Class notes
Uitgebreide samenvatting colleges Bedrijfseconomie & Control in het Openbaar Bestuur
- Course
- Institution
Uitstekende weergave colleges
[Show more]
Seller
Follow
Thijs96
Reviews received
Content preview
Bedrijfseconomie en Control in OB26-01-2021 hoorcollege 1
Boek 2 burgerlijk wetboek: ‘het zakenrecht’
- Hoe organisaties moeten zijn ingericht, zoals NV, BV (ook organisaties van de staat)
- Schrijft ook voor hoe boekhouding moet worden vastgesteld stelsel van baten en lasten
o IFRS International Financial Rapporting Standards
o Heeft als doel vergelijkbaarheid tussen verschillende landen te bewerkstelligen
- Wordt nagedacht voor een geharmoniseerd stelsel voor handelen overheidsstelsels voor
stelsels van baten en lasten
- IPSAS International Public Sector Accounting Standards
Elke maatschappelijke organisatie gebruikt een baten-lasten stelsel
- Niet allemaal identiek, maar wel vergelijkbaar kasstroom, baten-lasten overzicht
Kasverplichtingenstelsel
- Is uitbreiding van een soort bankrekening
- Leidt tot saldo tussen inkomsten en uitgaven, oftewel je hebt over of je komt tekort
- Was te simpel, stelsel houdt geen rekening met uitgaven die nog gaan komen. Zoals uitgave
die volgende week betaald moet worden (nog te betalen ….). Dit is nadelig voor het
kasstelsel. Bijv. een rekening van 15/12 komt ten laste van huidige jaar, terwijl een betaling
die na 1 maand geschiedt dan komt die voor volgend jaar. Dit neemt ruimte in op de
begroting van het komende jaar.
- Vooral probleem bij investeringen, dat zijn meestal grote bedragen die gespreid uitgegeven
worden.
- Dit heeft ertoe geleid dat een kasstelsel moet worden gehanteerd mét een maximumhoogte
van aangaan verplichtingen Kasverplichtingenstelsel
- Kasverplichtingenstelsel is onvolmaakt; er wordt een maximum vastgesteld waar je niet
overheen mag. In een begroting zitten ieder jaar dezelfde uitgaven (bijv. huurkosten) =
begrotingslimiet.
Er is een grens van wat de overheid financieel uit de samenleving kan halen
- Dit is maximaal 100% (= communisme)
- Haalt alle prikkels uit de economie, leidt tot een staatsgeleide economie
- Er zijn twee grenzen
o Collectievelastendruk, ligt in NL op zo’n 50%
o Aftoppen maximale schulden van de overheid, betekend tot maximale grens voor
investeringen. Investering leidt tot piek in uitgaven, waardoor je boven de
schuldnormen uitkomt
- Investeringen staan altijd laag op de uitgavenlijst, omdat deze vaak worden uitgesteld. In een
kasstelsel worden investeringen teruggedrongen door reguliere uitgaven.
- In een baten-lastenstelsel is een investering niet achtergesteld ten opzichte van een
operationele uitgave. Er is een kasgelddrempel die investeringen onmogelijk maken.
- Investeringen op Rijksniveau worden verdrongen door reguliere uitgaven als gevolg van het
kasstelsel.
,Batenlastenstelsel
- In een commerciële onderneming is ‘voor wat, hoort wat’. Er is een transactie waarbij
goederen/diensten afgegeven worden waar direct een financiële tegenprestatie tegenover
staat.
- Bij de overheid ligt dit anders. Zo is in het onderwijs lastiger te benoemen. Hoe wordt dit dan
toegerekend? Maar ook de AFM; wat is hun prestatie en wie moet dat betalen. Er is geen
koppeling tussen prestatie en betaling.
