Class notes
Samenvatting Formeel Strafrecht
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Formeel Strafrecht
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
natanjahegeman
Content preview
Samenvatting STRR1Les 1
Het materiële strafrecht en het strafprocesrecht vertegenwoordigen grotendeels het Nederlands
strafrecht.
Door gebruik te maken van de spelregels van het strafprocesrecht wordt het materiële strafrecht
gerealiseerd. Het materiële strafrecht moet kunnen worden afgedwongen. Dit laatste vindt plaats via
het formele strafrecht.
Het formele strafrecht (strafprocesrecht) bevat de spelregels waaraan de deelnemers binnen het
strafproces zich moeten houden.
De rechtszekerheid van de burger wordt gewaarborgd in art. 1 Sv, het strafvorderlijk
legaliteitsbeginsel. De inhoud en werking van dit beginsel vormt een belangrijk uitgangspunt van het
strafprocesrecht.
Legaliteitsbeginsel Volgens art. 1 Sv heeft strafvordering alleen plaats op de wijze bij wet
voorzien. Dit houdt in dat de bevoegdheid om als overheid inbreuk te maken op door de grondwet of
internationale verdragen gegarandeerde fundamentele rechten bij wet moet zijn voorzien.
Het woord 'wet' heeft de betekenis van wet in formele zin. Het Wetboek van Strafvordering is zo'n
wet in formele zin.
Het strafprocesrecht staat soms ook in een lagere regeling, mits dit uitdrukkelijk mogelijk is gemaakt
in de wet in formele zin.
Het daadwerkelijk toepassen van een inbreuk op fundamentele rechten moet altijd een 'legitiem
doel' hebben en 'noodzakelijk zijn in een democratische samenleving.'
Inbreuken en grondslag
1. een beperkte inbreuk op iemands privacy of een ander grondrecht ( bijv. het onderzoeken
van iemands vuilniszak) die mag op art. 4 Politiewet worden gebaseerd.
2. Als het verder gaat dan een beperkte inbreuk op iemands privacy of grondrecht dan heb je
een specifieke wettelijke bepaling nodig.
3. Als met een onderzoek een compleet beeld wordt verkregen van het persoonlijk leven van
een gebruiker van bijv. een telefoon dan is dat in strijd met art. 8 van het EVRM, het recht
van privacy en dan is het ook in strijd met het legaliteitsbeginsel, de wettelijke grondslag. In
dat geval is de wettelijke grondslag van art. 94, 95 en 96 Sr onvoldoende. Arrest
“inbeslagname smartphone”
Functies van het strafprocesrecht
Het primaire doel van het strafproces is om een veroordeling en bestraffing mogelijk te maken.
- Hier valt aan de ene kant het bevorderen van de (juridische) waarheidsvinding onder
- aan de andere kant het regelen van de schakels tussen het strafbare feit en de door de
rechter op te leggen strafrechtelijke sanctie.
Andere belangrijke functie; het waarborgen van fundamentele rechten van personen tegen
willekeurige inbreuken door middel van overheidsoptreden.
Aan de ene kant creëert het strafprocesrecht dus bevoegdheden om de waarheidsvinding te
bevorderen, maar aan de andere kant worden ook waarborgen voor de individuele burger gecreëerd.
Beginselen van een goede procesorde
,Ook in het strafrecht gelden voor het optreden van de politie en justitie de beginselen van behoorlijk
bestuur. De Hoge Raad noemt dit 'de beginselen van een goede procesorde'
Beginselen van behoorlijk procesrecht kunnen de beoordelingsvrijheid en de beleidsvrijheid van
politie en justitie begrenzen.
De beginselen van een goede procesorde zorgen er mede voor dat het strafproces voor de verdachte
op een eerlijke en rechtvaardige manier verloopt en de verdachte in staat wordt gesteld om op een
goede manier zijn verdediging te voeren.
Beginselen binnen het strafproces
- Vertrouwensbeginsel: Het vertrouwensbeginsel ziet erop dat een verdachte gerechtvaardigd
mag vertrouwen op mededelingen van politie en justitie.
- Equality of arms: Het beginsel van equality op arms gaat ervan uit dat zowel de verdediging
als het OM met hetzelfde dossier en met dezelfde middelen strijden.
- Verbod op dubbele vervolging (Ne bis in idem): Het verbod van artikel 68 Sr. houdt in dat
een verdachte niet tweemaal voor hetzelfde feit mag worden vervolgd. Dit wordt ook wel
het ne bis in idem-beginsel genoemd.
- Recht op een eerlijk proces: Het recht op een eerlijk proces is geregeld in artikel 6 lid 1
EVRM.
- Beginsel van zuiverheid van oogmerk: Het beginsel van zuiverheid van oogmerk,
‘Detournement de pouvoir, houdt in dat een publieke bevoegdheid niet mag worden
aangewend voor een ander doel dan waarvoor zij gegeven is.
- Het gelijkheidsbeginsel: Het gelijkheidsbeginsel in het strafrecht gaat uit van de gelijke
behandeling van gelijke gevallen.
- Het beginsel van de redelijke en billijke belangenafweziging: In het beginsel van de redelijke
en billijke belangenafweging liggen de in het strafrecht geldende eisen van proportionaliteit
en subsidiariteit besloten. Relevante belangen dienen behoorlijk tegen elkaar te worden
afgewogen. Beslissingen die - in verhouding tot het algemeen belang - onevenredig groot
nadeel aan de belangen van de burger toebrengen, dienen achterwege te blijven.
