Naam student: Collin Nijboer Studentnummer: S4118936
Aantal woorden:
, I: Introductie in het recht
1: Inleiding
Recht: ‘’Een besturingssysteem voor menselijk handelen dat operationeel moet zijn zodra er sprake is
van een samenleving van twee of meer personen’’
2: Normen en rechtsregels
Morele normen: vanuit oogpunt over goed en kwaad, zijn meestal niet ingegeven door een hogere
macht.
- Het moraal heeft 2 kanten: eigen geweten en algemene opvatting in de samenleving
- Moraal:
o individuele moraal en
o positieve moraal (geheel van algemeen aanvaarde morele opvattingen)
Godsdienstige normen: uitsluitend richten tot gelovigen, zijn afkomstig van een goddelijke macht
Fatsoen normen: complex van normen die richten op wat in de uiterlijke omgangsvormen als
passend wordt ervaren richten zich op buitenkant en dus niet op het verschil tussen goed en
kwaad
- voorbeelden: eten met mes en vork, bedanken voor gekregen hulp etc.
rechtsregels: zijn de spelregels van de maatschappij, met als primair doel het tot stand brengen van
een geordende samenleving
- om conflicten te voorkomen
3: Onderscheidingen binnen de rechtswetenschap
1. Objectief recht (positief recht): het recht van geheel aan regels en normen dat zorgt voor
een zekere ordening in de samenleving
‘’Ik studeer Nederlands recht’’
Subjectief recht: als het gaat om bepaalde bevoegdheden
‘’Ik heb recht op betaling van mijn loon’’
De 2 bovenstaande begrippen staan altijd in verband met elkaar, voor een subjectief recht moet een
objectief recht ten grondslag liggen
2. Dwingend recht: regels waar betrokkenen niet van af mogen wijken en die dus dwingend
een bepaalde gedraging vermelden. De partijen zijn gebonden aan hetgeen de wet hun
voorschrijft
Voor het oprichten van een BV moet een akte van een notaris aanwezig zijn
Aanvullend (of regelend) recht: schrijft de wet een bepaalde procedure of regeling voor
maar mogen partijen hier, als ze dat willen, van afwijken.
Het uitbetalen van het loon mag de werkgever zelf bepalen, vaak giraal maar mag ook
contant
3. Privaat recht: burgers en rechtspersonen onderling
‘’De stad Amsterdam least voor haar burgermeester een nieuwe dienstauto’’
Eigen belang Eigen belang
Publiek recht: betrekking op overheid-burger relatie
Kanttekening: als de overheid ‘’voor overheid’’ speelt
Kenmerkend: het algemeen belang van de overheid tegenover het eigen belang van
de burger
‘’De gemeente Groningen verlengt op verzoek van een van haar inwoners diens
rijbewijs’’
Eigen belang algemeen belang
Algemeen belang algemeen belang
,4: rechtsgebieden
Tussen burgers zijn er 2 typen relaties:
1. Een familierechtelijke relatie
2. Een vermogensrechtelijke relatie
4.1 privaatrecht
Personen- en familierecht: alle rechtsverhoudingen binnen en buiten het gezin
Vb. bloedverwantschap, nationaliteit, ouderlijke macht, minderjarigheid, huwelijk,
voogdij
Rechten die niet op geld gewaardeerd kunnen worden en niet overdraagbaar zijn
Vermogensrecht:
Juist wel betrekking op geld waardeerbare rechten en plichten
Vb. contant geld, huizen, auto, boot, kleding, boeken etc. maar ook ‘’vorderingsrechten’’
‘’een huiseigenaar verhuurt een huis aan 5 studenten en ontvangt 1200,- per maand aan
huur’’
Vorderingsrechten: recht van de crediteur tegen de debiteur
Zijn over het algemeen overdraagbaar
2 andere hoofdgebieden binnen het vermogensrecht (andere 2 zijn: aanvullend of
regelend recht)
o Goederenrecht: betrekking op de rechtsverhouding van een persoon tot een
goed.
Geeft antwoord op de vraag hoe goederenrechtelijk verhoudingen
ontstaan, kunnen worden veranderd en kunnen tenietgaan
Rechtsregels zijn van dwingend recht
o Verbintenisrecht: betrekking op de rechtsverhouding van twee of meer
personenen onderling
Vaak aanvullend
o Handelsrecht: bevat het geheel aan rechtsregels betreffende de zaken van
handel en verkeer.
