In deze samenvatting (Nectar hoofdstuk 13: Zenuwstelsel, vwo 5) staat alles wat je moet weten over het zenuwstelsel. In deze samenvatting staat alle noodzakelijke informatie met handige plaatjes. Veel succes met leren!
BIOLOGIE H13 ZENUWSTELSEL
13.1 HET CENTRALE ZENUWSTELSEL
INDELING ZENUWSTELSEL
• Het zenuwstelsel bestaat uit 2 delen:
1. Het centrale zenuwstelsel (CZS): neuronen (=zenuwcellen) van hersenen en ruggenmerg en hun
ondersteunende cellen (BINAS 88B)
2. Het perifere zenuwstelsel: zenuwen, bundels uitlopers van neuronen die zintuigen verbinden met
CZS en CZS met spieren en klieren
HET CENTRALE ZENUWSTELSEL
• Grijze stof: cellichamen van miljarden neuronen (→donkere kleur)
Witte stof: myeline: witgele vetachtige stof (→lichte kleur)
• Hersenen:
- In schedel
- Witte stof binnen & grijze stof buiten
- Omgeven door 3 hersenvliezen
Tussen 2 binnenste: 400-500 mL hersenvloeistof:
schokbescherming en afvoerroute afvalstoffen
- Bloed-hersenbarrière: laat selectief stoffen door (via
actief transport) tegen ongewenste stoffen:
Tight junctions: ruimtes tussen
endotheelcellen van haarvaten zeer klein
Astrocyten: gliacellen: steuncellen met veel
uitlopers, die een vrijwel gesloten kring
rondom haarvaten vormen
• Ruggenmerg:
- In wervelkolom
- Grijze stof binnen & witte stof buiten
- Omgeven door 3 ruggenmergvliezen
, GROTE HERSENEN
• Grote hersenen (1-1,5 kg) bestaat uit twee helften, verbonden via de hersenbalk
• Veel neuronen in de hersenschors (grijze deel) geven informatie aan elkaar door
• Functies grote hersenen:
- Informatie verwerken
- Logisch redeneren
- Je wil
- Het bewustzijn
- Geheugenfuncties
- Emoties
HERSENSCHORS
• Informatie, opgevangen door een zintuig, gaat naar de sensorische centra in de schors die bij het
zintuig horen
• In het primaire gehoorcentrum komen impulsen vanuit je gehoor binnen en vindt bewustwording
plaats (→ je hoort geluid)
Door geluid te koppelen aan geheugeninformatie in het secundaire gehoorcentrum → kun je geluid
interpreteren
• Elk zintuig heeft een eigen primair en secundair gebied in de schors van de linker- en rechterhelft
• Hoe complexer informatiestromen zijn → des te groter de sensorische centra
• In primaire motorische schors: kleine gebieden neuronen die allemaal een eigen groep spieren
aansturen (is verbonden met secundaire motorische schors)
• Secundaire motorische schors: bevat informatie over hoe spieren hun bewegingen gecoördineerd
kunnen uitvoeren
• Motorische schors:
- Rechterhersenhelft bestuurt linkerzijde lichaam
- Linkerhersenhelft bestuur rechterzijde lichaam
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JustDoIt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.