Summary
Samenvatting Hoorcolleges en literatuur alle weken Publiek Management
- Course
- Institution
- Book
Alle hoorcollege aantekeningen en literatuur van het eerstejaarsvak Publiek Management, jaar .
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
8 reviews
By: tessvanveen • 1 year ago
By: roosvanderplas • 2 year ago
By: ciskranenburg • 2 year ago
By: hiddek2003 • 2 year ago
By: danielwiessing • 2 year ago
By: rcvanderzon • 2 year ago
By: benk86 • 3 year ago
Seller
Follow
scholteniris
Reviews received
Content preview
2020 – 2021 Publiek ManagementHoorcollege 1 – Inleiding + H1, H2, H4 & Artikel Hood
Wat is publiek management?
- Publiek management, als vakgebied, richt zich op de structuur en de organisatie van de publieke
sector en het management van publieke organisaties.
- Alle activiteiten van leidinggevenden van publieke organisaties om die organisaties te beheersen,
sturen en veranderen met het oog op het optimaliseren van de prestaties van de organisaties (Van
Noort et al., 2018)
Beheersen – het managen van de organisatie
Sturen – het richten van de organisatie
Veranderen – het veranderen van de organisatie voor meer succes
Twee belangrijke spanningen
- Differentiatie versus integratie
o Taken verdelen versus taken op elkaar afstemmen.
- Autonomie versus beheersing
o Stimulatie en motivatie van het werk versus het goed doen van het werk + controle ervan.
Wie zijn publieke managers?
Verschillende niveaus
- Strategische managers
o Wat moet er gebeuren en waarom?
- Tactische managers
o Wat moet er gebeuren en waarom?
- Operationele managers
o Hoe gaan dat bereiken?
Publiek management zijn alle activiteiten van leidinggevenden van publieke organisaties om die
organisaties te beheersen, sturen en veranderen met het oog op het optimaliseren van de prestaties van
de organisatie. De nadruk ligt hierbij op het doelbewust handelen.
Managers zijn functionarissen die zorgen dat de processen in een organisatie goed geregeld zijn; zij zijn de
beheerders van de organisatie.
Leiders dragen een visie uit en geven richting aan de organisatie; zij zijn de inspirators van de organisatie.
In veel organisaties zijn er informele leiders ter ondersteuning, aanvulling of bestrijding van formele
leiders. Formele leiders hebben een formeel mandaat om andere medewerkers aan te sturen waarbij ze
verantwoordelijkheid afleggen aan hun superieuren, die hun verantwoordelijkheid afleggen aan politieke
gezagsdragers.
De Algemene Bestuursdienst
- De hoogste ambtenaren binnen de rijksoverheid vormen de Algemene Bestuursdienst (ABD).
o Verzamelnaam voor ongeveer 1400 functies bij de Rijksoverheid.
800 managers schaal 15, 500 managers schaal 16-18 en 80 leden van de TMG.
40% is vrouw, 60% is man
- De topmanagementgroep (TMG) is een specifieke groep binnen de ABD. Deze groep bestaat uit:
o Secretarissen-generaal
o Plaatsvervangend secretarissen-generaal
o Directeuren-generaal
, o Inspecteurs-generaal
o Managers van grote uitvoerende diensten
o Directeuren van planbureaus
Binnen het Rijk worden in de lijnmanagement vier functiegroepen onderscheiden:
1. Operationele manager
2. Manager
3. Topmanager
4. Topmanager generaal. Deze groep bestaat uit:
a. Secretarissen-generaal
b. Directeuren-generaal
c. Inspecteurs-generaal
Hoe heeft de rol en functie van publieke managers zich
ontwikkeld?
Veranderde rol van publieke managers
- De overheid heeft een steeds andere rol en
daarmee hebben publieke managers ook een
andere rol.
- Wat wij verwachten van publieke managers is aan
verandering onderhevig.
Een duidelijk beginjaar van Nederland is er niet en daarom
nemen de auteurs 1588 als startpunt omdat in dat jaar de Staten-Generaal de Deductie van Vrancken
uitvaardigden. Hierin werd betoogd dat de soevereiniteit over Nederland niet berustte bij de Koning Filips
II, maar enkel bij de ‘Staten’. De Republiek was een oligarchie, waarin vooral stedelijke elites de dienst
uitmaakten. Daarnaast was de Republiek geen eenheidsstaat, maar een confederatie of statenbond.
Staatslieden als Johan van Oldenbarnevelt en Johan de Witt waren formeel ambtenaren, respectievelijk
landsadvocaat en raadspensionaris en in de praktijk opereerden zij als politieke bestuurders.
In 1796 kwam er een einde aan de Publiek der Zeven Verenigde Nederlanden. De patriotten namen de
macht over en met steun van een invasieleger van Frankrijk werd de ‘Bataafse Republiek’ uitgeroepen.
