Doel van het recht:
Rechtvaardige ordening van de maatschappij regelen/tot standhouden.
4 functies van het recht
Normatieve functie:
Normen (gedragsregels) in waarde die op dat moment in de samenleving zo belangrijk
worden gevonden zijn bij wet geregeld.
Het zijn niet alleen ethische (moreel gezien) normen maar zijn ook rechtsnormen.
Voorbeeld rechtsnormen:
Moord, diefstal, verkrachting, discriminatie.
Geschil oplossende functie:
De rechter bepaald of iemand wordt gestraft. Eigen richting is in Nederland verboden.
Voorbeeld: Bij een mishandeling bepaalt de rechterlijke macht de straf van de misdadiger.
Additionele functie:
Het biedt een rechtsregel als partijen vergeten zijn op een bepaald punt afspraken te maken.
Voorbeeld: Je koopt een bank en neemt deze gelijk mee, maar je betaalt die weer erop pas.
De bank wordt een dag later bij je thuis gestolen. Moet je dan nog steeds betalen voor de
bank? (Ja)
Instrumentele functie:
Voor sommige zaken is het niet handig als de regeling ervan aan de bevolking wordt
overgelaten. Daarom bepaalt de wetgeven dat we bepaalde dingen op een bepaalde manier
doen.
Bijvoorbeeld: Bij rood licht stoppen, we rijden rechts van de weg.
Rechtsbronnen van het positieve recht (positief recht = alle op dit moment geldende
rechtsregels in Nederland).
De wet
Het verdrag
De jurisprudentie (rechtspraak)
De gewoonte
1 Personen- en familierecht
Regelt zaken als geboorte, huwelijk, geregistreerd partnerschap, echtscheiding, adoptie,
ondercuratelestelling en de regeling van het vermogen tussen echtgenoten.
Te vinden in het Burgerlijk Wetboek en in boek 1.
2 Vermogensrecht
Binnen dit rechtsgebied vallen alle op geld waardeerbare handelingen tussen burgers
onderling waaraan juridische gevolgen verbonden zijn.
VB: kostbare designstoel, kapotte vaas, bal die door de ruit gaat, aanschaf machinepark,
kantoorinventaris.
Te vinden in het burgerlijk wetboek en in boeken 3,5,6
Pachtwet, wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen (WAM), colportagewet.
De Colportagewet is een Nederlandse wet die consumenten beschermt tegen agressieve
verkoopmethoden. Zo worden de huis-aan-huisverkoop en de verkoop op straat aan regels
onderworpen. De consument krijgt bijvoorbeeld acht dagen de tijd om op een overhaast
genomen aankoopbeslissing terug te komen.
Pacht is een op huur lijkende overeenkomst waarbij agrarische gronden, al dan niet met de
op die grond staande 'hoeve' door de eigenaar (verpachter) in gebruik wordt gegeven aan de
pachter. De opbrengst van het verpachte goed komt in beginsel toe aan de pachter. Het is
een zogenaamde bijzondere overeenkomst.
De Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen (WAM) is een Nederlandse wet. De
WAM heeft als doel het beschermen van verkeersslachtoffers. De dader moet dan wel
civielrechtelijk aansprakelijk zijn op grond van onrechtmatige daad (art. 6:162 BW).
3 Ondernemingsrecht (handelsrecht)
Privaatrecht kent ook het ondernemingsrecht, het rechtsgebied dat alles regelt wat
ondernemingen en bedrijven betreft.
Een bedrijf of onderneming vindt vaak plaats in de vorm van een:
- Naamloze genootschap: Een naamloze vennootschap is een rechtspersoon. De
aandelen van de NV staan niet genoteerd op naam, vandaar de Naamloze
Vennootschap. De aandelen in deze vennootschap, de NV zijn vrij verhandelbaar. De
NV kan ook een beursnotering hebben. Bij een NV is altijd meer dan
één aandeelhouder. De NV moet worden opgericht door een notaris, dat kan niet via
onze website.
- Besloten genootschap: Een bv (besloten vennootschap) is een rechtsvorm met
rechtspersoonlijkheid. Dat betekent dat de bestuurders in principe niet aansprakelijk
zijn met hun privévermogen voor eventuele schulden.
