Summary
Samenvatting praktisch staatsrecht
- Course
- Institution
- Book
Handige, duidelijke samenvatting van praktisch staatsrecht. Eindcijfer: 7,3
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
romeerol
Content preview
Week 1 PPWaarom staatsrecht?
Voor ons als burgers: omdat wij als burgers in vrijheid met elkaar willen leven
Voor ons als juristen: Omdat wij als juristen niet zonder de rechtsstaat kunnen
Staatskenmerken:
Gemeenschap van mensen = bevolking met een zekere onderlinge verbondenheid.
Grondgebied = omvat mede: de bodem, het luchtruim en de territoriale zee.
(Effectief) hoogste gezag = soevereiniteit. De overheid heeft het geweldsmonopolie
om het gezag te handhaven.
4e kenmerk: Erkenning door andere staten. (Geen juridische voorwaarde voor het zijn
van een staat, maar wel belangrijk voor internationale betrekkingen)
Met “staatsrecht” bedoelen we over het algemeen het land Nederland.
Met “Koninkrijk” bedoelen we de vier statutaire landen. Nederland, Bonaire, Sint-Eustatius,
Saba.
Nederland + Bes-eilanden (overzeese eilanden) + Aruba, Curaçao, Sint Maarten (Status
aparte)
Bonaire, Sint Eustatius en Saba
Rechtsgebieden:
Publiek recht Privaatrecht
Algemeen belang Particuliere belangen
Staatsrecht Burgerlijk recht
Bestuursrecht
Strafrecht
Uitgangspunt:
Democratische rechtsstaat:
Legaliteitsbeginsel (overheidsoptreden moet gebaseerd zijn op democratisch tot
stand gekomen regels);
Machtenscheiding;
Onafhankelijke rechtspraak;
Eerbieding van grondrechten
Regeringsvorm:
Nederland is sinds 1815 een constitutionele (parlementaire) monarchie.
Bronnen van staatsrecht:
Geschreven staatsrecht
Ongeschreven staatsrecht (staatsrechtelijk gewoonterecht)
Rechtspraak (jurisprudentie)
Dit allemaal samen wordt ‘constitutie’ genoemd.
,Geschreven staatsrecht:
Verdragen (bijv. Handvest van de VN, EU-verdrag, EVRM)
Statuut (voor het Koninkrijk der Nederlanden)
Grondwet (voor overzeese landen Staatsregeling genoemd)
Organieke wetten en andere wetten in formele zin.
AMvB’s, waaronder het Reglement van Orde voor de Raad van Ministers.
Ministeriele regelingen
Vergaderreglementen van de Eerste en Tweede kamer.
Organieke wet = Als de grondwet bepaalt dat ieders nader geregeld moet worden in een
wet.
Ongeschreven staatsrecht:
Staatsrechtelijk gewoonterecht.
Omvang/inhoud van de ministeriele verantwoordelijkheid
Vertrouwensregel
Geheim Noordeinde/ huis ten Bosch
Rechtspraak:
De jurisprudentie, betrekking hebbend op staatsrechtelijke leerstukken.
Revoluties 1848
1815 Nederland en België met 1 koning
1830 Belgische opstand
1848 Opstanden in Europa
Willem II/Thorbecke
Hij (Willem II) was echter bang zelf het slachtoffer van een revolutie te worden, zoals
verscheidene van zijn koninklijke collega’s overkwam, zodat hij tegenover zijn ministers
verklaarde dat hij in een nacht van conservatief tot liberaal was geworden.
Vernieuwing koningschap.
De grondwetswijziging van 1840: Koning kan niet zonder medeondertekenaar. Minder macht
voor de koning. Artikel 47 GW.
De grondwetswijziging van 1848: de koning is onschendbaar, de ministers zijn
verantwoordelijk. Artikel 42 GW.
Vanaf dat moment:
Ministers/staatssecretarissen zijn volledig verantwoordelijk voor het handelen van de
koning.
Ministeriele verantwoordelijkheid
1848 Politieke verantwoordelijkheid
Verantwoording afleggen aan parlement (art. 68 GW)
1855 strafrechtelijke verantwoordelijkheid
Verantwoording afleggen aan strafrechter
, Omvang verantwoordelijkheid
Handelen/nalaten:
Van de Koning en alle leden van het Koninklijk huis;
Van de minister zelf;
Van de, aan de minister ondergeschikte, ambtenaren;
Van zijn staatssecretaris.
Fundamentele verschillen staatsrecht te vinden in:
- Het statuut voor het koninkrijk
- Verdragen
- Gewoonterecht
Belangrijkste regel binnen het gewoonterecht:
-> vertrouwensregel.
Formele wetgever = Regering + Staten-Generaal
Taken en bevoegdheden van de regering
MINISTERRAAD = bestaande uit ministers en staatssecretarissen.
Vergadert en besluit over het algemeen regeringsbeleid
Bevordert de eenheid van dat beleid.
- Dit gebeurt elke vrijdag onder leiding van de minister-president achter gesloten
deuren, om de besluitvorming niet te frustreren.
- De basis hiervoor vormt het regeerakkoord.
- De werkwijze van de ministerraad wordt geregeld in het Reglement van Orde voor de
Ministerraad.
REGERING = koning & kabinet (Kabinet = ministers en staatssecretarissen)
Medewetgever
Wetsvoorstellen indienen.
- Wetten moeten door de regering worden bekrachtigd
Het nemen van een Koninklijk Besluit in de vorm van een Algemene Maatregel van
Bestuur. (AMvB)
Koninklijke Besluiten nemen die geen regels bevatten:
- Benoemingsbesluit
- Vernietigingsbesluit
Internationale rechtsorde bevorderen
Oppergezag over krijgsmacht
Parlement informeren over de inzet van het leger bij de handhaving van de
internationale rechtsorde of humanitaire hulpverlening.
MINISTERS
Geven leiding aan hun ministerie
Wettelijk bevoegd om zelfstandig regels uit te vaardigen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romeerol. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.72. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83637 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now