Class notes
Uitgebreide samenvatting colleges Bestuur, Macht & Rechtvaardigheid
- Course
- Institution
Uitstekende weergave colleges
[Show more]
Seller
Follow
Thijs96
Reviews received
Content preview
Bestuur, macht en rechtvaardigheid03-02-2020 hoorcollege 1: een moderne kijk
Rationaliteit (wat is efficiëntste en efficiëntste aanpak?)
Macht (wie bepaalt?)
Moraliteit (wat behoort te gebeuren?)
Wat is een staat?
- Juridische/volkenrechtelijke definitie: een identiteit dat de staat door andere staten wordt
erkend
- Invloed Max Weber
o Definitie naar kenmerkende doel van een staat? Bijv. vrijheid individu, uitbreiding
macht
o Definitie naar kenmerkende middel
o Webers definitie de staat:
Menselijke gemeenschap
Die binnen bepaald grondgebied
Met succes aanspraak maakt op het monopolie van het legitieme gebruik
van geweld
o Webers definitie politiek:
Het streven naar een aandeel in de macht of naar het beïnvloeden van de
machtsverdeling
Hetzij tussen staten, hetzij binnen de staat tussen de door hem omsloten
groepen
- Kortom, definitie staat:
o Staat omvat een gemeenschap: een groep die naar buiten harmonieus is, maar
intern belangenconflicten kent
o Staat en grondgebied
o Politieke strijd om de macht
o Een geweldmonopolie
o Legitimiteit: Weber maakt een onderscheid tussen macht en legitieme macht (=
gezag)
Drie gronden voor legitimiteit: traditioneel, charismatisch en legaal
- Rationalisering: hoe kunnen dingen en middelen zo effectief mogelijk ingezet worden om de
doelen te bereiken
- Weber probeert voor rationalisering en modernisme een verklaring te vinden
protestantisme: jezelf waardig tonen aan God door hard te werken en je netjes/vroom te
gedragen
1
,II De traditie waar Weber in staat
Moderne kijk op politiek, macht en staat, of ook wel ‘politiek realisme’
C. Schmitt: Der Begriff des Politischen (1932)
- Wat er misgaat in gangbare definities van het politieke
- Het kenmerkende onderscheid: politiek, taal, oorlog
- Kenmerkend voor politiek: iedereen die daarin participeert, maakt altijd een onderscheid
tussen vrienden en vijanden
- Overeenkomst Weber en Schmitt: politiek is een strijd om de macht, meestal in een staat
- Oorlog is niet anders dan vormen van politiek, want daar gaat het in letterlijke zin over
vrienden en vijanden
C. Mouffe: On the Political (2005)
- Antagonisme: politiek is een strijd
- Parlementaire democratie: maakt vijanden tot tegenstanders
- Kritiek op ‘politiek zonder strijd en rivaliteit’
Machiavelli: De Heerser
- Realisme
- Politiek gaat over leiderschap, strijd en krijgen van de macht
III Bepalen wie macht heeft
Bachrach & Baratz (1962)
- Achtergrond: debat elitisten vs pluralisten (vele machtsbronnen)
- Wordt beweerd dat de macht in handen is van CEO’s
- Commentaren van B&B op Dahl
o Dahl zegt dat er een meetwijze is om macht te meten
- Dahl stelt dat hij macht kan meten a.d.h.v. relevante issues en wie bij deze issues het voor het
zeggen heeft. Volgens B&B 2 cruciale fouten (2 faces of power):
o Je begint met kijken wat de belangrijkste verschilpunten in de samenleving zijn. Hoe weet
je welke dat zijn?
o Wellicht worden veel besluiten genomen op verschillende manieren en op zichtbare
plekken. Dus je moet achter de schermen gaan kijken; wie de agenda opstelt
Methoden van machtsmeting:
- Formele-positiemethode: wie heeft welke rol en verantwoordelijkheden
- Netwerkmethode: wie zit in veel groepjes
- Intensieve procesanalyse: wie deed/zei wat, waar en wanneer vastleggen
- Before-after-method: mening voorafgaand proces meten met mening naderhand
- Reputatie-methode: sleutelfiguren vragen wie de macht heeft
2
, 04-02-2020 hoorcollege 2: een kritische kijk
Leesvragen:
Is een staat (een samenleving met een bestuur) volgens Rousseau iets goeds of iets slechts,
waarom?
Hij stelt dat er een bepaalde cohesie is onder de mensen, want zijn omgeving dacht en voelde zoals
hij. Mensen verenigde zich met hen in een troep/verbond en iedereen zocht zijn eigen voordeel
hierin.
- Door verloop van tijd zette een vooruitging in, waardoor de mens zich verder ging ontwikkelen
en nam de vaardigheid toe.
- Tevens ontstond de ontwikkeling van het gevoelsleven en een gezin.
- In de eerste instantie groeperen mensen zich in een aparte natie, met een eenheid van zeden
en karakter, niet door regelingen en wetten, maar omdat zij op dezelfde wijze leven en zich
voeden.
- Door het wonen in naburige hutten ontstaat een aangenamere en geregelde omgang met
elkaar
- Door het elkaar vaker zien, ontstaan gevoelens, wat kan leiden bij de minste weerstand tot
onstuimige razernij
- De menselijke soort wordt steeds meer getemd door de intrede van gevoelens in geest en hart.
De verbindingen worden talrijker, de banden strakker; er ontstaan gewoontes. Ook werden in
diverse staten een eigen taal ontwikkeld
- Door de sterker wordende verbindingen ontstaat ongelijkheid; iedereen wil de beste zijn. Wat
leidt tot ondeugd, ijdelheid en anderzijds tot schaamte en nijd
- Door samen te leven begonnen mensen elkaar op waarde te schatten. Zo ontstond de eerste
verplichtingen van beleefdheid
- Door het ontstaan van samenlevingen ontstond een gelukkig en duurzaam tijdperk
- Vanaf dat men de hulp van de ander nodig had, de gelijkheid verdween
- Door de ontwikkeling van andere vaardigheden, ontstonden meerdere werksectoren (bijv.
metaal en landbouw). De sectoren gingen elkaar ondersteunen om efficiënter te kunnen
produceren.
- In samenlevingen werd het evenwicht tussen mensen niet gehandhaafd. Zo komt de natuurlijke
ongelijkheid op met de samengesteldheid tussen mensen. Kortom, wedijver en rivaliteit
enerzijds, belangentegenstelling anderzijds. Tussen het recht van de sterkste en het recht van
de eerste bezitter ontbrandde een eeuwige strijd, die slechts kon worden beslecht met
gevechten en moordpartijen de prille maatschappij maakte plaats oor de vreselijke staat van
oorlog
- Door de ongelijkheid en strijd ontstond het gevoel om als groep te verenigen, om de zwakken
te beschermen tegen onderdrukking. Hiervoor moesten regels van recht en vredesplicht
ingesteld worden waar mensen zich aan moesten houden.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Thijs96. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now