Klinische Psychologie 1: Persoonlijkheidstheorieën En Psychopathologie PB0104 (PB0104)
Institution
Open Universiteit (OU)
Book
Klinische psychologie
Uitgebreide samenvatting voor het eerste deel van het vak Klinische Psychologie 1: persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie van de Open Universiteit. Inclusief een uitwerking van de Masterclass artikelen en de interviews met Jannes Eshuis en Trudie Dehue.
Het document is als zelfstandig d...
1 t/m 10 + masterclass artikelen en interviews met eshuis en dehue
March 19, 2021
March 21, 2021
42
2020/2021
Summary
Subjects
klinische psychologie
psychopathologie
persoonlijkheidstheorieen
jannes eshuis
trudie dehue
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Open Universiteit (OU)
Bachelor Psychology
Klinische Psychologie 1: Persoonlijkheidstheorieën En Psychopathologie PB0104 (PB0104)
All documents for this subject (11)
8
reviews
By: sapphovanlaer • 10 months ago
By: sandra_lindemans • 1 year ago
By: sevalsimsek1905 • 1 year ago
By: alicelibert • 2 year ago
Translated by Google
Summary is missing important information.
By: savannahk • 2 year ago
By: sspierenburg62 • 2 year ago
By: annieblij • 2 year ago
Show more reviews
Seller
Follow
studybooster
Reviews received
Content preview
Inleiding Klinische Psychologie
Persoonlijkheidstheorieën
en
psychopathologie
(PB0104)
,Inhoud
Klinische psychologie en ‘abnormaal’ gedrag......................................................................................................4
Aspecten van ‘abnormaal’ gedrag.......................................................................................................................... 4
APA-definitie van mentale stoornissen.................................................................................................................. 4
De grens tussen normaal en abnormaal................................................................................................................5
Neurobiologische benaderingen van psychopathologie.....................................................................................6
Genetische invloed op psychopathologie...............................................................................................................6
Wisselwerking tussen genen en omgeving............................................................................................................6
De rol van neuronen bij psychische stoornissen....................................................................................................7
De rol van de hersenen bij psychopathologie........................................................................................................8
Emotieregulatie...................................................................................................................................................... 8
Comorbiditeit van externaliserende en internaliserende stoornissen.....................................................................9
Leertheoretische benaderingen van psychopathologie......................................................................................9
Thorndike en Pavlov............................................................................................................................................... 9
Leren: wat en hoe................................................................................................................................................. 10
Etiologie van psychopathologie............................................................................................................................ 10
Psychotherapie als leerproces............................................................................................................................. 11
Cognitieve benaderingen van psychopathologie...............................................................................................13
Cognitief psychologische opvattingen.................................................................................................................. 13
Algemene cognitieve psychologie........................................................................................................................ 13
De inhoud van schema’s bij verschillende vormen van psychopathologie..........................................................14
Kenmerkende processen bij verschillende vormen van neurotische psychopathologie......................................14
Cognitieve therapie.............................................................................................................................................. 15
Psychoanalytische benaderingen van psychopathologie.................................................................................15
Onbewust............................................................................................................................................................. 15
Overdracht en tegenoverdracht........................................................................................................................... 16
De driftpsychologie............................................................................................................................................... 16
De theorie van de vroege psychoseksuele ontwikkeling......................................................................................17
De egopsychologie............................................................................................................................................... 17
Objectrelatiepsychologie...................................................................................................................................... 17
De zelfpsychologie............................................................................................................................................... 19
De gehechtheidspsychologie............................................................................................................................... 19
Pathologie, behandelvorm en werkzaamheid......................................................................................................20
Humanistische benaderingen van psychopathologie........................................................................................21
Kenmerken van humanistische theorieën............................................................................................................21
