1. Jongeren met gedrags- en emotionele problemen
1.1. Omschrijving
1.1.1. Omschrijving van gedrags-en emotionele problemen
Vers. Vb Meeste van deze problemen maken deel uit van de ontwikkeling en helpen het kind
verder!
Wanneer spreken we nu van gedrags-en emotionele problemen?
Volgens Scholte: Probleemgedrag wnr ouder, leerkrachten en andere pers. Dit gedrag beschouwen
als strijdig met de door hen en de samenleving gehanteerde normen en regels en/of wnr
deskundigen dit gedrag als problematisch beoordelen op basis van valide kenmerken van psychische
(on)gezondheid.
Vaak gedrag dat door anderen als moeilijk of lastig ervaren wordt. kinderen zelf ook last
Hele uitgebreide doelgroep
Verschillende benamingen (belangrijk om vers. Begrippen te verduidelijken en nuances aan
te brengen)
Continuüm van gedrag (van heel ernstig naar minder ernstig, heel dringen naar zeer kort
voorkomen) Het gaat over een hele grote groep met verschillende uitingsvormen
Zichtbaar ongewoon of abnormaal gedrag (vaak opsplitsing tss):
Storend gedrag (die incidenten die opvallen en naar anderen gericht zijn, vervelend
vb. agressieproblematiek, pesten) = externaliserend probleem (dominant)
Emotionele problemen (valt minder op, kinderen zelf meeste las vb. angstig,
depressief, suicide) = internalisering (submissief)
Somatoforme stoornissen (stoornissen waarbij kinderen of jongeren met
lichamelijke klachten lopen terwijl het om iets intern gaat vb. kinderen die niet naar
school willen en elke dag zeggen ‘ik heb buikpijn’ ze zijn eigenlijk ongerust) Eerst
kijken of er echt geen lichamelijke klachten zijn voor je hiervan spreekt!! =
internalisering (submissief)
Dan spreken we van gedrags- en emotionele problemen
De term gedragsprobleem is een symptoom (geen diagnose) Een symptoom dat weergeeft dat
er een onderliggend probleem is (Ijsbergtheorie) dat zeer divers van aard kan zijn. Wij moeten
zoeken naar wat er achter het symptoom zit, waar het gedragsprobleem vandaan kan komen.
CASUS JEROEN PPT Zijn gedrag is enkel het
‘topje’ van de ijsberg hij stelt dit door dat er
iets speelt; dat moeten wij achterhalen
(Anamnese van jeroen bekijken= levensverhaal)
~ “Gedrag ‘hier en nu’ moet altijd
geplaatst worden tegen de achtergrond
van vroeger gedrag; en omgekeerd, het
functioneren voordien krijgt vaak een
andere betekenis in het licht van de
huidige kennis.” (Swinnen, 2010)
1
, Meest voorkomende klacht bij consultatie, maar waar komen deze gedragsproblemen
vandaan?
Hypotheses: (Dus vaak heel erg onderliggend probleem!!
Ernstige psychiatrische stoornis
ADHD
Oncontroleerbare impuls bij ticsyndroom
Uiting van onmacht bij ASS
Uiting van onderliggende depressie
Auto agressie (verstoord gevoelsleven)
Middelenmisbruik
Lichamelijke ziekte
Wat is het onderscheid tss gedrags-en emotionele problemen en gedragsstoornissen?
Lichte, tijdelijke gedragsproblemen (vaak maar in bepaalde situaties of bij bepaalde pers.,
leeftijds- of fasegbonden vb. reactie van kind, verdrietig weken naar aanleiding van verhuis
als context terug stabiel is dan gaat dat over)
Ernstige, langdurige problemen (gedragsstoornissen, oppositioneel-opstandig gedrag,
aandachtstekortstoornissen of stemmingsstoornissen) grote groep Kinderpsychiatrische
stoornissen (kinderpsychiater beslist dit)
Binnen het continuüm aan gedragsproblemen
Alle gedragsstoornissen maken deel uit van de grote groep gedragsproblemen, maar niet alle
gedragsproblemen zijn ernstig genoeg om als gedragsstoornissen benoemd te worden.
Gedragsproblemen kunnen dus een symptoom zijn van een onderliggende gedragsstoornis.
Wanneer mogen we dan spreken van een antisociale gedragsstoornis of een oppositioneel
opstandige gedragsstoornis?
Gedragsproblemen worden beschreven in diagnostic en statistic manual of mental diseases
diagnose kan enkel gesteld worden op basis van diagnostische criteria die je in de DSM 5 terugvindt.
Oppositioneel opstandige gedragsstoornis: verzet tegen ouders
- Indien niet doen wat er gevraagd wordt, en ze gaan door met hetgeen ze
bezig waren= passieve, milde vorm van verzet (doen alsof ze het niet horen)
- Indien weigeren uit te voeren en brutaal zijn= actieve vorm van
oppositioneel gedrag
Normoverschrijdende gedragsstoornis (DSM IV-Tr conduct disorder of antisociale
gedragsstoornis): Normen en rechten worden overtreden Zoals liegen en stelen vaak
bezorgdheid van ouders dat dit uitmondt in criminaliteit
- Kinderen die zich nooit aan regels houden + vaak verzetten tegen vragen en
opdrachten volwassenen
- VB. weglopen, ingaan tegen wensen juf, met opzet in je broek doen…
- Gepaard met prikkelbaarheid en opvliegend gedrag, incasseringsvermogen is
klein snel gefrustreerd en vlug beledigd
- Zoeken schuld voor gedrag bij anderen
- Wordt beschouwd als een gemengde stoornis van zowel gedrag als emotie
kans op antisociale stoornis. Vroege diagnostiek en behandeling zijn
belangrijk!!!