Napoleon benoemde zijn broer Lodewijk tot koning en Nederland werd ingelijfd bij het Franse Keizerrijk. In
1813 kwam Napoleon ten val en werd prins Willem Frederik soeverein vorst. Het voornaamste effect van
de Franse tijd was een centralisatie en modernisering van het staatsbestel. Een ingrijpende verandering in
de staatsrechtelijke verhoudingen deed zich voor met de vaststelling van de Grondwet in 1848, die op
verzoek van koning Willem II door de liberale politicus Thorbecke was ontworpen. Een belangrijk
onderdeel van de Grondwet was de ministeriële verantwoordelijkheid. Daarnaast legde Thorbecke het
fundament voor de Provinciewet en de Gemeentewet wat het Huis van Thorbecke wordt genoemd. De
taken van het openbaar bestuur waren ten tijde van de invoering van de Grondwet van 1848 nog beperkt
tot voornamelijk de binnenlandse veiligheid en daarom spreken we van een nachtwakerstaat.
De overheid vanaf 1848 tot WO2
- Nachtwakersstaat
o Overheid met een klein aantal taken. Aantal taken nam langzaam toe.
o Publieke managers waren er bijna niet. Het was een elitebaantje.
o Sterke verzuiling, iedere zuil leverde publieke managers.
De overheid vanaf WO2 tot 1980
- Verzorgingsstaat
o WO2 zorgde voor een grote crisis, overheidsbemoeienis groeide, bijvoorbeeld op het gebied
van onderwijs, zorg en huisvesting.
o Meer activiteiten, dus ook meer ambtenaren en managers.
, o Steeds meer regelgeving, steeds belangrijkere rol om taken te coördineren.
De overheid vanaf 1980
- New Public Management
o Toenemend geloof dat de verzorgingsstaat te duur zou worden en niet efficient was.
o Jaren van privatisering en deregulering (terugtredende overheid).
o Opkomst NPM heeft grote invloed op de overheid én het werk van publieke managers.
- De voorwaardenscheppende staat
o Ontwikkeling naar een participatiesamenleving. VB: Veranderde rol van publieke
o Meer samenwerking in netwerken, burgers actief managers – Onderzoek naar de
betrekken in besluitvorming. werking van de ABD 2021 en
o Technologische uitdagingen voor de overheid. Onderzoekscommissie
Toeslagenaffaire
o Werk van publieke managers steeds meer onder een
- Zie slides voor de documenten
vergrootglas.
Na de invoering van het algemeen kiesrecht in 1919, verloren voornamelijk liberale politieke partijen de
macht. Tot en met de jaren 1967 was Nederland sterk verzuild. Een belangrijk effect daarvan was dat het
maatschappelijk middenveld meer bloeide dan ooit tevoren. Overheidsbemoeienis kwam in een
stroomversnelling door de diepe en langdurige economische crisis voor en tijdens de Tweede
Wereldoorlog. Tijdens de Koude Oorlog verminderde de sociale ongelijkheid door de verzorgingsstaat die
in Nederland groeide. Vanaf 1966 seculariseerde, ontzuilde en democratiseerde de samenleving in snel
tempo. Het aantal buitenkerkelijken nam fors toe en christelijke partijen en organisaties verloren aanhang
en terrein.
Gedurende de jaren zeventig stagneerde de economische ontwikkeling en ontstond er kritiek op de
omvang van de verzorgingsstaat:
1. Uitgaven leken uit de pan te rijzen met alle gevolgen van dien voor het begrotingstekort, de
staatsschuld, de rendementen van bedrijven en de werkgelegenheid.
2. De regelgeving nam toe.
3. Het leek erop dat de balans tussen rechten en plichten was verstoord en dat burgers steeds
afhankelijker werden van de voorzieningen van de verzorgingsstaat.
Dit zorgde voor een herziening van de verzorgingsstaat met een deregulering en privatisering van publieke
diensten. Er was een transitie gaande van de verzorgingsstaat naar een waarborgstaat, van government,
waarin de overheid stuurt, naar governance, waarbij publieke taken ook worden uitbesteed. Ook werd
burgerparticipatie belangrijker en dus de participatiesamenleving.
Belangrijke ontwikkelingen Maatschappelijke ontwikkelingen sinds 1990
Marktwerking, privatisering en verzelfstandiging Politieke ontwikkelingen: opkomst populisme
Europeanisering en multi-level governance waarbij Sociale ongelijkheid en sociale tegenstellingen.
de EU een groter zeggenschap heeft in het Sterke verschillen in opleidingsniveau:
nationale beleid wat leidt tot genoodzaakte diplomademocratie.
samenwerking tussen verschillende bestuurslagen.
Netwerken en Public Network Management Demografische ontwikkelingen: vergrijzing
Horizontalisering, mondiger burgers en Technologische ontwikkelingen
interactieve besluitvorming
De veranderende rol van de media
Welke waarden zijn belangrijk in het werk van publieke managers?
Balanceren van waarden
- Hood beschreef drie typen waarden waarmee publieke managers in hun werk te maken hebben.
o Sigma-type
o Lambda-type
o Theta-type
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller scholteniris. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.67. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now