Therapeutische uitgangspunten van Rogers.......................................................................................................22
Ontwikkelingen na Rogers................................................................................................................................... 22
Emotiegerichte therapie....................................................................................................................................... 22
De behoeftepiramide van Maslow........................................................................................................................ 22
Systeembenaderingen van psychopathologie...................................................................................................23
Systeembenadering............................................................................................................................................. 23
Basisbegrippen van de algemene systeemtheorie..............................................................................................23
De communicatietheoretische benadering...........................................................................................................24
De structurele benadering.................................................................................................................................... 25
2
, Integratieve benaderingen................................................................................................................................... 26
Ontwikkelingen in theorie, praktijk en onderzoek.................................................................................................27
Het nut van theorie................................................................................................................................................ 28
Het achterhalen van de waarheid........................................................................................................................ 28
Spiegelen aan de natuurwetenschappen.............................................................................................................28
Een eigen dynamiek voor de psychologie............................................................................................................29
Theorie in de praktijk............................................................................................................................................ 30
Classificatie............................................................................................................................................................ 30
Wat is classificeren?............................................................................................................................................. 30
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders-5 (DSM-5)......................................................................32
International Classification of Diseases (IDC-10).................................................................................................35
Klinisch psychologische diagnostiek.................................................................................................................. 35
Diagnostische methoden...................................................................................................................................... 35
Interpreteren en rapporteren................................................................................................................................ 39
Interviews............................................................................................................................................................... 39
Jannes Eshuis...................................................................................................................................................... 39
Trudie Dehue........................................................................................................................................................ 40
3
,Klinische psychologie en ‘abnormaal’ gedrag
Klinische psychologie is een van de drie toepassingsgerichte disciplines binnen de psychologie. Van alle in de
praktijk werkzame psychologen vormen de klinisch psychologen de grootste groep.
Klinische psychologie houdt zich als vakgebied voornamelijk bezig met gedrag dat afwijkt van een bepaalde
norm, waarbij dat gedrag lastig is voor de persoon en/of zijn omgeving. Afwijkingen in de negatieve zin dus. De
afwijkingen kunnen zich voordoen binnen aspecten van het individu (op het gebied van gedrag, gedachten en
belevingen) en/of in de relaties met anderen. Vaak is er daarbij sprake van een wisselwerking tussen het individu
en de relaties met anderen.
Abnormale gedragingen, gevoelens en belevingen kunnen alleen worden verklaard tegen de achtergrond van
normale processen. Om die reden is kennis van de ‘normale’ psychologische functies, ‘normale’ ontwikkeling,
sociale psychologie en persoonlijkheidspsychologie noodzakelijk.
Aspecten van ‘abnormaal’ gedrag
Er zijn zeven factoren die bepalen of gedrag als abnormaal of pathologisch wordt beschouwd. Hoe meer van
deze factoren duidelijk aanwezig zijn, hoe groter de consensus is over of gedrag als normaal of abnormaal wordt
beschouwd. Dat geldt zowel voor mensen uit het vakgebied als voor leken. Om van abnormaliteit te kunnen
spreken moet minimaal 1 van de onderstaande aspecten zich voordoen:
1. Persoonlijk lijden: Veelal lijdt men erg onder zijn problemen, dat hoeft echter niet altijd het geval te zijn.
Enkel de aanwezigheid van persoonlijk lijden is niet voldoende om van pathologie te kunnen spreken.
2. (Dis)functionaliteit van gedrag: De mate waarin het gedrag het dagelijks functioneren en welbevinden
van het individu ondermijnt en daarmee het sociale en beroepsmatige functioneren belemmert. Dit
bepaalt in sterke mate de beoordeling van (ab)normaliteit.
3. Irrationeel en onbegrijpelijk gedrag: Wanneer we in het gedrag van anderen geen logica of zin
kunnen ontdekken zijn we geneigd de ander als abnormaal te zien.
4. Onvoorspelbaarheid en controleverlies: Er zijn twee situaties waarin gedrag vaak als controleverlies
of onvoorspelbaar (en daarmee abnormaal) wordt gezien. Ten eerste is in situaties waarbij regels die
normaliter sturing geven aan gedrag ineens niet meer lijken te werken en het gedrag ongeremd wordt.
