Class notes
College Aantekeningen Moderne Letterkunde I
- Course
- Institution
Uitgebreide aantekeningen bij de hoor- en werkcolleges van Moderne Letterkunde I, onder leiding van Janneke Weijermars.
[Show more]
Seller
Followromyvandermolen
Reviews received
Content preview
Aantekeningen colleges Moderne letterkundeHoorcollege 1 – 2/2/2021
Literatuur van de Vroege 19e eeuw
- Begin: Franse Revolutie
- Eind: Eerste Wereldoorlog
Genootschappen: vereniging van de kunsten, geen vrouwen, prijsvragen, discussie,
voordragen geschreven teksten (uitproberen) + verbeteren
- Ontwikkeling van de rede
- Jezelf verbeteren
- Genootschapsgevoel
- 2 weten meer dan 1
- Natie moet een specifieke eigenschap hebben (volksgeist)
- Poëzie was belangrijkste genre, historische verhandelingen
Romantiek
- Literatuur was gericht op navolging en imitatie
- 18e -> 19e eeuw: wat moest literatuur zijn? welke functie vervullen?
- Hieronymus van Alphen (1746-1803): zorgen over weerklank van discussies
o Nieuwe literatuuropvatting: kunst moest veel meer uitdrukking geven aan
individualiteit, eigen expressie, niet volgens geldende regels en voorbeelden
- Rhijnvis Feith (1753-1824): pleidooi voor gevoelskunst
o Bezorgdheid over culturele verval, verdrongen spontaniteit, iedereen dicht op
dezelfde manier, niemand persoonlijk
o Sentimentalisme: Julia, briefromans, gevoelsideaal
- Kritiek: gevoel verweekt de natie en de moraal, vaderland heeft daar niks aan
- Gevoel X vaderlandslievendheid: heldenmoed en huiselijkheid (Feith)
o Gevoel moet worden gevoed met verleden van de natie
o Ontroering weergeven door eenvoudige huiselijke leven
- Held = held, als hij niet alleen op het slagveld succes had maar ook thuis de nederige
plichten vervulde
Voorbeeld tentamenvraag: heldenmoed en huiselijkheid detecteren in één van de teksten
- Jan Frederik Helmers (1767-1813): ‘de hollandsche natie’ (nationaal epos)
o Turbulente periode in de Nederlanden: Frans bewind
o Verschillende regimes: patriotten, oranjegezinden
o Stadhouder vluchtte naar Engeland, teruggehaald, Koninkrijk der
Nederlanden, Napoleon greep de macht
o Anti-Franse houding
o Populariteit: gecensureerd, vervolgd voor anti-Franse teksten
o Door vroege dood uit de handen gebleven van Franse overheersers
o Leefde niet van de pen, maar was makelaar. Wel actief in genootschappen
, - Heldenmoed overheerst, toon van verzet tegen Franse overheersing, geschreven uit
hoogachting voor vaderland (p. 107, vs. 1-10)
- Helden als voorbeeld voor de Nederlandse burger
o Albert Bijlink -> deugd
o Straf: levend begraven, maar mocht nog een maand naar huis om afscheid te
nemen van zijn gezin
- Ene kant: Albert als held, als rechtschapen man, keert terug, wil woord houden
- Andere kant: huiselijkheid, zwanger, dankbaar voor gezin (p. 132-133, vs. 553-602)
o Metrum, rijm, uitroepen (indruk op toehoorders)
o ‘Biddend voor zijn land, zijn kroost en echtgenoot’ (typerende volgorde)
o Boodschap: niet alleen een held voor het volk, maar helemaal omdat hij
eerlijk is en een goede echtgenoot is
Hendrik Tollens (1780-1856): ongekroonde dichter des vaderlands, wel koninklijke
onderscheiding (ridder Tollens), Hollandsche bescheidenheid, eenvoudig, kampioendichter
(enorme literaire productie en prijzen), maar leefde niet van de pen (verffabriek), weinig
scholing genoten (opgewerkt via de genootschappen), niet hoogdravend
- Eenvoudige huiselijke gedichten: wat hield de Nederlanden bezig
o Verlies van een kind, familievreugde, ziekte, geloof, vorst en vaderland
o Boden troost; gelegenheidspoëzie, liefdadigheidspoëzie
o Glorieus verleden
- Tafereel van de overwintering der Hollanders op Nova Zembla
o 16e eeuw, Nederland in oorlog met Spanje, Republiek, handel in Zuidoost-
Azië: nieuwe vaarroutes ontdekken (bovenlangs -> riskant; ijs). Bemanning
Barends en zijn mannen strandden bij Nova Zembla; overwinteren in
zelfgebouwd huis; net op tijd want de zon ging onder en bleef maanden
donker. Februari kwam de zon weer op. Paar maanden later konden ze
opbouwen en weer terug naar huis. Aantal overleefden het niet.
