Summary
Samenvatting buiteNLand 5 havo aardrijkskunde leerboek, ISBN: 9789001878375 Aardrijkskunde
- Course
- Level
- Book
makkelijk begrijpbare samenvatting.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
teddiesteenstra
Content preview
Hoofdstuk 2$2.1
aardbeving = trillingen ontstaan en gaan dwars door de aarde heen.
1) aardkern = bestaat voornamelijk uit nikkel, maar ook radioactieve elementen die
warmte produceren.
2) aardmantel = vanuit de aardkern wordt het geteente in de aardmantel verwarmd.
door de verwarming zet het gesteente uit en wordt lichter waardoor het opstijgt,
hierdoor ontstaan convectiestromen.
3) aardkorst = bestaat uit licht gesteente dat drijft op de aardmantel. oceanische korst is
dunner dan continentale korst. aardkorst wordt ook wel lithosfeer genoemd.
de druk in de aardkern zorgt ervoor dat het materiaal in de aardkern uit vast materiaal
bestaat.
-de oceanische korst is gemiddeld 8 km dik en bestaat uit basalt.
-continentale korst is 40 tot 80 km dik en bestaat uit graniet.
na 1950 verzonnen ze om geluidsgolven te gebruiken om het reliëf van de oceaanbodem te
achterhalen, nu gebruikt men daar satellieten voor.
1) mid oceanische-ruggen = hogere delen in de oceaan.
2) diepzeetroggen = liggen bijv langs de randen van de oceaan en kunnen kilometers
diep zijn.
$2.2
de meeste aardplaten bestaan uit oceanische korst en continentale korst.
er komen bewegingen bij contact tussen deze aardplaten:
1) convergente plaatgrenzen = hier botsen 2 platen tegen elkaar. als er 1 van de 2
oceanische bodem is zal deze onder de continentale korst duiken omdat het
zwaarder is, hierdoor ontstaat een diepzeetrog (subductie)
2) divergente plaatgrenzen = hier bewegen 2 aardplaten uit elkaar. op plekken waar
vloeibaar gesteente uit de aardmantel tegen de aardkorst drukt kan de aardkorst
breken.
3) transforme plaatgrenzen = 2 aardplaten bewegen langs elkaar.
deze 3 vormen heten platentektoniek.
platen zijn voortdurend in beweging, dit komt door de convectiestromen in de aardmantel.
Heet magma komt naar boven en moet wegstromen, dit neemt stukken aardkorst mee.
op sommige plekken breekt de aardkorst en stoomt het magma als lava naar buiten
(divergente breuken)
, wanneer divergente breuken op oceaanbodem gebeurd wordt er gelijk nieuwe bodem
aangemaakt waardoor er midoceanische ruggen ontstaan.
de zwaarste aardbevingen ontstaan bij convergente en transforme plaatbewegingen.
hypocentrum = de exacte plek van de aardbeving in de aardkorst (aardbevingshaard )
epicentrum = de plaats van het aardoppervlak die boven de aardbevingshaard ligt.
schaal van richter = bepaald hoe zwaar een aardbeving is.
tsunami’s = enorme vloedgolven.
$2.3
de samenstelling van het magma en temperatuur spelen een belangrijke rol bij hoe een
vulkaan tot uitbarsting komt.
effusieve eruptie = een uitbarsting verloopt rustig.
→ de lava is erg vloeibaar en loopt over een groot oppervlak uit, hierdoor ontstaan brede
vulkanen met een kleine hellingshoek (schildvulkanen ) → dit komt voor bij divergerende
platen.
explosieve erupties = het gesmolte gesteente is heel stroperig en bevat veel gassen. het
magma breekt meestal niet uit, maar wanneer het wel uitbreekt is het extra explosief door de
gassen, hoe meer gassen hoe explosieve. een vulkaan die of slaapt of explosief uitbarst en
een afwisseling van lagen heeft ( stratovulkaan )
wanneer de eruptie heel heftig is zal de magmakamer snel leeg stromen en wordt de
vulkaan instabiel, het dak van de magmakamer zakt in. Er ontstaat een cirkelvormige krater
= de caldera.
hotspot = een plek in de aardkorst waar het zwak is en breekt, waardoor er lava naar buiten
kan stromen. wanneer een aardplaat heel langzaam over de hotspot heen schuift ontstaan
er na miljoenen jaren een hele rij vulkaaneilanden.
geisers = het grondwater wordt verhit en gaat koken, de druk wordt door de omzetting
steeds hoger, wanneer de druk hoog genoeg is zal het water door spleten in het gesteente
omhoog duwen, een waterstraal spuit de lucht in.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller teddiesteenstra. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80796 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now