Ten tweede zijn dat situaties waarin de toeschouwer de oorzaak of aanleiding van het waargenomen
gedrag niet kent en op dat moment ook niet kan achterhalen. Onvoorspelbaarheid en controleverlies zijn
op zichzelf staand niet voldoende reden om een psychologische stoornis te veronderstellen.
5. Opvallend en onconventioneel gedrag: Gedrag dat sterk afwijkt van hoe mensen zichzelf gedragen,
wordt door hen eerder als abnormaal of ongebruikelijk gezien. Of gedrag opvalt is in belangrijke mate
afhankelijk van hoe vaak het voorkomt. Alleen wanneer mensen opvallend of non-conformistisch gedrag
als sociaal onwenselijk zien zijn ze geneigd om dat gedrag pathologisch te vinden.
6. Gedrag dat anderen een ongemakkelijk gevoel geeft: Gedrag waarmee ongeschreven regels worden
overschreden kan bij anderen een gevoel van ongemak teweegbrengen (observer discomfort), wat
ertoe leidt dat deze mensen het gedrag abnormaal vinden. Het gaat daarbij om impliciete regels waar
men zich vaak pas van bewust wordt wanneer ze worden overschreden.
7. Het overtreden van morele normen: Naast de gangbaarheid of passendheid van gedrag in een
specifieke situatie, vellen mensen vaak ook een moreel oordeel over dat gedrag op basis van hun
opvattingen over hoe mensen zich zouden moeten gedragen. Vaak gebeurt dit in termen van goed en
kwaad, waarbij ‘slechte’ gedragingen abnormaal worden bevonden.
APA-definitie van mentale stoornissen
‘Een psychische stoornis is een syndroom, gekenmerkt door klinisch significante symptomen op het gebied van
de cognitieve functies, de emotieregulatie of het gedrag van een persoon, dat een uiting is van een disfunctie in
de psychologische, biologische of ontwikkelingsprocessen die ten grondslag liggen aan het psychische
functioneren. Psychische stoornissen gaan gewoonlijk gepaard met significante lijdensdruk of beperkingen in het
functioneren op sociaal of beroepsmatig gebied of bij andere belangrijke bezigheden. Een reactie op een
veelvoorkomende stressor of verlies, bijvoorbeeld het overlijden van een dierbare, die te verwachten valt en
cultureel wordt geaccepteerd, is geen psychische stoornis. Sociaal deviant gedrag (politiek, seksueel of religieus
bijvoorbeeld) en conflicten die zich vooral afspelen tussen een individu en de maatschappij zijn geen psychische
stoornissen, tenzij de deviantie of het conflict het gevolg is van disfunctioneren van het individu, zoals in het
voorgaande wordt beschreven’.
In de bovenstaande definitie ligt de nadruk op de nadelige gevolgen die een gedrags- of psychologisch syndroom
voor de betrokkene kan hebben. De DSM-V stelt bovendien nadrukkelijk dat het systeem geen mensen
classificeert, maar stoornissen die mensen hebben. Er wordt dan ook niet gesproken van een autist of alcoholist,
maar van ‘een individu met een stoornis in het autistische spectrum’ of ‘een individu met een stoornis in alcohol
gebruik’. Om te voorkomen dat de definitie een instrument wordt voor sociale repressie zijn bovendien drie
‘uitsluitende omstandigheden’ geformuleerd. Hierdoor worden bijvoorbeeld te verwachten en cultureel aanvaarde
reacties uitgesloten van mentale stoornissen. Ook langdurig ‘deviant’ gedrag dat voortvloeit uit het behoren tot
een politieke, seksuele of religieuze minderheid wordt uitgesloten, net als afwijkend gedrag dat niet voortkomt uit
een persoonlijk conflict tussen een individu en de maatschappij.
4
,De grens tussen normaal en abnormaal
Er is geen harde grens tussen normaal en abnormaal gedrag. Om toch uitspraken mogelijk te maken over het
onderscheid kan gebruik worden gemaakt van drie modellen die hieronder verder worden toegelicht.