o Tollens uitvoering: opnieuw zoeken naar delen van het huis
o Historisch dichtverhaal: historisch feit wordt in fictie gegoten, verdwenen
- Publiek bespelen: ingewikkelde zaken worden weggelaten, andere dingen meer op
de voorgrond (ruzies -> saamhorige bedoening)
- Ruwheid van de natuur op de voorgrond, tegenspoed op zee, natuur werkt tegen,
maar bemanning kan natuur knechten,
- Externe bedreigingen: kou, verstikking (rook), ijsberen, storm
- Gewone mens kon de natuur onder controle houden (ontkerkelijking)
- Volkskrachten X volksmachten
o Liefde overwint
- Huiselijkheid
o Verdriet van de mannen, gemis van het gezin (vs. 435-454)
o Bemanning als een soort gezin
o Aanzet tot vloed aan huiselijke poëzie
, - Kritiek: Busken Huet; alles is zwart wit (arm-rijk), cliché, goedkoop, risicoloos, op
zichzelf gericht, narcistisch
Werkcollege 1 – 3/2/2021
Onderzoeksopdracht (max. 2000 woorden +/- 10%)
Week 6: inleveren opzet onderzoeksopdracht (incl. bibliografie, onderwerp,
onderzoeksvraag)
Voorbeeld onderzoeksvraag: Hoe komt zintuiglijkheid naar voren in dit gedicht?
Beste optie: kort verhaal of gedicht, inleiding
Cremer
Realistisch: gewone mensen, dialect, vissersdorpje
Fabriekskinderen: sociale kwestie, maatschappelijk
Hoorcollege 2 – 9/2/2021
Romantisch nationalisme en vaderlandsliefde
- Staatsvorming
18e eeuw
- Bestonden nog geen naties
- Idealen van de verlichting; zelfontplooiing, ontwikkeling rede
o Vaderland: gemeenschap van burgers die samen politieke
verantwoordelijkheid droegen, zorg voor de ander
- Verlichting en vaderland in elkaars verlenging; dubbele loyaliteit
o Emmanuel Kant (1724-1804): het wereldburgerschap houdt in dat je de
rechten en plichten in je eigen land ondersteunt. Een zelf bewuste burger
heeft een vaderlandslievende plicht
- Vaderlandsliefde niet liefde voor zelfde nationaliteit
19e eeuw
- Nieuw idee: 1 volk moet 1 taal spreken en 1 staat vertegenwoordigen
o Johann Gottfried von Herder (1744-1803): eigen soevereiniteit. Scherpe
kritiek op Franse verlichtingsdenken. Niet alles is gelijk en geen eigen
verantwoordelijkheden. Verschillen tussen volken; in cultuur en natuur. Taal
is niet een toevallig gegeven, maar hoort bij het idee dat ieder volk zich van
anderen onderscheid door eigen cultuur uiting en taal
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romyvandermolen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now