, - Coöperatie: In een coöperatie werken leden samen om zo meer te bereiken dan
ieder voor zich. ... Een coöperatie is geen gewoon bedrijf. Het is een vereniging mét
een bedrijf. De activiteiten van dat bedrijf voorzien in 'bepaalde stoffelijke behoeften'
van de leden.
- Stichting: Een stichting is een organisatie die niet als doel heeft om winst te maken. In
plaats daarvan probeert een stichting een maatschappelijk, sociaal of ideëel doel te
halen. Een stichting mág wel winst maken met een onderneming.
De wettelijke bepalingen die op deze ondernemingsvormen betrekking hebben, worden tot
het ondernemingsrecht gerekend: dit deel van het recht staat voor een groot deel in boek 2
van het BW. Daarnaast behoort ook nog een aantal losse wetten tot dit rechtsgebied:
- Handelsnaamwet
- Handelsregisterwet
- Faillisementswet
4 Burgerlijk procesrecht
Als iemand een privaat rechterlijk geschil heeft met een ander moet die persoon naar. De
rechter stappen om zijn gelijk te krijgen.
Naar de rechter gaan om een geschil te laten beslechten, heet procederen.
De regels die op het voeren van juridische procedures op het terrein van het privaatrecht
van toepassing zijn, worden tot het burgerlijk procesrecht gerekend en zijn voor een groot
deel in het wetboek voor burgerlijke rechtsvordering (Rv) aan te treffen.
1 Strafrecht
Kenmerkend voor dit deel van het recht is dat de staat door middel van het OM actief
optreedt om sancties (boete, gevangenisstraf etc.) te eisen bij overtreding van de normen.
Bij privaatrecht is dit anders: als een burger geen actie onderneemt om schadevergoeding te
krijgen, zal de staat zich daar niet verder mee bemoeien.
Bij het strafrecht bezit de staat een monopolypositie = Alleen het OM kan tot vervolging van
strafbare feiten overgaan = Hoofdregel.
De wettelijke bepalingen op het terrein van strafrecht treft men aan in het wetboek
van strafrecht, wetboek van strafvordering, losse wetten zoals: Opiumwet, Wet op de
economische delicten, Wet wapens en munitie.
Strafrecht en privaatrecht zijn op een bepaalde manier met elkaar verbonden.
VB: Henk rijdt door rood en maakt schade aan de auto van Truus. Henk moet de schade van
Truus vergoeden (vermogensrecht), maar dan is Henk er nog niet, want hij begin een
onrechtmatige daad. Hij zal dus ook met het strafrechtelijk apparaat in aanmerking komen.
Het door rood rijden is een strafrechtelijk delict, waarop een sanctie zal volgen.
Kenmerkend voor het strafrecht is dat het bepaalde gedragingen bedreigt met een straf.
Het materiele strafrecht geeft aan welke feiten strafbaar zijn, die dader is en met welke
sancties het plegen van die feiten wordt bestraft.
Grotendeels neergelegd in het Wetboek van Strafrecht (Sr) en een aantal andere wetten,
zoals de Wegenverkeerswet, de Opiumwet en de Wet wapens en munitie.
Het formele strafrecht of strafprocesrecht bevat voorschriften omtrent de gang van zaken bij
de opsporing van strafbare feiten, het onderzoek ter terechtzitting en de tenuitvoerlegging
van de straf.
Het formeel strafrecht is geheel geregeld in het Wetboek van Strafvordering (Sv).
Bepaalde gedragingen bedreigd met straf. De reden:
Voorkomen dat die gedragingen worden verricht;
Beveiligen van de maatschappij;
Leedtoevoeging aan de dader (Belangrijkste kenmerk).
Strafbaar feit: Een in de wet met straf bedreigde gedraging.
Kunnen gepleegd worden door natuurlijke personen (mensen van vlees en bloed) en door
rechtspersonen (zoals een besloten vennootschap of een vereniging).
Uit de aard van een strafbaar feit valt af te leiding of het ook door een rechtspersoon kan
worden begaan.
Geweldsdelicten kunnen alleen door natuurlijke personen worden gepleegd, terwijl
milieudelicten zowel door natuurlijke als door rechtspersonen kunnen worden begaan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romeerol. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.