Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 5
regenten en vorsten
koningen, heren en denkers (1600 – 1800)
Paragraaf 5.1 (kenmerkend aspect 23)
- Het streven van vorsten naar absolute macht.
- absolute macht: alle macht bij de vorst (koning of keizer)
- daarnaast was bij absolute macht het bestuur vanaf een vast punt en waren de
regels in de rest van het land hetzelfde
- een voorbeeld van absolute macht is Lodewijk de veertiende, hij had alle macht in
Frankrijk, dat deed hij door een paar dingen te veranderen waardoor hij alle macht
kreeg
- hij regeerde ten eerste met de quote: L’etat c’est moi (de staat, dat ben ik)
- een andere maatregel die hij nam was een beroepsleger starten daardoor was hij
niet meer afhankelijk van de adel en kon hij zijn eigen gang gaan met het leger omdat
hij die mensen gewoon betaalde
- hij liet de mensen ook belasting betalen, eigenlijk alleen de derde rang, oftewel
alleen de burgers en de boeren (dat was ongeveer 95% van de gehele bevolking)
- naast deze maatregelen zei hij ook nog dat hij het goddelijk recht had (droit divin),
dus als je tegen de koning in ging, ging je ook tegen god in, dit werkte omdat de
gehele bevolking christelijk was
- wat hij ook nog deed was de import beperken en de export bevorderen, hier door
kwamen er geen producten meer binnen maar ging er wel veel uit, met het ge volg
dat de economie van Frankrijk de sterkste werd van Europa, dit word mercantilisme
genoemd
- in Rusland werd zo’n vorst een tsaar genoemd
- zo’n tsaar eiste alle macht op door de adel en geestelijkheid te beperken en
daardoor nam hij alle administratieve en militaire taken op zich
- Duitsland had ook absolute macht door middel van de Pruissen, de Pruissen waren
de machtigste staat in Duitsland
- de vorst daar, Frederik van Pruissen, steunde op het leger en de ambtenaren. Zij
waren te vertrouwen omdat ze betaalt werden en als hun werkt niet goed werd
gedaan kon hij ze gewoon ontslaan
- de Pruissen waren religieus anders dan de rest, ze stonden open voor andere
geloven, hierdoor was er een economische stimulans
- in Engeland was de adel aan de macht, ook wel het parlement, de burgers waren
het hier niet mee eens
- er ontstonden veel burger oorlogen over de nieuwe koning, uiteindelijk kwam het
parlement met het plan om de stadhouder van Nederland de koning te laten worden:
Willem III
, Paragraaf 5.1 (samenvatting)
- Ontstaan van het absolutisme
- in het begin van de 17e eeuw was de Franse koning klaar met het overleggen voor
dat hij wat kon doen, hij bedacht een plan om te kunnen doen wat hij wil en de adel
af te zetten
- in 1614 riep de koning geen vergaderingen meer op met de staten generaal, dit
hielden ze 75 jaar vol
- toen Lodewijk XIV alleen koning was ging hij door met de centralisatie
- dit noemen we absolutisme, dit gebeurde in heel Europa maar in Frankrijk was het
toch wel het ergst
- Invloed op vier terreinen
- als het gaat over het absolutisme kun je het over 4 terreinen hebben: politiek,
militair, economisch en religieus
- politiek: de koning accepteerde geen kritiek of tegen spraak, hij betaalde
ambtenaren omdat dat de enige manier is dat ze hun vertrouwde, hij kondigde zelf
wetten en regels is en hij voerde censuur in (een soort controle) hierdoor kon je bijna
geen openlijk kritiek leveren
- militair: de koning maakte een beroepsleger waar hij altijd op kon vertrouwen
omdat ook zij werden betaalt, de adel had dus geen macht meer over het leger,
hierdoor waren er twee voordelen voor Lodewijk, zijn leger was betrouwbaar en de
adel had minder macht
- economisch: de economische kant in het absolutisme word het mercantilisme
genoemd, door deze economie moest er veel geld komen zodat Lodewijk meer kon
kopen voor zichzelf maar ook voor het leger, verder zorgde hij ook dat er veel
producten in de export gingen maar de import moest zo minimalistisch mogelijk,
Lodewijk en de andere aanhangers van het mercantilisme geloofden dat een goede
economie ten koste ging van die van een ander land.
- religieus: Lodewijk wou dat alles hetzelfde was net zoals bij het geloof, hij was zelf
katholiek en zijn beleid ook toch waren het veel protestantste groep in Frankrijk, die
groepen die konden dit door het Edict van Nantes die eind 16e eeuw werd ingevoerd
(een soort geloofsvrijheid in Frankrijk). In 1685 werd dit door Lodewijk herroepen en
hij ging over op vervolgingen. De koning zei tegen het volk (om goed te praten wat hij
had gedaan) dat hij regeerde vanuit het goddelijk recht: Droit Divin, dat hield in dat
de koning een vervanger van god was maar dan op aarde. Om deze reden was
Lodewijk aan niemand verantwoording schuldig
- Machtsverdeling in Rusland
- in de 17e eeuw werd Rusland officieel een absolute monarchie, Rusland was toen in
handen van de Romanovs, een rijke familie, zij hadden van 1613 tot 1917 de macht
- de Romanovs zorgden ervoor dat alleen zij nog wat de zeggen hadden in Rusland en
niemand mocht zich daarmee bemoeien
- de andere maatregelen die ze namen waren: de Russische-ortho-doxe kerk was nu
in handen van de staat, de adel en geestelijkheid hadden niks meer te zeggen en het
leger werd omgetoverd tot een oorlogsapparaat
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emydusseldorp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.