Summary
Samenvatting Biologie vwo 5 thema 4 DNA
- Course
- Level
Een samenvatting van thema 4 DNA van het boek biologie voor jou vwo 5
[Show more]
Seller
Followalanadekker
Reviews received
Content preview
Thema 4 DNABasisstof 1 de bouw en functie van DNA
Genoom
Alle DNA (desoxyribonucleïnezuur) in een cel
Eukaryoten (met celkern)
o kernDNA -> DNA in alle chromosomen in de celkern (lineair DNA)
o mtDNA -> DNA in mitochondriën (circulair DNA)
o DNA in chloroplasten (circulair DNA)
Prokaryoten (zonder celkern, bacteriën)
o Circulair DNA los in het cytoplasma
o Plasmiden -> klein cirkelvormig DNA
Bouw DNA
DNA is een nucleïnezuur
DNA bestaat uit 2 ketens van aan elkaar
gekoppelde nucleotide
o Opgebouwd uit de monosacharide
desoxyribose, fosfaatgroep en een
stikstofbase
Adenine (A), thymine (T), cytosine (C), guanine (G)
Desoxyribose heeft 5 C atomen
o De fosfaatgroep zit aan 5’ vast
o De stikstofbase zit aan 1’ vast
o Bij een condensatiebinding gaat het 3’ C atoom en binding aan met de fosfaat
van een andere nucleotide
Een losse nucleotide bevat 3 fosfaatgroepen
Een vaste nucleotide bevat 1 fosfaatgroep
Enkelstrengs DNA-molecuul
o 1 lange keten van nucleotiden
o Heeft 2 verschillende uiteinden
Aan de ene uiteinde bevindt zich een fosfaatgroep (5’-uiteinde)
Aan de andere bevindt zit een OH-groep die aan 3’ vastzit (3’-uiteinde)
DNA wordt altijd van het 3’-uiteinde naar het 5’-uiteinde afgelezen en gekopieerd
De stikstofbasen verbinden door basenparing 2 DNA-nucleotideketens aan elkaar
Komt tot stand door waterstofbruggen
Dubbelstrengs DNA-molecuul
o Heeft een helixstructuur (spiraalvorm)
o De ketens lopen in tegengestelde richting
De ene keten van 3’ naar 5’ en de andere keten van 5’ naar 3’
o Het DNA is om histonen (eiwitten) gewikkeld -> samen nucleosoom
Het DNA tussen de nucleosomen het koppelings-DNA
o Door de afwisseling van nucleosomen en koppelings-DNA ontstaat er een
soort kralenketting
1
, (DNA)-sequentie
De volgorde waarin
nucleotiden in een DNA-
molecuul zijn gerangschikt
Niet-coderend DNA
Vroeger ‘Junk’-DNA
Codeert niet voor eiwitten,
maar voor andere moleculen
Bij een mens bevat ong.
98,5% van het genoom niet-
coderend DNA
Coderend en niet-coderend DNA wordt afgewisseld in een stuk gen
Vaak repetitief, bv AGTA,AGTA,AGTA,AGTA (herhalend)
Vaak regulerende functie (epi genetica) aan/uit zetten van genen
Basisstof 2 DNA-replicatie
DNA-replicatie
Het kopiëren van DNA
Vindt plaats tijdens de S-fase van de celcyclus
Begint bij een replicatiestartpunt -> enzym
helicase verbreekt de waterstofbruggen
tussen de basenparen -> de helixstructuur
verdwijnt -> de 2 strengen DNA gaan uit
elkaar -> een replicatiebel ontstaat
o Eukaryoot -> bevat meerdere
replicatiestartpunten
o Prokaryoot -> bevat maar 1
replicatiestartpunt
Primer -> kort stukje van het nucleïnezuur
RNA dat complementair (tegengesteld) is aan
een deel van de DNA-sequentie en wordt
gesynthetiseerd door het enzym primase
DNA-polymerase -> enzym dat vanaf een primer langs een enkelstrengs DNA-keten
schuift en vrij nucleotiden (dATP, dTTP, dGTP, dCTP) uit het kernplasma met
waterstofbruggen aan het 3’-uiteinde van een al ingebouwde nucleotide bindt aan de
vrijgekomen stikstofbasen -> de energie die vrijkomt bij het afsplitsen van 2
fosfaatgroepen wordt hiervoor gebruikt -> er ontstaan 2 dubbelstrengs DNA-
moleculen die elk uit een oude en nieuwe streng bestaan
De afleesrichting is van 3’ naar 5’ dus de nieuwe streng wordt gesynthetiseerd van 5’
naar 3’ door DNA-synthese
o Leidende streng -> DNA-polymerase volgt gewoon de streng
o Volgende streng -> replicatie vindt in de omgekeerde richting plaats -> korte
Okazaki-fragmenten ontstaan die door DNA-ligase aan elkaar worden geplakt
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alanadekker. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now