Casus 8
1. Anatomie maag
Voedsel wordt opgeslagen en omgezet
in chymus. Hierna gaat chymus naar het
duodenum. De maag is ongeveer 15-25
cm. Lege maag heeft een volume van
50ml maar dit kan groeien naar +/- 3
liter. Als de maag leeg is ontstaan
plooien, plicae gastricae. Ook zijn er
minder diepe plooien, rugae, deze zie je
ook alleen als de maag leeg is.
Regio’s: - cardia: begin van de maag en is
aansluiting van maag op oesophagus,
waar slijmvlies over gaat in
maagslijmvlies. Ook de bovenste maag
sfincter hier.
- Fundus: koepelvorming deel van de
gaster.
- Corpus: middelste deel van de maag.
- Pylorus: achter onderste deel, grote en meer naar boven gerichte deel is het pylorisch
antrum. Daaronder is het canalis pyloricus, die de gaster met het duodenum verbindt. De
opening hiernaartoe wordt omgeven door een sluitspier:
m. sfincter pylori.
De bolle laterale kant van de maag heet de curvature major, en de holle mediale kant de
curvature minor. Het omentum minus bestaat uit 2 lagen en spreid vanaf de rechter kant
van de maag en duodenum, tot de lever poort en daarna naar de onderkant van de
oesophagus. Tussen de 2 lagen lopen bloedvaten en de gezamenlijk galbuis. Het omentum
majus (lig. Gastrocolicum) bestaat ook uit 2 lagen en begint aan de linkerkant van de maag.
Het kan zich uitstrekken tot de bekkenholte en bedekt de dunne darm. Het vlies is
beweegbaar en heeft de mogelijkheid delen van de buik af te sluiten bij infectie om zo de
rest te beschermen. Tussen de lagen zijn veel vetcellen en bloedvaten.
Histologie maag
Cellen die HCL en pepsine secreten zijn vooral in het corpus en fundus regio’s. Klieren van de
cardia en pylorus produceren vooral mucus. De mucosa van de maag bestaat uit columnair
opperlak epitheel wat de lamina propria in steekt, om zo gastrische pits te vormen. In de
gastrische pits legen tubulaire klieren die karakteristiek zijn voor die regio. Stamcellen zijn in
de hogere regio’s van deze klieren in de buurt van de gastrische pits. De gevasculeerde
lamina propria die er omheen zit support de pits en klieren, en bevat SMC-vezels en
lymfecellen. Wat de mucosa scheidt van de onderliggende submucosa is een onderliggende
laag glad spierweefsel, muscularis mucosae.
- Slijmhalscellen zijn aanwezig in clusters of als enkele cellen tussen pariëtale cellen in
de halzen van de maagklieren. Ze zijn onregelmatig van vorm, met de kern aan de
basis van de cel en de secretoire korrels nabij het apicale oppervlak. Hun
slijmafscheiding is minder alkalisch en heel anders dan die van de oppervlakte-
epitheliale slijmcellen.
, - Pariëtale cellen zijn voornamelijk aanwezig in de bovenste helft van de maagklieren,
met minder in de basis. Het zijn grote ronde of piramidale cellen, elk met één
centrale bolvormige kern en cytoplasma dat intens eosinofiel is vanwege de hoge
dichtheid van mitochondriën. Een opvallend kenmerk van de actief uitscheidende cel
die te zien is in de elektronenmicroscoop is een diepe, cirkelvormige invaginatie van
het apicale plasmamembraan, waardoor een intracellulaire canaliculus ontstaat.
Pariëtale cellen scheiden zowel zoutzuur (HCl) als intrinsieke factor af, een
glycoproteïne dat nodig is voor opname van vitamine B12 in de dunne darm.
Koolzuuranhydrase produceert H2CO3 dat in het cytoplasma dissocieert in H + en
HCO3 +. De actieve cel geeft ook K + en Cl– af en de Cl– ionen combineren met H +
om HCl te vormen. De overvloedige mitochondriën leveren energie voor de
ionenpompen die zich voornamelijk in het uitgebreide celmembraan van de microvilli
bevinden dat in de canaliculi uitsteekt. De secretoire activiteit van pariëtale cellen
wordt zowel gestimuleerd door cholinerge zenuwuiteinden (parasympathische
stimulatie) als door histamine en een polypeptide genaamd gastrine, beide
uitgescheiden door lokale entero-endocriene cellen.
Het complex van vitamine B12 met intrinsieke factor wordt door pinocytose opgenomen in
de cellen in het ileum; dit verklaart waarom een gebrek aan intrinsieke factor kan leiden tot
vitamine B12-tekort. Deze aandoening leidt tot een aandoening van het erytrocytvormende
mechanisme dat bekend staat als pernicieuze anemie, meestal veroorzaakt door atrofische
gastritis. In een bepaald percentage van de gevallen lijkt pernicieuze anemie een auto-
immuunziekte te zijn, omdat antilichamen tegen pariëtale cel eiwitten vaak worden
gedetecteerd in het bloed van patiënten met de ziekte.
- De hoofd (zymogene) cellen overheersen in het onderste deel van de tubulaire
klieren en hebben alle kenmerken van eiwitsynthetiserende en -exporterende cellen.
De cytoplasmatische korrels bevatten het inactieve enzym pepsinogeen. Deze
precursor wordt snel omgezet in het zeer actieve proteolytische enzym pepsine
nadat het in de zure omgeving van de maag is afgegeven. Pepsines zijn aspartaat-
endoproteïnasen met een relatief brede specificiteit, actief bij pH <5. Bij mensen
produceren hoofdcellen ook het enzym lipase en het hormoon leptine.
- Entero-endocriene cellen zijn een epitheelceltype in het slijmvlies door het hele
spijsverteringskanaal, maar zijn moeilijk te detecteren door routinematige H & E-
kleuring. Verschillende entero-endocriene cellen scheiden een verscheidenheid aan
hormonen uit, bijna allemaal korte polypeptiden. Ze kunnen worden onderscheiden
door TEM, maar worden het gemakkelijkst geïdentificeerd door immunohistochemie.
In de fundus worden enterochromaffinecellen (EC-cellen) aangetroffen op de basale
lamina van de maagklieren en scheiden voornamelijk serotonine (5-
hydroxytryptamine) af. In de pylorus en het onderlichaam van de maag bevinden zich
andere entero-endocriene cellen die in contact staan met de glandulaire lumina,
waaronder G-cellen die het polypeptide gastrine produceren. Gastrine stimuleert de
afscheiding van zuur door pariëtale cellen en heeft een trofisch effect op het
maagslijmvlies.
Sturen ECL cellen aan: histamine secretie. G-cellen: gastrine in pylorus, D-cellen:
somatostatine, in pylorus.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisetten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.42. You're not tied to anything after your purchase.