- Onschuldpresumptie: De ‘onschuldpresumptie’ houdt in dat een verdachte onschuldig wordt
geacht totdat het tegendeel door een rechter wordt bewezen. De onschuldpresumptie is in
artikel 6 lid 2 EVRM verankerd en moet worden uitgelegd als een richtlijn voor de houding
van de strafvorderlijke autoriteiten en de rechterlijke macht. Zij mogen er geen blijk van
geven de verdachte bij voorbaat als schuldig aan te merken.
- Het legaliteitsbeginsel: Het legaliteitsbeginsel (in het strafrecht ook wel het nulla poena-
beginsel genoemd) houdt in dat overheidshandelen gebaseerd moet zijn op een vooraf
aanwezige wettelijke bepaling. Ook betekent dat wetten niet met terugwerkende kracht
mogen worden toegepast.
Les 2
Veel van de rechten en beginselen van het EVRM zijn inmiddels overgenomen in ons eigen strafrecht.
Rechten van de verdachte:
- Tolk 27c lid 4 Sv, 29b Sv, 32a Sv
- Rechten bij aanhouding Art. 27c Sv
- Tijd en faciliteiten voor de voorbereiding van je zaak 28 lid 4 Sv, 28c lid 1 Sv, 31 Sv
- Raadsman (keuze of toevoeging) 38 Sv, 39 Sv , 28c en 28d Sv
- Ondervragen van getuigen 263 Sv
, Consultatiebijstand, artt. 28b en 28c Sv, houdt in dat een verdachte het recht heeft om voorafgaand
aan zijn verhoor bij de politie een raadsman te spreken.
Een kwetsbare verdachte kan alleen afstand doen van het recht op bijstand door een raadsman
nadat deze raadsman hem over de gevolgen daarvan heeft ingelicht (art. 28c lid 2 Sv).
- Hetzelfde geldt voor een verdachte van een misdrijf waarop gevangenisstraf van twaalf jaren
of meer is gesteld.
- Een minderjarige verdachte kan geen afstand doen van dit recht (art. 489 lid 2 jo art. 28a lid
1 Sv).
Indien een verdachte is aangehouden voor een misdrijf waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten
en hij bijstand van een raadsman wil, dan stelt de hulpofficier 'onverwijld' de raad voor de
rechtsbijstand op de hoogte. Die zullen vervolgens een raadsman aanwijzen die z.s.m. naar het
politiebureau zal komen om aan de te horen verdachte bijstand te verlenen. (art. 28b lid 2 Sv)
- Een verdachte van een feit waarvoor geen voorlopige hechtenis is toegelaten zal zelf contact
op moeten nemen met een advocaat (art. 28b lid 3 Sv).
Art. 28d Sv een raadsman kan op verzoek van verdachte het politieverhoor bijwonen en hieraan
deelnemen. De raadsman mag opmerkingen maken en vragen stellen.
- Hij kan ook om een ‘time out’ vragen om te overleggen met zijn cliënt (art. 28d lid 1 derde
volzin).
Besluit inrichting en orde politieverhoor De raadsman neemt naast de verdachte plaats en mag
alleen direct na aanvang van het verhoor en direct voor afloop van het verhoor inhoudelijke
opmerkingen maken of vragen stellen.
- Tussentijds is dit niet toegestaan (art. 5 Besluit).
Tijdens het verhoor mag de raadsman alleen de verhorende ambtenaar erop opmerkzaam maken
dat: (art. 6 Besluit).
a. de verdachte een hem gestelde vraag niet begrijpt;
b. de verhorende ambtenaar het pressieverbod (art. 29 lid1 Sv) schendt;
c. de fysieke of psychische toestand van de verdachte zodanig is dat deze een verantwoorde
voortzetting van het verhoor verhindert.
Het niet naleven van de regels met betrekking tot consultatie- en verhoorbijstand zal doorgaans een
vormverzuim opleveren op grond van artikel 359a Sv.
Arrest redelijke termijn 2
Een redelijk termijn om een zaak te laten voorkomen brengen ong. 2 jaar. Het maakt wel een
verschil uit of de betrokken partij voorlopig gehecht is of in vrijheid zijn zaak afwacht in
VH moet de zaak in 16 maanden voorkomen. Bij dit arrest is het strafverkorting.
Arrest Sounders art. 6 lid 2 ERVM, onschuldpresumptie
- Het recht om niet mee te werken aan je eigen veroordeling sterkt zich niet uit tot het gebruik
van afgedwongen materiaal dat onafhankelijk van de wil van de verdachte bestaat. Het
onder dwang afnemen van bloed staat daarom niet aan het gebruik voor het bewijs in de
weg. Hetzelfde geldt voor inbeslaggenomen documenten, uitgeademde lucht (blaastest),
bloed- en urinemonster en lichaamsweefsel voor DNA onderzoek.
Les 3
De rechter-commissaris (RC) heeft een belangrijke rol in het voorbereidend onderzoek. Hij is een
soort procesbewaker tussen politie/OM en het uiteindelijke onderzoek ter terechtzitting in.
De RC is een belangrijke toezichthouder en procesbewaker binnen het strafproces.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller natanjahegeman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.13. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79223 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now