Onderzoek en Rapportage
Naam: Irene Bonthuis
06-10-2020
Studentnummer: 995129783
Opleiding: HBO Bachelor Toegepaste
Psychologie
Leervaknummer: 1714
Cohort: 1018
Versie: 1
Titel literatuur: Van de Velde, M., Jansen,
P., Dikkers, J.(2018). Praktijkgericht
onderzoek. 2e druk. Baarda, B.(2018).
Basisboek kwalitatief onderzoek. 4e druk.
Rothfusz, J.(2015). Ethiek in de
psychologie.
Irene Bonthuis
,Samenvatting
Voor deze paper is onderzoek gedaan naar determinanten van het burn-out syndroom bij
leraren van het primair onderwijs. Met als doel om inzicht te krijgen in welke interventies
gebruikt worden en welke het meest effectief zijn.
Uit de literatuur komt naar voren dat sommige leraren niet weten wat burn-out is en ook uit de
interviews komt naar voren dat de kennis over burn-out beperkt is. Dus educatie omtrent het
burn-out concept en triggerfactoren blijkt een belangrijke eerste stap, waar een grote rol ligt
voor leidinggevenden.
Met deze kennis zijn leraren wellicht beter in staat om hun taakcontrole te verbeteren door
taken uit te voeren die energie geven en belemmerende werkeisen te verminderen.
Uit de interviews is gebleken dat de burn-out klachten kwamen op momenten dat er naast het
werk ook in de privé sfeer een extra belasting was. Door een gezonde leefstijl te hanteren en
tijd te nemen voor gezins-en persoonlijke interesses kan men ervoor proberen te zorgen dat de
balans niet te ver naar één kant doorslaat.
1
,Inhoud
Hoofdstuk 1 inleiding..............................................................................................................................3
1.1 Wat houdt een burn-out in?.........................................................................................................3
1.2 Het belang van onderzoek naar een burn-out..............................................................................3
1.3 Inzichten naar burn-out uit eerdere onderzoeken.......................................................................3
1.4 Probleemstelling...........................................................................................................................4
Hoofdstuk 2 : Literatuuronderzoek........................................................................................................5
Deelvraag één : Wat zegt de literatuur over determinanten van burn-out onder leerkrachten van
het basisonderwijs?............................................................................................................................5
2.1 Werk gerelateerde factoren.........................................................................................................5
2.2 persoonlijkheidsfactoren..............................................................................................................5
Deelvraag twee : Welke preventieve maatregelen om burn-out bij leerkrachten in het
basisonderwijs te voorkomen werden reeds onderzocht?.................................................................6
2.3 Persoonlijke factoren om burn-out tegen te gaan........................................................................6
2.4 Werk gerelateerde factoren om burn-out tegen te gaan.............................................................6
Hoofdstuk 3............................................................................................................................................7
3.1 respondenten...............................................................................................................................7
3.2 Interviewsoort..............................................................................................................................7
3.3 betrouwbaarheid en validiteit......................................................................................................8
Hoofdstuk 4 : Resultaten........................................................................................................................9
4.1 Deelvraag 3 interview: Welke factoren worden als determinanten van burn-out ervaren bij
basisschoolleerkrachten?...................................................................................................................9
4.2 Deelvraag 4 interview : Welke maatregelen kunnen volgens leerkrachten van het
basisonderwijs bijdragen aan het reduceren van het risico op burn-out?........................................10
Hoofdstuk 5 : Conclusies en discussie...................................................................................................12
5.1 Wat zegt de literatuur over determinanten van burn-out onder leerkrachten van het
basisonderwijs?................................................................................................................................12
5.2 Welke preventieve maatregelen om burn-out bij leerkrachten in het basisonderwijs te
voorkomen werden reeds onderzocht?............................................................................................12
5.3 Welke factoren worden als determinanten van burn-out ervaren bij basisschoolleerkrachten?
..........................................................................................................................................................12
5.4 Welke maatregelen kunnen volgens leerkrachten van het basisonderwijs bijdragen aan het
reduceren van het risico op burn-out?.............................................................................................13
Literatuurlijst........................................................................................................................................14
Bijlage 1 : interviewgids........................................................................................................................17
Bijlage 2 : Samenvattingen van de interviews......................................................................................19
2
, Hoofdstuk 1 inleiding
1.1 Wat houdt een burn-out in?
Burn-out wordt in Nederland omschreven als het gevoel `opgebrand` te zijn. Het syndroom
wordt gekenmerkt door : gevoelens van uitputting; toegenomen distantie ten opzichte van het
werk en een negatieve perceptie van de eigen competentie op het werk. (Bakker, Schaufeli &
Van Dierendonck, 2000).
1.2 Het belang van onderzoek naar een burn-out.
Het beroep van leerkrachten behoort tot één van de beroepen met het hoogste aantal gevallen
van burn-out. (Stoeber & Rennert, 2008).
Naast een directe verslechtering van het mentale welzijn van leraren, schuilt er een bijkomend
gevaar in het effect dat het burn-outsyndroom van leraren heeft op de fysiologische
stressregulatie van studenten. (Oberle, E., Schonert-Reich, K.A., 2015).
Daarnaast is het voor werkgevers financieel een groot probleem. En met het wegvallen van
een zieke collega wordt ook de druk op het overige personeel groter, met alle gevolgen van
dien. (Meulenberg, R., 2020)
1.3 Inzichten naar burn-out uit eerdere onderzoeken.
Het percentage werkenden met burn-out klachten is het hoogst in de leeftijdscategorieën
tussen de 15-24 en 45-54 jaar. En bij werkenden met een volledige baan (35 uur per week of
meer) of met een grote deeltijdbaan (20-34 uur per week). (Hupkens, C., 2005)
Bij leerkrachten in het primair onderwijs is het aantal mensen met burn-out klachten van 2007
tot 2017 sneller gestegen dan in het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs.
Hier nam het percentage leraren dat er last van heeft toe van 15,8 in 2007 naar 24,1 in 2017.
(Hagen, K., 2019)
Zowel werkdruk als persoonlijkheidsfactoren spelen een rol bij het ontstaan van burn-out. Er
is niet één oorzaak voor de werkdruk in het onderwijs. Meerdere factoren spelen een rol met
per onderwijssector verschillende accenten. In het primair onderwijs is het vaak de
hoeveelheid werk die leerkrachten opbreekt. (Hagen, K., 2019).
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irenebonthuis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.