag-Nederland wordt genoemd.
Op de grens van water en land bleef er zoveel zand achter, dat er onderwater zandbanken
ontstonden. Wanneer deze bij eb droogvallen, spreek je van strandwallen. De wind verplaatste het
zand en legde het achter planten of andere obstakels, hierdoor ontstonden de duinen. Achter de
duinen konden veenmoerrassen ontstaan.
Er zijn 2 typen duinen:
Jonge duinen Oude duinen
Dicht bij de zee Ver landinwaarts
Zeewering Veel steden en dorpen liggen hierop
Hoog Laag
In Nederland zijn er 3 kusttypen te onderscheiden:
1. Waddenkust: de wadden overstromen alleen bij hoog water, de aanslibbing overtreft hier de
afslag. De verscheidenheid aan planten en dieren is hierdoor erg groot.
2. Gesloten duinenkust: bestaat uit strandwallen en duinen
3. Estuariumkust: bestaat uit zeearmen en eilanden in het mondingsgebied. Een estuarium is
een trechtervormige riviermonding waar zoet rivierwater en zoutzeewater zich mengen. Het
verschil tussen eb en vloed wordt landinwaarts groter, de riviermonding wordt namelijks
steeds nauwer.
Bij vloed stijgt het water en bij eb daalt het water. Vloed zorgt 2x per dag voor hoogwater.
Harde kust Zachte kust
Dijken, dammen Duinen, stranden, zandplaten, wadden,
kwelders, schorren
Kunstmatig, door de mens gemaakt Natuurlijke oorsprong
Kust kan zich niet vrij bewegen
Niet in staat zich zelf te herstellen na een storm
Pieren moeten duinafslag en verzanding voorkomen en zo de zeevaart vergemakkelijken.
De zee maakt door stromingen en zandtransporten de Nederlandse kust tot een eenheid die
voortdurend in beweging is en aan verandering onderhevig is. Opbouw en afbraak, zand en slib
verplaatsing (kustprocessen) zijn voor een deel natuurlijke factoren (wind en water), maar een deel
komt ook door de mens. Dit geheel wordt dynamische systeem genoemd.
De wind is medeverantwoordelijk voor het ontstaan van golven, zeestromingen, opstuwing van
water, transport van zand en zandsedimentatie. Als de aanvoer achterblijft op de afvoer, spreek je
van kusterosie.
Tijdens stormvloed zal duinafslag optreden, hierdoor wijkt het duinfront landinwaarts. Het
afgeslagen zand wordt verplaatst naar het strand en het ondiepe water erlangs (vooroever). Indien
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller birgittriepels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now