Literatuur:
- Dijk/Van der Ploeg:
o Hoofdstuk 2: alleen par. 2.1 t/m 2.4.1.4
o Hoofdstuk 3: alleen par. 3.1 t/m 3.6.5 en 3.10
o Hoofdstuk 4: alleen par 4.1 t/m 4.4.2
o Hoofdstuk 5: alleen 5.1 t/m 5.3
- Schilfgaarde/Winter/Wezenman:
o Hoofdstuk 1: alleen nrs. 1 t/m 5
o Hoofdstuk 2, met uitzondering van nr. 17
- Schema’s: soorten vennootschappen en rechtspersonen
Jurisprudentie:
- Forumbank
Hoofdstuk 2
De betekenis van formele en materiële kenmerken, algemeen
- De eerste aanzetten tot een materiële afbakening van de rechtspersoonsvormen:
o De uiterlijke oprichtingshandeling voor het bestaan van een stichting niet
beslissend kan zijn als deze naar de aard van de organisatie een vereniging is
of ten doel heeft het behalen van winst ten bate van juist diegenen, die in de
stichting macht uitoefenen
- De materiële kenmerken zijn overigens vooral juridische kenmerken en in beperkte
mate feitelijke kenmerken
- In Boek 2 BW van 1976 is om praktische redenen voor een gemengd systeem van
formele en materiële kenmerken gekozenen
o Tot welke soort rechtspersoon een organisatie behoort, hangt in eerste
instantie af van de vorm waarin deze is opgericht
- In 2:26 BW zijn als kenmerken van de vereniging opgenomen:
o Het zijn van rechtspersoon met een niet-coöperatief doel en met leden, aan
wie de vereniging geen winst mag uitkeren.
- Ten aanzien van de coöperatie en de onderlinge waarborgmaatschappij is de wet
veel specifieker
- Coöperatie: een bij notariële akte als coöperatie opgerichte vereniging, die ten
doel stelt in bepaalde stoffelijke behoeften van haar leden te voorzien krachtens
overeenkomst, anders dan van verzekering, met hen gesloten in het bedrijf dat zij te
dien einde ten behoeve van haar leden uitoefen/ doet oefenen
- Onderlinge waarborgmaatschappij: bij notariële akte als onderlinge
waarborgmaatschappij opgerichte vereniging
- Karakteristiek voor een coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij: de leden
zijn in principe gezamenlijk aansprakelijk voor het tekort bij ontbinding, tenzij
deze aansprakelijkheid statutair is uitgesloten 2:55 en 2:56 BW
- In 2:285 BW wordt ten aanzien van de stichting vermeld dat het een rechtspersoon
is, die geen leden kent en beoogt met een daartoe bestemd vermogen en statutair
doel te verwezenlijken
,2
De doelstelling
De doelstelling van de vereniging
- Geen positieve beschrijving, maar twee beperkingen:
o 1. Vereniging mag volgens 2:26 lid 1 BW geen coöperatief doel hebben of
een verzekeringsbedrijf uitoefenen waarin zij verzekeringsovereenkomsten
sluit met haar leden
o 2. Vereniging mag blijkend 2:26 lid 3 BW geen winst verdelen onder haar
leden
Gesteld om de vereniging te doen onderscheiden van de nv of bv,
waarvan het kenmerk juist is dat door de commerciële onderneming
die de rechtspersoon voert de winst naar de aandeelhouders vloeit
- De vereniging mag het verdelen van winst niet ten doel hebben en evenmin mag zij
feitelijk winst verdelen onder de leden
o Het verlagen van contributie/verlenen van diensten voor een niet-
marktconforme prijs vallen niet onder het winstverbod
o Verdeling van een incidenteel betaalde winst onder de leden valt ook niet
onder het winstverbod
De doelstelling van de coöperatie
- De coöperatie vindt haar basis in het zakelijk verkeer met de leden waarvoor zij het
bedrijf uitoefent
o Niet geheel duidelijk of het in strijd met de aard van een coöperatie is
wanneer (rechts)personen worden toegelaten als lid die een dergelijk
zakelijk verkeer met de coöperatie niet hebben en ook niet beogen te hebben
- Verschil met de gewone vereniging:
o De mogelijke doeleinden
o Coöperatie mag winst wel verdelen onder haar leden
- Het idee van de coöperatie is niet om voor kapitaalverschaffers winst te maken,
maar om voor degenen die in een coöperatie samenwerken de kosten zo laag
mogelijk te houden
o Ook bij de onderlinge waarborgmaatschappijen gaat het om een zo gunstig
mogelijke risicospreiding en niet om het behalen van winst ten behoeve van
de leden
- Kenmerken coöperatie :
o Zij voorzien in de stoffelijke behoeften van de leden
o Zij sluit de overeenkomsten met de leden naast het feit dat dezen een
lidmaatschapbetrekking met de coöperatie hebben
Benadrukken dat tussen coöperatie en de leden een zakelijke relatie
dient te zijn, waarin zij in principe gelijkwaardig zijn
Het soort overeenkomsten dat tussen de coöperaties en haar leden
wordt gesloten, is afhankelijk van de aard van de coöperatie
, 3
o Zij sluit ten einde in bepaalde stoffelijke behoeften van de leden te voorzien
overeenkomsten met hen in het bedrijf dat zij te dien einde te kunnen
behoeve uitoefent of doet uitoefenen
De coöperatie sluit de overeenkomsten altijd zelf en is dus strikt
genomen niet toepasselijk op overeenkomsten met een dochter-bv van
een coöperatie
Coöperatie kan wel toestaan dezelfde overeenkomsten te sluiten met
derden
Overeenkomst met de derden maf niet gedaan worden als het
leidt tot ondergeschiktheid van de leden
De doelstelling van de onderlinge waarborgmaatschappij
- Kenmerken :
o Zij sluit verzekeringsovereenkomsten in het bedrijf dat zij zelf uitoefent
o De wet sluit niet uit dat de onderlinge daarnaast in beperkte mate nog andere
doeleinden en activiteiten heeft
o De onderlinge waarborgmaatschappij, die als verzekeringnemer een
verzekering bij de onderlinge warborgmaatschappij hebben lopen, zijn van
rechtswege lid van de onderlinge, tenzij dat statutair anders is geregeld
(2:62 sub a BW )
Het doel van de stichting
- De stichting dient in de statuten het doel te vermelden, waarop het bestuur zich
dient te richten
o 2:285 lid 3: “Het doel van de stichting mag niet inhouden het doen van
uitkeringen aan oprichters of aan hen die deel uitmaken van haar organen
noch ook aan anderen tenzij wat deze laatsten betreft de uitkering een ideële
of sociale strekking hebben”
Het verwezenlijken van het doel geschiedt met behulp van het daartoe
bestemde vermogen
- De aanwezigheid van een bepaald vermogen is geen materiële kenmerk van de
stichting!
- De in 2:285 lid 3 benoemde beperking t.a.v. het doen van uitkering door stichting
uitkeringsverbod
o Grond :
Voorkomen dat degene die de macht in de stichting heeft deze
stichting gebruikt om een duplicaat van zichzelf te creëren ten nadele
van de schuldeisers
Stichting wordt onderscheiden van de nv’s en de bv’s die commercieel
zijn en ten doel hebben de winst uit te keren aan de aandeelhouders
o De wet formuleert het uitkeringsverbod als een verbod voor de stichting ten
aanzien van haar doel
o Voor zover de stichting ten doel heeft uitkeringen te doen, zijn deze
uitkeringen beperkt tot het ideële, sociale terrein
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller stbhs76. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.