PBFG 09 Samenvatting
Anatomie is de vorm van een organisme
Fysiologie is de functie die word uitgevoerd door een organisme
-> vorm en functie zijn aan elkaar gerelateerd
Vormen van dieren zijn vaak afhankelijk van natuurkundige wetten
- zwaartekracht
- weerstand
Convergente evolutie binnen de zelfden omgeving komen dezelfde natuurkundige wetten voor, die bij evolutie
voor dezelfde aanpassingen zorgen bij verschillende diersoorten.
-> Stofuitwisseling wordt bepaald door de omvang en bouw van een dier
- diffusie, proces waarbij opgeloste stoffen in een waterig milieu zich verplaatsen (diffunderen) van een gebied
met een hoge concentratie opgeloste stoffen naar een gebied met een lage concentratie opgeloste stoffen.
- osmose, is diffusie van water (door een semi-permeabel membraan). Bij osmose stroomt het water van een
gebied met een lage concentratie opgeloste stoffen naar een gebied met een hoge concentratie opgeloste
stoffen.
Complexe organisme hebben gespecialiseerde cellen in georganiseerde weefsels met verschillende functie
Weefsel -> orgaan -> orgaansysteem
- verteringssysteem
- ademhalingssysteem
4 soorten weefsel
Epitheelweefsel
- is de buitenkant van een organisme + bekleding van organen
- cellen zitten dicht op elkaar
Vorm
- kubusvormig
- kolomvormig (baksteen op zijn kant)
- schubvormig (vloertegels)
Samenstelling
- simpel ( 1 cellaag)
- gelaagd (meerdere cellagen)
- pseudo gelaagd (1 cellaag met lagen van verschillende lengtes)
Bindweefsel
- bind en ondersteund ander weefsel
- dun gepakt in extracellulaire matrix
- matrix: vezels in een vloeistof of gel-achtige vaste basis
, 3 soorten vezels
Collageen vezels -> stevigheid en flexibiliteit
Elastische vezels -> rekken en keren terug in originele vorm
Reticulaire vezels -> verbinden bindweefsels met aangrenzende weefsels
2 soorten cellen
Fibroblasten -> scheiden eiwitten af voor extracellulaire vezels
Macrofagen -> spelen een rol in het immuunsysteem
6 typen bindweefsel
1. Los bindweefsel -> bind epitheel met onderliggend weefsel, houd organen op zijn plek
2. Kraakbeen -> sterk en flexibel
3. Vezelachtig bindweefsel -> in pezen, verbind spieren met botten
4. Vetweefsel -> slaat vet op voor isolatie en brandstof
5. Bloed -> bestaande uit bloedcellen en bloedplasma
6. Botten -> vormt skelet
Spierweefsel
- spiervezels (lange cellen) trekken samen door signalen van zenuwen
Zenuwweefsel
- signaleert stimuli en geeft signalen door
- bevat:
- neuronen of zenuwcellen -> geven impulsen door
- gliacellen of glia -> verzorgen en isoleren neuronen
Controle en coördinatie
- hangt af van de samenwerking tussen het endocriene systeem en het zenuwstelsel.
Endocriene systeem
- hormonen
- worden ontvangen door receptorcellen
- gaat via het bloed
- langzaam maar langdurig
Zenuwsignalen
- snel
- word ontvangen door andere zenuwcellen, spiercellen en endocriene cellen
Intern milieu
- word beheerd door regulatie of door zich te conformeren aan het externe milieu
- regulator gebruikt intern controlemechanisme om het internmilieu aan te passen aan schommelingen in het
extern milieu -> conformeerde: intern milieu veranderd mee met het extern milieu.
Homeostase
- zorgt voor het instant houden van het intern balans
- bij mensen: temperatuur, bloed, pH, glucose concentratie
- homeostase mechanisme passen het internmilieu aan.
- voor bepaalde variabele dienen schommelingen boven of onder een instelpunt als stimulans:
deze zijn gedetecteerd door een sensor en leiden tot een reactie -> deze reactie brengt de
variabele terug tot het instelpunt.
, Negatieve feedback heeft de neiging de uitkomst van een proces te verminderen
-> helpt dynamisch evenwicht van homestage in stand houden (helpt variabele terug te keren naar een
instelpunt).
Positive feedback heeft de neiging de uitkomst van een proces te versterken
Thermoregulatie zijn de processen waarbij dieren interne temperatuur binnen bepaalde waardes houden.
Endotherme dieren
- genereren warmte door metabolisme (vogels en zoogdieren).
- kost veel energie
- actief over grote range externe temperaturen
Ectotherme dieren
- halen warmte uit externe bronnen (ongewervelde dieren, vissen, amfibieën en niet vliegende reptielen)
- grote variatie aan interne temperaturen
Poikilotherm
- koudbloedig
- varieert met omgevingstemperatuur
Homeotherm
- warmbloedig
- relatief constant
4 manieren voor warmte uitwisselingen bij dieren
- geleiding
- luchtstroming
- straling
- verdamping
-> bij de warmte regulatie van zoogdieren is het integumentair systeem (buitenkant dier) betrokken: huid, haar
en nagels.
5 aanpassingen bij dieren voor thermoregulatie
Isolatie
- huid
- veren
- vacht
- vet
aanpassingen bloedsomloop
- regulatie van de bloedstroom naar lichaamsoppervlakte.
- vasodilatatie door toename van de bloedstroom naar de huid, is er ook meer warmteverlies.
- vasoconstrictie door afname van de bloedstroom naar de huid, is er ook minder warmteverlies.
-> tegenstroomprincipe zorgt er voor dat een dier afkoelt doordat de ader en de slagader naast elkaar liggen
maar in tegengestelde richting stromen, hierdoor kan warmte van slagader direct worden overgegeven aan de
ader en het lichaam verlaten (komt voor bij marine zoogdieren, vogels en insecten).
koeling door verdamping
- zweet
- hijgen (honden, vogels)
- badderen (koelt de huid)
- gedragsreactie ?
aanpassen van metabolische warmteproductie
- warmte productie neemt toe bij spieractiviteit
- bewegen
- trillen (ectotherme dieren)
- acclimatisatie
- isolatie (vogels, zoogdieren)
- antivries (ectotherme vissen op de polen)
Thermoregulatie van de mens
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnnaBlaauw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.54. You're not tied to anything after your purchase.