Beknopte schema's per college en per onderwerp voor het vak Collectief Arbeidsrecht . Gebaseerd op hoorcolleges, verplichte literatuur en jurisprudentie.
Schema’s Collectief Arbeidsrecht 2020-2021
College 1 Collectieve arbeidsvoorwaardenvorming, vereisten en inhoud CAO
Vereisten en inhoud CAO
1. Cao-partijen;
a. Werknemersvereniging (vakbonden). Nb; een werknemer alleen kan geen cao
sluiten.
b. Werkgever (ondernemingscao) of werkgeversvereniging (bedrijfstak of sectorcao).
1.2 Vereisten aan cao-partijen;
a. Vakverenigingen moeten volledig rechtsbevoegd zijn (art. 1 Wet CAO) en dit moet
blijken uit de statuten die in een notariële akte zijn opgenomen;
b. Statutaire representativiteit; de bevoegdheid tot het sluiten van cao’s moet in de
statuten staan (art. 2 Wet CAO), FNV Bondgenoten/Hema. Indien hier niet aan is
voldaan is er geen rechtsgeldige cao tot stand gekomen.
2. Overeenkomst;
a. Schriftelijk (art. 3 Wet CAO)
b. Er bestaat een recht op onderhandelen, FTA/CBA
c. Uitgangspunt is contractsvrijheid, weigering van een partij aan de
onderhandelingstafel kan echter onrechtmatig zijn;
- Behartigt de partij een specifiek belang dat niet of onvoldoende door zittende
partijen wordt behartigt en is de partij voldoende representatief? Dan kan
toegang weigeren onrechtmatig zijn, VVMC/NSR.
- Worden de belangen al voldoende behartigt door zittende partijen dan hoeft een
partij niet toegelaten te worden, omdat er een risico bestaat op
oververtegenwoordiging van een specifiek belang waarop onrust kan ontstaan
(speelt vooral bij ondernemingscao), CHC/NLVT.
- Wordt een kleine vakbond, die lang partij is geweest, de toegang tot nieuw cao-
overleg geweigerd dan kan dit onrechtmatig zijn, ABVA KABO
FNV/Kinderopvang.
- De rechter moet een belangenafweging maken indien een partij wordt geweigerd
tot onderhandelingen over de aanpassing van een bestaande cao, waarbij hij zelf
geen partij is geweest. ABVA KABO FNV/Kinderopvang
3. Inhoud.
a. Normatieve bepalingen, meestal bestaande uit de arbeidsvoorwaarden, moeten ruim
worden uitgelegd. Denk aan loon, arbeidsduur, reiskostenvergoeding, overwerk,
vakantiedagen etc. Deze bepalingen gelden tussen werkgever en werknemer en
werken door in de individuele arbeidsovereenkomst.
- Minimum-cao, afwijking ten voordele van de cao-bepaling mag.
- Maximum-cao, afwijking ten nadele van de cao-bepaling mag.
- Standaard-cao, afwijking van de cao-bepaling is niet toegestaan.
b. Obligatoire bepalingen. Deze bepalingen hebben betrekking op de relatie tussen de
onderhandelingspartners die betrokken zijn bij de cao, zoals de afspraak dat geen
collectieve acties worden gesteund of geïnitieerd.
c. Diagonale bepalingen, gelden alleen in de bedrijfstak of sectorcao. Deze bepalingen
hebben betrekking op de relatie tussen partijen onderling, zoals betaling van een
bepaald bedrag door de ene partij aan de ander.
College 2 CAO: werking, binding en uitleg
Gelijk loon voor gelijk arbeid
In beginsel staat de wet niet in de weg aan ongelijke behandeling van georganiseerde en
ongeorganiseerde werknemers indien dit een bevoordeling van vakbondsleden betreft. Dit
voordeel kan wel in strijd komen met;
, a. het beginsel gelijk loon voor gelijke arbeid, KLM/Parallel Entry.
b. De negatieve vakverenigingsvrijheid (art. 11 EVRM)
c. Directe discriminatie naar vakbondslidmaatschap (art. 26 IVBPR), De
Palm/Curacaose Dok.