Het statistisch model
Het uitgangspunt van het statistisch model is dat menselijke eigenschappen min of meer normaal verdeeld zijn.
Wanneer er extreem hoge of lage scores worden gehaald op schalen waarmee deze eigenschappen betrouwbaar
en valide worden gemeten, dan wordt er gesproken van abnormaliteit. Binnen het statisch model heeft
abnormaliteit dus een puur statistische betekenis. Daarin ligt ook gelijk het probleem, want waar ligt dan precies
die grens tussen normaal en abnormaal? Is dat bij een verschil van 1 SD, van 2SD? De meeste psychologische
tests die tegenwoordig worden gebruikt sluiten aan bij de benadering van het statisch model waarbij een niet al te
strakke grens wordt getrokken tussen normaal en abnormaal. Verschillende scores krijgen dan betekenis in
termen van gemiddeld, hoog/laag, zeer hoog/laag.
Het tweede en meer serieuze probleem van deze benadering is dat het niet specificeert hoe ongewoon gedrag
moet zijn om het abnormaal te kunnen noemen. Niet alle stoornissen komen immers even vaak voor en lang niet
alle stoornissen kennen derhalve een normaalverdeling. Het derde kritiekpunt op dit model is dat het geen
onderscheid maakt op basis van individueel lijden. Veel statistische uitzonderlijke gedragingen of eigenschappen
zijn immers helemaal niet pathologisch. Er kunnen door deze uitzonderlijke gedragingen of eigenschappen wel
psychologische problemen ontstaan, maar de extreme score an sich hoeft niet pijnlijk of belemmerend te zijn voor
het individu.
Het medisch of ziektemodel
Het uitgangspunt van het medisch of ziektemodel is dat de oorzaken van psychische stoornissen moeten worden
gezocht in onderliggende mechanismen, welke somatogeen of psychogeen zijn. Bij somatogene oorzaken ligt
een lichamelijke aandoening aan de psychische stoornis ten grondslag, bijvoorbeeld psychoses die worden
veroorzaakt door een syfilisinfectie (dementia paralytica). Bij psychogene oorzaken ligt een psychologische-
mechanisme ten grondslag aan de psychische stoornis.
Volgens aanhangers van dit model zijn psychische stoornissen het beste te verhelpen door de onderliggende
mechanismen te bestrijden. Hierbij stelt een therapeut de diagnose en kiest een daarbij passende therapie die
vervolgens wordt uitgevoerd en leidt tot de genezing van de patiënt. De patiënt heeft in het geheel een passieve
rol.
Aan het gebruik van het medisch model kleven bezwaren van semantische aard. Bij veel stoornissen is nog geen
eenduidig onderliggend mechanisme aangetoond, waardoor het twijfelachtig is of er sprake is van een ‘ziekte’.
Szasz stelde dat het overgrote deel van de psychische stoornissen afwijkingen betreffen van psychosociale of
ethische normen in plaats van medische afwijkingen. Hij pleit er daarom voor om onderscheid te maken tussen
geestelijke gezondheid en geestesziekte in termen van aantoonbare neurologische, fysiologische of
biochemische afwijkingen.
Het tweede kritiekpunt op dit model is dat het gebruik van begrippen als ziekte en therapie stigmatisering in de
hand werkt. Goffman en Scheff beschreven hoe nadelig en stigmatiserend het is om als psychiatrisch patiënt
bekend te staan. Hun opvattingen zijn bekend geworden als de labeling-theorie: wanneer men eenmaal het
etiket geestesziek heeft gekregen komt daar maar moeilijk weer vanaf.
Het leer- of onderwijsmodel
Voor met name stoornissen waaraan geen duidelijke organische oorzaken ten grondslag liggen wordt bepleit om
gebruik te maken van het leer- of onderwijsmodel. Dit model heeft als uitgangspunt dat stoornissen zijn ontstaan
door verkeerd gelopen leerprocessen. Het onderwijsmodel start bij het probleem van de ‘leerling’ die vervolgens
in overleg met een ‘leraar’ zijn leerdoel bepaalt. Dit wordt weliswaar gedaan op basis van diagnostiek, maar in
plaats van de uitkomsten te formuleren in stoornissen wordt dit gedaan in termen van (vaardigheids)tekorten.
