Class notes
College aantekeningen ziekteleer (P0M64A)
- Course
- Institution
College aantekeningen
[Show more]
Seller
Follow
isabeauvanrompaey
Content preview
Ziekteleer van het kind: kindergeneeskundeHoofdstuk 1: Neonato
Hoorcollege 1
Kindergeneeskunde: unieke dimensies
50% consultaties huisarts zijn kinderen eerste aanspreekpost
Ontwikkelingsperspectief
Fysieke ontwikkeling
Persoonlijkheidsontwikkeling hebben ook een belangrijke invloed
Sociale ontwikkeling hebben ook een belangrijke invloed
Er is nog veel te winnen na een medisch probleem (omdat de kinderen nog jong zijn)
Toename chronische ziektes: nieuwe geneeskunde aan het ontstaan dat bestaat uit
chronische ziektes
Toename gedragsproblemen in een medisch kader: artsen en kinderartsen zijn vandaag de
dag nog niet perfect gewapend om hiermee om te gaan multidisciplinair werken
Medicatiebeleid kinderen
Veranderende sociale/familiale omgeving voor kinderen
Situering probleem van kindergeneeskunde
90% van de kinderen in de 21e eeuw wordt geboren in de ‘derde wereld’
Elk uur sterven 1000 kinderen, 970 hiervan in ontwikkelingslanden
Reden van mortaliteit: neonatale sterfte is grootste reden (1/3) en vaak te wijten aan een
infectieziekte terwijl deze vaak gemakkelijk behandelbaar zijn.
Epidemiologie kindergeneeskunde in Vlaams Gewest
De leeftijd van de moeder bij de geboorte van eerste kind wordt ouder en ouder is
biologisch niet meer de optimale leeftijd om kinderen op de wereld te zetten (meer risico op
problemen)
Zwangerschapsduur: liefst een à terme geboorte (minstens 37 weken in de buik)
Bij 2% van de geboorte een aangeboren misvorming
De preventie van wiegendood is verbeterd
Directe prenatale risicofactoren
Wat bepaald of een kind het goed doet bij de start en goed zal blijven doen? door welke factoren kan
er iets fout lopen tijdens de zwangerschap
Roken (bijna nummer 1)
Medicatie (coumarines, thalidomide, anti-epileptica,…)
Alcohol misbruik
Drug abuse
Infecties:TORCH: toxoplasma, rubella, CMV, hepatitis
overdosis vitamine A
, Foliumzuurdeficiëntie rond conceptie
Stress
Indirecte prenatale risicofactoren
Kunnen ervoor zorgen dat een kind niet optimaal groeit in de baarmoeder
Materneel
Hypertensie (=hoge bloeddruk hebben)
Obesitas
Diabetes
Verloskundige voorgeschiedenis van herhaald miskraam of premature geboortes
Genetische risicofactoren
Leeftijd van moeder > 35 jaar (lineaire curve, hoe hoger de leeftijd, hoe meer risicofactoren)
Voorgeschiedenis van congenitale afwijking
Familiale erfelijke aandoeningen
Ouder drager van een chromosomale afwijking
Consanguine ouders
Pre-natale diagnose
Echografie: heel gedetailleerd naar de baby kijken is wel een anatomische follow-up maar
is nog steeds geen zekerheid dat alles inorde is
Bloedname:
infecties,
NIPT test= niet invasieve prenatale test (in het bloed van de moeder op zoek gaan
naar de cellen van de foetus en dan zoeken in die cellen naar chromosoom
afwijkingen)
Amniocentese (vruchtwaterpunctie)
Prenatale echografie: strukturele afwijkingen
Zoals spina bifida, congenitale hartafwijkingen, skeletafwijkingen,…
Men kan dit meer en beter in kaart brengen, maar nog steeds geen zekerheid + wat doen we als er
een bepaalde afwijking is?
Foetaal alcohol syndroom
Moeder heeft te veel alcohol gedronken. Dit syndroom is voor een arts duidelijk aan het gezicht:
Te klein hoofd (dus ook te kleine hersenen)
Korte neus
Dunne onderlip
…
Deze problemen starten al in de baarmoeder, ze groeien niet goed (=intra uterine groei retardatie)
Ze hebben ontwikkelingsvertraging (bv moeilijkheden met spreken)
Cardiale afwijkingen + dysmorfie
Spina bifida (open rug)
Prototype van de moeilijkheid van prenatale discussies (bv over het kindje houden of niet)
Er is iets verkeerd gelopen met de aanleg van het ruggenmerg en rug (meestal onderaan)
Wat zijn de problemen?
Motorisch: Het zenuwweefsel is op die plek niet goed aangelegd (maar daar lopen wel de
zenuwbanen voor je onderste motoriek) je kan je spieren van je onderste lichaam niet
bewegen (zit variatie in)
Incontinentie: op die plek zit ook het controlecentrum van je stoelgangs-en urinaire controle
(ofwel constant urineverlies ofwel dat je niet kan plassen)
, Hydrocefalie: het letsel thv de rug verstoord de normale aanmaak van hersenvloeistof.
Omdat er aan het ruggenmerg een letsel is kan deze hersenvloeistof niet goed afgevoerd
worden en ontstaat er hier een ophoping van (operatie in de eerste dagen van het leven is
hiervoor nodig om op een artificiële manier het hersenvocht af te voeren)
Meestal raden ze aan om de zwangerschap stop te zetten (termination of prefnancy). Maar wat als
zwangerschappen on het vroege stadium niet goed worden opgevolgd en hierdoor de TOP niet meer
mogelijk is? Indien de ouders niet willen onderbreken is het ook mogelijk om een intra uterine
operatie moet doen (opereren in de baarmoeder)= intra-uteriene sluiting. Door dit te doen kan je
een drain van hersenvocht kan vermijden (en dus ook geen hydrocefalie). Je geneest de kinderen zo
niet maar je maakt ze hopelijk wat beter.