Werking cao
1. Is de cao rechtsgeldig? Art. 1,2 en 3 Wet CAO, zie vereisten hierboven.
2. Is de cao aangemeld? Art. 4 Wet op de Loonvorming. Indien de cao niet is aangemeld, dan
betekent dit niet dat er geen binding aan de cao is. De cao heeft dan uiteraard geen
werking als cao, maar kan als derdenbeding werking hebben ten aanzien van leden van
de vakbond in de individuele arbeidsovereenkomst, FNV Bondgenoten/Campina.
Rechtsgevolgen rechtsgeldige en aangemelde cao
1. Automatische en dwingende doorwerking van normatieve bepalingen in de individuele
arbeidsovereenkomst indien;
- Gebonden werkgever en gebonden werknemer
- Betrokkenheid bij de cao; werkgever en werknemer moeten onder de
werkingssfeer van de cao vallen.
a. Automatische doorwerking door art. 9, 12 en 13 Wet CAO
b. Dwingende doorwerking, afwijking van de cao-bepalingen is nietig. De cao vervangt de
nietige bepaling in de individuele arbeidsovereenkomst (art. 12 Wet CAO), Kuypers I,
iedere belanghebbende kan zich op de nietigheid beroepen en Kuypers II, een nietige
afspraak kan na afloop van de cao niet opeens geldig worden.
Een uitzondering op de nietigheid is het gunstigheidsbeginsel. Is de cao een
minimum-cao, dan mogen gunstigere bepalingen worden afgesproken in de
individuele arbeidsovereenkomst. De rechter moet per beding bekijken wat
gunstiger is voor de werknemer, de cao of de arbeidsovereenkomst,
Boonen/Quicken en Teunissen/Welters Scheepvaart.
c. Aanvullende werking van de cao, is er in de individuele arbeidsovereenkomst niks
geregeld, dan geldt de aanvullende werking van de cao (art. 13 Wet CAO).
2. Geen automatische en dwingende doorwerking van normatieve bepalingen in de
individuele arbeidsovereenkomst indien;
- Gebonden werkgever en ongebonden werknemer
- Betrokkenheid bij de cao
a. De werkgever moet de normatieve bepalingen uit de cao ook toepassen op de
ongebonden werknemer (art. 14 Wet CAO). Vaak gebeurt dit door middel van een
incorporatiebeding in de individuele arbeidsovereenkomst. De artikel 14-werknemer
heeft geen zelfstandig vorderingsrecht en kan dus geen naleving van de cao vorderen bij
de werkgever, Duschka/Robert Bosch. De binding van de artikel 14-werknemer geldt
alleen ten aanzien van arbeidsvoorwaarden, maar door middel van het
incorporatiebeding kan een arbitrage verplichting ten aanzien van de
arbeidsvoorwaarden ook gelden voor de artikel 14-werknemer, ABN Amro/Teisman.
b. Bepalingen uit de cao waarin afgeweken wordt van driekwartdwingend recht mogen ook
op de artikel-14 werknemer worden toegepast door middel van instemming of een
incorporatiebeding. De betrokkenheid van de vakbonden bij het tot stand komen van de
cao is voldoende bescherming voor de werknemer, Bollemeijer/TPG Post.
c. Indien een dynamisch incorporatiebeding zorgt voor doorwerking van de cao in de
individuele arbeidsovereenkomst van een artikel 14-werknemer dan blijft de
werknemer gebonden aan een nieuwe cao indien deze is gesloten met overgebleven,
representatieve bonden. Dit kan anders zijn indien:
- een kleine, niet onafhankelijke vakbond een nieuwe cao afspreekt met de
werkgever en deze houdt een verslechtering van de arbeidsvoorwaarden in, dan
is de werknemer niet door het incorporatiebeding gebonden, FNV
Bondgenoten/H&M.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller trippenzeedanielle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.