De leraar ontwikkelt vervolgens een onderwijsprogramma en de leerling past daarbinnen de aangereikte kennis
en vaardigheden toe om het probleem te verminderen, wat uiteindelijk ook leidt tot daadwerkelijke vermindering
van het probleem van de leerling.
In het leer- of onderwijsmodel worden in alle fasen de nadelige bijbetekenissen van het medisch model
vermeden, waardoor de kans op stigmatisering veel kleiner is. Een belangrijk verschil is dat de ‘leerling’ anders
dan de ‘patient’ een actieve rol heeft. Kennis en vaardigheden wordt beschikbaar gesteld, het is aan de leerling
zelf om hier naar eigen inzicht gebruik van te maken. Het gebruik van de terminologie in het onderwijsmodel doet
bovendien meer recht aan wat er daadwerkelijk plaatsvindt bij psychologische hulpverlening, voor zover het
tenminste gaat om mensen die nog als verantwoordelijk voor zichzelf en dus ‘aanspreekbaar’ kunnen worden
beschouwd.
5
,Szasz stelt als kritiek op het medisch model dat er sprake moet zijn van duidelijke organische oorzaken om te
spreken van geestesziekte. Aanhangers van het onderwijsmodel zijn het hiermee eens, maar kiezen wel een
ander criterium voor het bepalen van de grens tussen ziekte en gezondheid, waarbij ze stellen dat dit onderscheid
vooral moet worden gemaakt op basis van de mate waarin men aanspreekbaar is voor zijn doen en laten en zelf
verantwoordelijkheid kan dragen: het demarcatie- of afgrenzingscriterium.
In de DSM-V zijn een aantal stoornissen die geen duidelijke organische oorzaak hebben, maar wel dusdanig
ernstig zijn dat mensen niet meer verantwoordelijk gehouden kunnen worden voor hun gedrag (denk aan
psychotische stoornissen). In dat geval is het volgens het demarcatiecriterium op zijn plaats om te spreken van
geestesziekte en kan de behandeling met recht als therapie worden aangeduid. Voor stoornissen waarbij dit niet
het geval is bestaat vanuit het onderwijsmodel de voorkeur om te spreken van ‘levensproblemen’.
Neurobiologische benaderingen van psychopathologie
De neurobiologische benadering gaat ervan uit dat de mens een fysiologisch systeem is en dat mensenlijkgedrag
voortkomt uit dit systeem als resultaat van mechaniek. Afwijkend gedrag moet derhalve terug te leiden zijn tot
afwijkingen in dit mechaniek (genetische afwijking, neurologische schade, chemische tekorten, etc.).
Aan de geschiedenis van de psychiatrie en psychologe kunnen geen principiële argumenten worden ontleend
tegen een biologische benadering van abnormaal gedrag. Het principiële argument voor deze benadering is dat
de hersenen in hoge mate betrokken zijn bij het tot stand komen van (psychopathologisch) gedrag. Een van de
eerste voorbeelden van de biologische oorzaak van psychische stoornissen is dementia paralytica, waarbij syfilis
psychiatrische symptomen veroorzaakt. In het huidige biologisch onderzoek ligt de nadruk veelal op de relatie
tussen biologische en psychologische processen en hoe deze interacteren.
De samenhang tussen psychische processen en neurobiologische functies speelt tevens een onderliggende rol
bij externaliserende en internaliserende stoornissen. Externaliserende stoornissen hangen samen met een
onderactiviteit van het autonome zenuwstelsel en worden gekenmerkt door gedragsproblemen, wat zich uit in
agressief, anti-sociaal en impulsief gedrag. Ze vormen daarmee een groot risico op het ontwikkelen crimineel en
gewelddadig gedrag op latere leeftijd. Internaliserende stoornissen hangen samen met overactiviteit van het
autonome zenuwstelsel en worden gekenmerkt door emotionele instabiliteit en een verstoord affect, waaronder
angststoornissen en stemmingsstoornissen, teruggetrokken en geremd gedrag.