99% van de spina bifida’s kunnen voorkomen worden (primaire preventie):
Spina bifida’s ontstaan meestal omdat er heeeel vroeg in de zwangerschap een tekort is aan
een bepaalde stof: foliumzuur
Primaire preventie bestaat er dan in om vrouwen foliumzuur te laten innemen
Kans bestaat nog steeds maar is minder
Two-hit model:
1) Eerste hit: het is een aanlegstoornis (waar niks aan te doen valt)
2) Tweede hit: tijdens de zwangerschap kan er nog extra beschadiging komen door toxische
invloeden (zoals baarmoedervocht) in de baarmoeder tijdens de zwangerschap
Tweede hit zo klein mogelijk maken door intra-uteriene sluiting te doen
Intra-uteriene sluiting:
voordelen:
Minder kinderen hebben na deze operatie een drain nodig
iets betere motoriek (maar nog altijd slecht)
iets minder problemen met de blaas
Nadelen:
operatie is heel zwaar voor de moeder
kind wordt vaak te vroeg geboren en dit brengt ook problemen met zich mee
Definities
Posterm: te lange zwangerschap met als éen van de grootste oorzaken diabetes bij de moeder
Vanaf 34 weken zijn de meeste functies matuur en moet het kindje vooral nog groeien (de kans dat
er nog iets mis gaat zijn daalt) belangrijkste periode is tussen 28 en 34 weken.
Opvang van de boorling
In eerste instantie zorgen dat de mond vrij is (zodat het meconium weg kan (vuchtwater met
stoelgang van kind)). Hoe meer meconium, hoe meer stress het kind heeft gehad tijdens de
zwangerschap (komt enkel vrij bij stress)
Afkoeling tegengaan: kind is gewoon van in 37° te leven, kan enorm snel warmte verliezen.
Dit wordt tegengehouden door vernix
Apgar scores meten: kleur, weent het kind, reflexen, biometrie,…
Neonatale icterus (de gele zuigeling)
Veel pasgeborenen zien een paar dagen na de geboorte geel te zien (bijna normaal), Hoe komt dit?
Rode bloedcellen zitten vol met hemoglobine (proteïne in rode bloedcellen dat er voor zorgt dat er
zuurstof kan gebonden worden hemoglobine en zo zuurstof geeft aan ons hele lichaam) en wordt
, continu afgebroken en vernieuwd wordt omgevormd tot bilirubine (afbraakproduct van
hemoglobine) en is ongeconjugeerd (=is niet wateroplosbaar) en kan dus ook niet in het bloed blijven
waardoor deze zich gaat vestigen in andere weefsels zoals bijvoorbeeld de huid of de hersenen (in
slechtste geval) is een geel pigment dus vandaar de kleur geel
Er is wel een systeem die zorgt dat bilirubine wel geconjugeerd wordt en indien dit gebeurt is deze
stof wel wateroplosbaar. Dit chemisch proces speelt zich af in de lever en kan via het bloed naar de
urine gaan en uitgeplast worden
Maar waarom ziet 60% van alle pasgeborenen geel?
Bij de geboorte heeft een pasgeborene heel veel hemoglobine (veel meer rode bloedcellen dan
een ouder kind) zodat je zeker instaat bent als baby om alle zuurstof die aanwezig is rond te
sturen in het lichaam.
Rode bloedcel overleving is korter bij pasgeborene (bij volw is dit ongeveer 120 dagen en bij
een pasgeborene maar 2 maanden)
Levermetabolisme is minder efficiënt om bilirubine te conjugeren
Wat is het gevaar hierrond?
Wanneer ongeconjugeerd bilirubine in zeer grote mate aanwezig is dan zoekt het ook andere
organen die vettig zijn en gaat door bloed hersenbarrière en slaat neer in de basale ganglia in
de hersenen (omdat de hersenen ook een vettige plaats zijn)= kernicterus
Kernicterus: hersenen gaan niet meer goed werken (kind is suf, voedingsproblemen, naar
uiteindelijk hersenverlamming, doofheid,…)
De eerste 2-3 weken na de geboorte wordt dit een fysiologische icterus genoemd en kan versterkt
worden door:
een moeder die borstvoeding geeft zal een baby hebben met nog een langere icterus (zelden
een reden om borstvoeding te stoppen, normaal)
polycythemie: indien er teveel rode bloedcellen zijn
ecchymoses: blauwe plekken met interne bloedingen
infecties, prematuriteit en rhesus incompatibiliteit zorgen ook voor versterking van icterus
behandeling:
fototherapie: licht van 450nm (golflengte) zet ongeconjugeerd bilirubine om naar
wateroplosbare vorm
wisseltransfusie
Hernia diaphragmatica
Er is een probleem met het diafragma (de spier dat onze buikholte afsluit van onze thorax, onze
allerbelangrijkste spier om te kunnen ademen). Hierdoor kunnen de darmen en zelfs de lever naar
boven schieten en in de thoraxholte terecht komen
Zie foto: het zwarte links is lucht, links is niet zwart omdat er niet genoeg lucht in de holte komen en
de zwarte puntjes zijn delen van de darmen linker long kan niet goed ademen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isabeauvanrompaey. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now