Geschiedenis samenvatting H5
Paragraaf 1
In de periode van de renaissance (1300-1600) voltrok zich in Europa een mentaliteitsverandering.
Eerst was de relatie met God het belangrijkst en stond boetedoening centraal. In de renaissance
begon de mens meer op zichzelf te vertrouwen en werd ‘genieten van het leven’ de nieuwe lifestyle.
Het ideaalbeeld werd de algemeen ontwikkelde mens (uomo universale), iemand die zich volledig
ontplooide.
Een belangrijk aspect van de renaissance was dat mensen nieuwe inspiratie zochten in de cultuur
van de Grieken en de Romeinen. In boeken zocht men wijsheid en kennis waarmee het leven op
aarde zou kunnen verbeteren. De geleerde belangstelling voor de antieke literatuur, poëzie en
geschiedenis noemen we humanisme.
In de middeleeuwen was literatuur vooral voor geestelijken. In de renaissance nam het
zelfbewustzijn van leken toe. Er werd literatuur geschreven over niet-geestelijke onderwerpen.
Qua kunst werd er veel meer aandacht gegeven aan de manier waarop het onderwerp werd
uitgebeeld. Ze gingen werken met perspectief, licht en schaduw etc. Ook hadden ze veel meer
aandacht de anatomie van het lichaam en voor menselijke emoties. Schilders werden ook bekend.
Op politiek gebied gingen machthebbers handelen in het belang van de gemeenschap. Florentijn
Niccolò Machiavelli (1469-1527) adviseerde machthebbers om te zorgen voor stabiliteit. De staat als
geheel kwam voor het welbevinden van enkele individuen. Machiavelli gaf daarmee aan dat er soms
slachtoffers moesten vallen om een hoger doel te bereiken doel heiligt de middelen.
De overgang van de middeleeuwen naar de renaissance was geen scherpe breuk. Het begon
geleidelijk. En niet alle mensen dachten of ‘middeleeuws’ of ‘renaissancistisch’. Het was veelal een
combi: mensen die intense belangstelling voor het elven op aarde hadden, bleven in God geloven en
zochten naar manieren om de klassieke en christelijke cultuur met elkaar te verbinden.
Oorzaken van de grote veranderingen:
In Italië ontstond een rijke elite die kunstenaars opdrachten gaven om schilderijen en
gebouwen te maken. Tot nu van de hele stad, maar ook om hun eigen eer. De burgers
voelden zich verwant met de oude Romeinse cultuur, waarvan de restanten nog zichtbaar
waren. Daarom gaven ze de voorkeur aan kunst die deze band uitdrukten in schilderijen etc.
Veel verloren bronnen uit de oudheid kwamen weer beschikbaar. Voor een deel werden ze
teruggevonden in kloosters in Italië. Een ander deel dankzij kruistochten en
handelscontacten met de Arabische wereld.
De nieuwe denkbeelden konden makkelijk verspreid worden door de uitvinding van de
boekdrukkunst in 1450. Zo konden mensen uit alle landen horen over de nieuwe kennis en werd het
centrum van kunst en wetenschap vanaf de 16 e eeuw naar Noord-Europa verlegd.
Humanisme en renaissance hadden invloed op de visie op de kerk. Sommigen begonnen te streven
naar een meer persoonlijk geloof dan via de kerk mogelijk was. humanisten keken ook kritisch naar
de Latijnse Bijbelvertaling. Deze belangstelling hing nauw samen met de kritiek op het ongepaste
gedrag van priesters en monniken. Die gedroegen zich volgens Desiderius Erasmus niet volgens
Christus’ idealen. Erasmus wilde daar verandering in brengen, maar wilde absoluut niet dat de
christelijke geloofsgemeenschap daardoor uiteen zou vallen.
Paragraaf 2
Ontdekkingsreizen hadden verschillende oorzaken:
De handelsroute via het Aziatische vasteland werd minder toegankelijk. Het Mongoolse Rijk
had voor rust en stabiliteit gezorgd tussen Azië en Europa en het beschermde in de 13 e eeuw
een groot handelsnetwerk, dat Europa verbond met o.a. India. Maar het Mongoolse Rijk was
uiteen gevallen. Dit werd versterkt door een uitbraak van de Zwarte Dood. Een andere
belemmering was dat het Ottomaanse Rijk hogere belastingen ging vragen, waardoor
Europeanen op zoek gingen naar andere routes.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marijedenouden. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.63. You're not tied to anything after your purchase.