Genetische invloed op psychopathologie
Bij genetisch onderzoek wordt gebruik gemaakt van o.a. familiestudies, tweelingstudies en adoptiestudies.
Familiestudies
Bij familiestudies wordt ervanuit gegaan dat wanneer vatbaarheid voor een psychische stoornis overerft wordt,
deze stoornis vaker voorkomt in de ene familie dan in de andere familie. Hoe meer een stoornis binnen families
voorkomt, hoe meer bewijs dat deze overerfbaar is. Families delen echter niet alleen genen, maar ook
omgevingsfactoren. Hierdoor is het moeilijk om de invloed van beiden van elkaar te onderscheiden.
Tweelingenstudies
Concordantie is de mate waarin een eigenschap bij familieleden voorkomt en wordt uitgedrukt in een coëfficiënt
tussen 0 en 1. Hoe hoger de concordantiecoëfficiënt, hoe meer de variantie van een kenmerk wordt verklaard
door genetische factoren. Als identieke tweelingen een hogere concordantie vertonen dan twee-eiige tweelingen,
dan is dat een bewijs dat genetische factoren een grote rol spelen. Wanneer de concordantie bij beide typen
tweelingen ongeveer hetzelfde is dan pleit dat tegen een genetische bijdrage. Ook hier speelt dat omgeving niet
geheel buiten beschouwing kan worden gelaten. Wanneer eeneiige tweelingen door hun omgeving meer identiek
worden behandeld dan twee-eiige tweelingen, dan kan de concordantiecoëfficiënt een overschatting zijn van de
rol van genetische factoren.
Adoptiestudies
Wanneer geadopteerde kinderen vaker een bepaalde stoornis hebben die voorkomt bij hun biologische familie
dan geadopteerde kinderen waarbij deze stoornis niet voorkomt bij hun biologische familie, dan is dat bewijs voor
een genetische bijdrage.
Wisselwerking tussen genen en omgeving
Het genotype bestaat uit de totale genetische bagage van een individu (genotype is uniek voor elk persoon, enkel
identieke tweelingen hebben hetzelfde genotype). De fysieke en gedragsmatige kenmerken van een persoon
ontstaan door een interactie van het genotype met de omgeving en wordt fenotype genoemd.
Genotype-omgevings-correlatie betreft het feit dat het genotype van invloed is op de ervaringen die een persoon
met zijn omgeving heeft. Genotype-omgeving-interactie verwijst naar het feit dat mensen met verschillende
genotypen in verschillende mate gevoelig zijn voor hun omgeving, waardoor iemand met een genetische
6
, vatbaarheid voor depressie bijvoorbeeld eerder depressief wordt van een stressvolle gebeurtenis dan iemand
zonder deze vatbaarheid.
Genen werken dus nooit op zichzelf, maar altijd in interactie met de omgeving. Het Diathese-stress model stelt
dat personen met een bepaalde genetische kwetsbaarheid, die opgroeien in een negatieve omgeving, meer kans
hebben op het ontwikkelen van een negatieve uitkomst. De Differential Susceptibility Theory stelt daarentegen
dat een bepaalde genetische kwetsbaarheid enkel in combinatie met een bepaalde omgeving leidt tot uiting van
die kwetsbaarheid, maar dat het omgekeerde ook geldt en deze personen dus ook gevoeliger zijn voor positieve
invloeden uit de omgeving. Er wordt dus ook niet zozeer een bepaalde stoornis ‘overgedragen’, eerder een
bepaalde kwetsbaarheid die onder druk van omgevingsinvloeden tot uiting kan komen in een meer specifieke
stoornis. Vooral inhibitiefuncties en aandachtsproblemen lijken erfelijk te zijn in relatie tot de ontwikkeling van
antisociaal en agressief gedrag. Ook voor depressieve en bipolaire stoornissen en angststoornissen lijkt er een
duidelijke link te zijn in de interactie tussen genen en omgeving.