Vb. vennootschapsrecht, handelskoop, verzekeringen, goederenverkeer
en mededinging.
Erfrecht:
Waar zowel familierechtelijke als vermogensrechtelijke betrekkingen aan de orde zijn.
Het geheel van rechtsregels die betrekking hebben op de overgang van het vermogen
van een overledene op een of meer andere personen.
Is een vorm van eigendomsverkrijging dus valt te verklaren onder goederenrecht
4.2 Publiekrecht
Publiekrecht: de juridische verhoudingen tussen de overheid aan de ene kant (algemeen belang)
tegen de burgers aan de andere kant (eigen belang)
Verder ook regels met betrekking tot bevoegdheden van overheidsorganen en over de
onderlinge verhouding tussen de verschillende overheden
3 subgebieden: het staatsrecht, het bestuursrecht en het strafrecht
Staatsrecht:
Betrekking hebben op ordening van het gehele overheidsapparaat en zijn organen en de
bevoegdheden van deze organen.
Regelt de organisatie van de gehele overheid
Verder handelt het over de invloed van burgers op de overheid en bevat het een
opsomming van de burgerlijke rechten en vrijheden.
, Vb. de kieswet, de provinciewet, de gemeentewet, de wet op het Nederlanderschap
Grondrechten: berusten op de overtuiging dat de mens meer is dan alleen de onderdaan
van een staat en dat de overheid dat meerdere dient te eerbiedigen. (vrijheidsrechten)
o Vrijheid van godsdienst, vrijheid van meningsuiting
GW: grondwet
Bestuursrecht: (administratiefrecht):
Geeft invulling aan de rechtsverhouding tussen burgers en overheid
Geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de bestuurstaak van de overheid
Concreter: de regels betreffende de overheidsbemoeienis met het maatschappelijk leven
en treft men er procedures aan die de basis vormen voor de rechtsverhouding tussen de
overheid met burgers
AWB: algemene wet bestuursrecht
Vb. de wet milieubeheer, de wegenverkeerswet, de winkeltijdenwet
Strafrecht:
Het geheel aan regels betreffende de strafbaarstelling van bepaalde feiten en de straffen
Gedragsregels die de samenleving vanuit maatschappelijk oogpunt verwerpelijk en
ongewenst acht.
Kan door de overheid gebruikt worden om mensen te straffen met een geldboete en/of
vrijheidsstraf dus niet afwachten totdat burgers het conflict langs privaatrechtelijke
weg oplossen.
Bestraffing heeft een preventieve doelstelling: voorkomen dat de gedragingen worden
verricht om de samenleving te beveiligen
W.v.Stra: Wetboek van Strafrecht
5: Rechtsbronnen
5.1 Het gewoonterecht
met afstand de oudste bron van (internationaal recht)
Vaststellen aan de hand van 2 elementen:
o Objectief of materieel element: onder de afzonderlijke staten moet de algemene
overtuiging bestaan dat men zich op een bepaalde manier dient te gedragen.
Is weliswaar een rechtsbron, maar wel een van onzekere aard
1 van de belangrijkste regel: vertrouwensregel
o Vertrouwensregel: zorgt dat elke afzonderlijke minister en staatssectretaris en
het kabinet als geheel voldoende steun in de volksvertegenwoordiging moeten
hebben.
Is dit niet het geval: men moet opstappen of wordt door regering naar
huis gestuurt
5.2 Wetten
van alle rechtsbronnen is de wet zowel in kwantitatieve als in kwalitatieve zin de
belangrijkste.
Wet: elke algemene regeling, uitgevaardigd door een daartoe bevoegd overheidsorgaan.
o Het moet zich richten tot eenieder en rechten geven of plichten opleggen/
o Wet in formele zin en in materiële zin
Wetten in formele zin: als het gaat om een regeling die afkomstig is van het hoogste wetgevende
orgaan binnen de Nederlandse rechtsorde: de regering en de Staten-generaal.
Wetten in materiële zin: als een orgaan met wetgevende bevoegdheid een besluit neemt voor alle
burgers met bindende regels.
Als het voor een onbeperkt aantal gevallen gelden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller collinnijboer1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.69. You're not tied to anything after your purchase.
