Summary
Samenvatting biologie Nectar vwo, hoofdstuk 21 afweer
- Course
- Level
- Book
Samenvatting biologie Nectar vwo, hoofdstuk 21 afweer
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: valeriebuijsen • 3 year ago
By: norahmonteny • 3 year ago
Seller
Follow
Sharong2002
Reviews received
Content preview
Biologie hoofdstuk 21 afweer paragraaf 21.1 geen indringersBarrières aan de buitenkant
Dekweefsels (bijv. opperhuid) vormen als fysieke barrière een mechanische afweer voor
ziekteverwekkers en gevaarlijke stoffen. Ze bestaan uit nauw aaneensluitende cellen
kunnen ziekteverwekker niet door
beschermen inwendig milieu van uitwendig milieu
de opperhuid bestaat uit:
Hoornlaag dode cellen, waarmee bacteriën van je huid ‘vallen’
Basale cellenlaag laag cellen waaruit de opperhuid aangroeit, bestaande uit
stamcellen die voortdurende delen
Lederhuid laag bindweefsel onder opperhuid (veel zintuigjes + elastische vezels)
Bescherming tegen zonlicht
Een bruine huid is een beschermingsreactie tegen uv door een extra productie van pigment
door melanocyten (in basale cellenlaag). Melanine hoopt zich op om de kern van naburige
cellen in de kiemlaag en beschermt zo het DNA. Een zwaardere bescherming tegen uv is de
verdikking van de opperhuid.
Vochtbarrières
Je ademwegen en je verteringsstelsel zijn aan de binnenzijde bedekt met een speciale
cellaag: slijmvlies dekweefsel waarin slijmbekercellen slijm afscheiden dat
bacteriedodende stoffen bevat, in longen blijven ze eraan kleven.
Biomedische barrière de maag met maagzuur = niet overleven bacteriën
Traanvocht in ogen zelfde principe als slijmvlies
Investeren in bescherming (planten)
De afweer van organismen vindt plaats op verschillende niveaus. Het eerste niveau is de
mechanische afweer. Hierbij wordt het ziekteverwekker onmogelijk gemaakt om het interne
milieu binnen te dringen, bijvoorbeeld:
Stekels
Holtes waarin mieren leven steken dieren (mutualisme)
Chemische bescherming (planten)
Het tweede niveau is chemische afweer. Er worden chemische stoffen gemaakt die in staat
zijn om ziekteverwekker te vernietigen, bijvoorbeeld:
Bittere stoffen die planten maken
Bijtende, brandende of giftige stoffen die planten maken
Brandharen die stoffen afgeven (histamine, mierenzuur en acetylcholine)
, Afweer maatregelen (planten)
Planten herkennen schadelijke schimmels en bacteriën via receptoren op de celmembranen
zorgt voor bijv.
Sluiten huidmondjes
H2O2 aanmaak dikke celwand
Stoffen die schimmelsporen doden die op de caticula komen
Signaalstoffen en lokstoffen
Een plant die is aangevreten kan waarschuwingssignalen afgeven naar andere planten
Ontvangen van geurstoffen (plant) aanmaak van vies smakende stoffen door plant
Ontvangen van geurstoffen (plant) lokstoffen aanmaken (aanmaak van nectar in
kliercellen buiten bloem om bijv. bijen te lokken)
Ontvangen van geurstoffen (kleine carnivoren) naar de aangevreten plant toe om
bijv. de rupsjes op te eten
Paragraaf 21.2 niet-specifieke afweer
Omringd door eencellige organismen
Bacteriën hebben geen celkern, ze zijn ingedeeld op:
Leefomgeving (aeroob of anaeroob)
Voedselherkomst (heterotroof (kan zelf geen voedingsstoffen maken) of autotroof
(wel in staat voedingsstoffen te maken)
Celvorm (bijv. bolletjes of staafjes)
Celwandverschillen (gram-negatieve bacteriën (extra celmembraan, buiten celwand)
of gram-positieve bacteriën (hebben 1 celmembraan)
Bacteriën zijn prokaryoten (geen celkern) en bevatten:
Cirkelvormig DNA in grondplasma (plasmiden)
Cirkelvormige chromosomen in grondplasma
Iedereen heeft een microbioom (alle bacteriën in en op je lichaam)
Bacteriën als ziekteverwekkers
cyanobacteriën (blauwalg) fotoautotrofe bacteriën (maken door fotosynthese eigen
organische stoffen) die giftige stoffen maken tasten zenuwen + lever aan
Andere eencellige ziekteverwekkers
Er zijn ook eukaryoten (cel bevat een celkern), zoals parasieten
Ongeslachtelijke parasieten vermenigvuldigen in lever + rode bloedcellen
Geslachtelijke parasieten zygote in de mug die het afgeeft in het lichaam
DNA- en RNA-virussen
Virussen maken gebruik van cellen om zich te vermeerderen. Een virus bestaat uit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sharong2002. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.78. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75057 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now