De rol van temperament
Temperament is een veelvoorkomende fenotype afwijking bij personen met een gedragsstoornis. Kinderen met
een moeilijk temperament (uitbundig reageren, moeite met aanpassen aan nieuwe situaties, instabiele stemming)
lopen het risico op het ontwikkelen van gedragsproblemen. Niet alleen heeft temperament een erfelijke
component, ook werkt een moeilijk temperament een bepaalde opvoedingsstijl in de hand waardoor de kans op
ongunstige ontwikkeling wordt vergroot. Temperament heeft dus zowel een genetische als een
omgevingscomponent en kan een risicofactor zijn voor het ontwikkelen van psychopathologie.
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat er meerdere genen betrokken zijn bij bepaalde vormen van
psychopathologie zoals angststoornissen, depressie, bipolaire stoornis, hyperactiviteit, antisociaal gedrag en
agressie. Bij specifieke fobieën lijken genetische bijdragen geen of een geringe rol te spelen.
De rol van neuronen bij psychische stoornissen
Nadat de dendrieten of het cellichaam van een neuron zijn geprikkeld wordt een elektrisch signaal via het axon
naar de axonuiteinden geleid. Hier vindt vervolgens informatieoverdracht plaats doormiddel van neurotransmitters
die worden afgescheiden in de synaps. De neurotransmitters die door het presynaptische neuron zijn vrijgegeven
hechten zich vervolgens aan de receptoren van het postsynaptische neuron en stimuleren zo de vervolgzenuw.
Door een lage productie van neurotransmitters in het presynaptische neuron, katabolisme, heropname of
blokkade van de receptoren van het postsynaptische neuron neemt de synaptische overdracht af. Wanneer de
hoeveelheid neurotransmitter te klein is wordt er geen zenuwimpuls meer doorgegeven.
Blocking agents
Neurotransmitters hechten zich aan de receptoren van het postsynaptische neuron en ‘openen’ daarmee de weg
om de zenuw te prikkelen (vuren). Chemische stoffen die qua structuur op de neurotransmitter lijken kunnen zich
ook aan de receptoren binden, maar prikkelen het neuron niet waardoor deze niet vuurt. Medicatie voor
bijvoorbeeld schizofrenie werkt op deze manier door dopamine te blokkeren.
Remmende neuronen
Remmende neuronen hebben invloed op zowel het presynaptische als het postsynaptische neuron. Het kan
ervoor zorgen dat het presynaptische neuron minder neurotransmitters afgeeft, waardoor de kans dat het
postsynaptische neuron vuurt afneemt. Daarnaast kan het ervoor zorgen dat de gevoeligheid van het
postsynaptische neuron afneemt, waarmee ook de kans afneemt dat het vuurt indien het wordt gestimuleerd door
het presynaptische neuron. Wanneer remmende neuronen die verantwoordelijk zijn voor emotionele arousal
onvoldoende actief zijn, dan kan dit zorgen voor buitensporige synaptische overdracht en daarmee de ervaring
van angst.
Neuronengevoeligheid
Gevoelige neuronen hebben een grotere kans dat ze vuren wanneer ze worden gestimuleerd. Bij depressie is
een van de verklaringen te vinden in dat neuronen die worden geassocieerd met plezier minder gevoelig zijn
geworden, waardoor men minder plezier ervaart.
Aantal receptoren op het postsynaptische neuron
Wanneer het postsynaptische neuron meer receptoren heeft, is de kans groter dat de neurotransmitters zich
hieraan kunnen hechten en wordt het waarschijnlijker dat het neuron wordt geprikkeld. Bij sommige mensen met
schizofrenie is aangetoond dat ze een zeer hoog aantal receptoren hebben.
7
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studybooster. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.47. You're not tied to anything after your purchase.