- Gedragspatroon dat zich hardnekkig blijft herhalen en waarbij de
fundamentele rechten van anderen of belangrijke bij de leeftijd passende
normen en regels, geweld wordt aangedaan
- Vechten, spijbelen, stelen en liegen, agressie naar mensen of dieren.
- Handelingen waarbij duidelijke regels of afspraken worden geschonden
- Berokkent vaak schade aan anderen op materieel, lichamelijk en psychisch
vlak
- Zorgt voor onveilig gevoel
- Vaak gepaard met een problematisch functioneren op verschillende
domeinen zoals thuis, school en vrije tijd + middelenmisbruik en risicovol
seksueel gedrag vaker + verhoogd risico op ontwikkelen van crimineel gedrag
Wanneer spreken we dan van delinquent gedrag?
Wnr delicten door minderjarigen jeugddelinquentie. In vlaanderen jongeren die een als misdaad
omschreven feit hebben gepleegd. in voorzieningen onderscheid tss PLS, VOS en MOF
Indien delict meestal op zoek naar manieren tot heropvoeding en bescherming
Continuüm van gedragingen waarbij een inbreuk gepleegd wordt op regels, normen en
wetten en/of schade berokkend wordt aan individuen of maatschappij
Delinquent gedrag:
Geweldsdelicten: agressie, moord, zedendelicten…
Eigendomsdelicten: diefstal, graffiti iets ontvreemden van iemand
Statusdelicten feiten die strafbaar zijn omwille van status of leeftijd vb. alcohol gebruiken
onder leeftijd van 16j , spijbelen onder 18j veel gelijkenissen met criteria
normoverschrijdende gedragsstoornissen delinquent gedrag heel vaak zelfde,
jeugdrechter zegt dat die feiten heeft gepleegd en kinderpsychiater zegt gedragsstoornis
kan mee binnen de groep van gedrags- en emotionele problemen opgenomen worden
Delinquent gedrag vaak een symptoom van een onderliggende gedragsstoornis.
Veel materiele schade of schade aan personen = ernstig delict.
Geïsoleerde of groepsdelicten Alleen of met meerderen
3
, Zijn gedrags- en emotionele problemen ontwikkelingsstoornissen?
Ontwikkelingsstoornissen
Kinderpsychiatrische stoornissen
Opvoedingsproblemen (pedagogisch advies)
Gedragsproblemen en gedragsstoornissen zijn geen ontwikkelingsstoornissen!! Bij ontw. Verloop de
ontwikkeling in 1 of meerdere domeinen vertraagd, kunnen wel gedragsproblemen vertonen.
Kinderen kunnen wel gedrags- en emotionele problemen vertonen naar aanleiding van
ontwikkelingsstoornissen gedragsproblemen dan symptoom dat aanleiding kan geven tot
diagnostisch onderzoek.
Behoren gedrags- en emotionele problemen tot het terrein van de kinderpsychiatrie?
Geen synoniemn voor kinderpsych. St., Gedragsstoornissen behoren wel tot het domein van de
kinderpsychiatrie, net zoals de ontwikkelingsstoornissen
Gedragsproblemen:
Gedragingen van een bepaald kind, die op een bepaald moment in de tijd, door bepaalde personen
uit de omgeving van het kind in een welbepaalde socio-economische en culturele context opgemerkt
en storend, ongewenst of ongewoon genoemd.
Kunnen gedrags- en emotionele problemen ook een uiting van opvoedingsproblemen zijn?
Vaak denken mensen dat er uitsluitend iets mis is met het kind, maar dat is vaak niet het geval!! Vaak
worden probleemgedragingen echter uitgelokt of versterkt door de omgeving. Manier van opvoeden
en omgaan bepaalt mee de wijze waarop het kind zich zal gedragen
Wat mag zeker niet vergeten worden?
Elk probleemgedrag heeft een betekenis!!! op zoek gaan naar oorzaken!
1.1.2. Bijkomende aandachtspunten bij het omschrijven van gedrags- en
emotionele problemen
De ijsberghtheorie = instrument om gedrag en gedrags- en emotionele problemen beter te begrijpen.
Gedrag kan je bekijken als het ‘topje’ van de ijsberg Maar het belangrijkste en grootste deel zit
onder water en is dus onzichtbaar. Afvragen waar het gedrag vandaan komt!!
Elementen die kunnen helpen bij het beoordelen van gedrag: Gebruiken om het topje van de ijsberg
beter in kaart te brengen Criteria om gedrags- en emotionele problemen te objectiveren!! Wat zien
we nu Zie casus TIM PPT1
- Ontwikkelingsperspectief Kennis hebben van normale ontwikkeling!!
- Hoe oud is het kind
- Wat is gepast voor zijn / haar leeftijd
- Gepast:
Nachtelijk huilgedrag baby 6 maanden
Koppig gedrag 2-jarige
Woedebuien kleuter 5 jaar
Protestgedrag puber 13 jaar
Niet gepast:
5-jarige die altijd hevig tegenstribbelt als hij naar school moet
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alyshaverschueren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.