o Er is geen relatie tussen wat het Rijk doet en wat daarvan de effecten zijn
- Dit leidt tot complicaties bij het batenlastenstelsel
04-02-2021 hoorcollege 2: stelsels en functies
Kameraal stelsel (= kasstelsel)
- Inkomensbeheer
o Continuïteit van beperkt belang
- Begrippen:
o Inkomsten
o Uitgaven
o Overschot en tekort
- Rapportage:
o Begroting
o Gerealiseerde uitkomsten
o Overzicht van inkomsten en uitgaven
- Geen evenwichtssituatie
o Er is géén koppeling tussen inkomsten en uitgaven
Commercieel stelsel (= baten-lasten stelsel, acruals accounting)
- Vermogensbeheer
o Continuïteit waarborgen
- Begrippen:
o Activa en passiva (bezit en schulden/EV)
o Baten en lasten (toerekening van verbruik en gebruik van productiemiddelen in
betreffende periode)
o Verlies en winst (= resultaat)
Bij gemeenten resultaatbepaling en -bestemming)
- Rapportage:
o (Begroting) wordt veelal in voorgaande kwartaal vastgesteld
In OB zijn daar vaste eisen voor
o Balans
o Resultatenrekening (staat het verlies & winst, baten & lasten)
Exploitatierekening
o Kasstroomoverzicht
In OB komt dit niet altijd voor
- Evenwicht ingebouwd (= automatisch controlemechanisme)
o Goederen uit voorraad via lasten in resultatenrekening bezit wordt minder en
baten stijgen
,Grondvormen stelsels
Investeringskasstroom: wat heb je nodig om te investeren
Financieringskasstroom: hoe wil je je investering financieren
Centrale begrippen:
- Gebruikersperspectief
o Inkomsten en uitgaven
Inkomstenbeheer
Huishoudboekje consumptie huishouding
Kasmutaties in een bepaalde periode
Eenduidig vast te stellen
o Baten en lasten
Vaststelling vermogensgroei organisatie
Altijd in evenwicht
Aan bepaalde periode toe te rekenen (= afschrijving)
Waardeverbruik activa (lastig vast te stellen)
Gerealiseerde opbrengsten ter bekostiging van de dienstverlening
Toerekeningsvraagstukken
Verbruik materiële vaste activa (waarderingsgrondslagen)
Transitoria (overlopende posten)
- Vermogensperspectief
o Activa (= productiecapaciteit)
Middelen die langdurig beschikbaar zijn voor en in het productieproces om
goederen en diensten te kunnen leveren:
Materieel
Immaterieel (ICT, goodwill)
Financieel (veelal investeringen in andere bedrijven)
o Passiva:
Bronnen van financiering van activa
Eigen vermogen
Vreemd vermogen
- Drie balansbegrippen:
o (Vennootschappelijke) balans
Compleet vermogensoverzicht
Geconsolideerde balans = som balansen meerdere bedrijven na eliminatie
onderlinge vorderingen en schulden
Bestaat niet bij OB, voornamelijk alleen bij bedrijven
, o Bijzondere varianten:
Staatsbalans: op geld waardeerbare activa + nominale schulden staat
Overheidsbalans: Staatsbalans + balansen decentraal bestuur, fondsen
sociale zekerheid, zbo’s, onderwijs
Saldibalans: staat van vlottende activa en passiva
Verplichtingen
- Strikt genomen juridisch begrip
o Tweezijdige overeenkomst: (in de toekomst) leveren en betalen
- Bedrijfseconomisch
o Begrip in context van beheersing
o Commercieel stelsel
Orderboek + vooruit ontvangen betalingen
‘Bestellingenboek’ + vooruitbetaalde bestellingen
o Kasstelsel
‘Toezeggingenboek’ voor inkomstenoverdrachten
Bij de overheid bestaat géén ‘orderboek’ om diensten te leveren
tegenover de burger
Equivalent van bestellingenboek voor goederen en diensten
Kerndocumenten administratieve stelsels:
- Kameraal
o (Geautoriseerde) begroting
o Gerealiseerde uitkomst
o Saldibalans
o Rijksoverheid na 2002
Jaarverslag in plaats van verantwoording
- Commercieel
o Jaarverslag
Kwalitatieve beschrijving
o Jaarrekening
Resultatenrekening
Balans
Kasstroomoverzicht
Toelichting inclusief waarderingsgrondslagen
o Jaarstukken =
Jaarverslag + jaarrekening
Overig (meestal accountantsverklaring)
Voor- en nadelen baten-lastenstelsels
- Voordelen:
o Inzicht in vermogenspositie; bepaalt de rente die je betaalt bij afsluiten van leningen
o Noodzakelijk voor organisatie zonder beperkte belastingcapaciteit
o Versterkt kostencalculatiefunctie
o Bevordert vergelijkbaarheid
Internationale afspraken (IFRS/IPSAS)
Relevant vanuit financieringsperspectief (kapitaalmarkt toegang)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Thijs96. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64450 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now