- Algemene principes CZS-ontwikkeling
- Negatieve invloeden op ontwikkeling CZS
- Prenatale ontwikkeling CZS (vorming van brein)
- Uitbreiding CZS (rijping van het brein) pre/postnataal
Verandering in visie op werking brein
Modulair en gelokaliseerd:
- Idee van modulaire organisatie, 1 op 1 relatie brein/functie
Connectionistisch
- Complexe vaardigheden die gemedieerd worden door complexe neurale netwerken
- Zowel morfologie (structuur van het brein) als connectiviteit (verbindingen tussen
hersengebieden) van belang.
Equipotentieel
- Gebieden kunnen verantwoordelijk zijn voor meerdere functies
- Plasticiteit brein
Aangeboren specialisatie
- Lateralisatie taal
Meer recent: interactieve specialisatie (rijping neurale netwerken). Het is ook afhankelijk van wat er
gebeurt in de omgeving/input vanuit de omgeving. Bijv: roken en drinken van de moeder heeft een
invloed op de ontwikkeling van het brein van het kind.
Gewicht van het brein van geboorte tot volwassenheid
Brein wordt 3/4x zo groot vanaf geboorte tot volwassenheid. Relatief gezien is je brein best ver
ontwikkeld als je geboren wordt (vergeleken met bijv. ledematen). Groot deel van de ontwikkeling
van je brein vindt al plaats voor de geboorte.
De neuron
Neuronen in CZS:
- 86 miljard
- Tot wel 10.000 synapsen per neuron
- Communicatie via actie potentialen
- Witte stof: axonen + myeline
- Grijze stof: cellichamen (het is in een levend brein roze stof, want het wordt flink doorbloedt)
Glia cellen in CZS:
- 1:10 verhouding neuron-glia cel
- O.a. witte stof aanmaak, voeding, herstel bij schade
, - Verstoringen: abnormale cerebrale structuur (bijvoorbeeld moeder is in aanmerking gekomen
met bepaalde stoffen)
Postnataal (na geboorte)
- Functionele rijping van CZS (= connectiviteit)
- Grotere invloed van omgeving en ervaringen. Vorming van synapsen is afhankelijk van de
ervaringen die je hebt (synaptogenese). If you don’t use it, you lose it = synaptic pruning. Wat
je niet gebruikt sterft dus af. Witte stof en dendrieten zijn ook gevoelig voor
omgevingsfactoren.
- Wat draagt bij aan hersenontwikkeling: synaptogenese en myelinisatie
- Verstoringen: abnormale ontwikkeling van verbindingen en functionele neurale netwerken
Rijping van het brein
Additieve/lineaire ontwikkeling
- Toenemende gefaseerde groei
- Bijv. toename myelinisatie (witte stof). Kan voor de geboorte al starten en voor sommige
gebieden wel doorgroeien tot 30e levensjaar (corpus callosum bijvoorbeeld)
‘Rise and fall’ patroon
- Initiële overproductie door eliminatie
- Gevoelige perioden/’fine-tuning’
- Bijv. aantal neuronen prenataal: aantal synapsen en dendrieten postnataal (grijze stof)
Ontwikkeling grijze/witte stof in cm3
Het brein van jongens is groter dan
dat van meisjes in volume.
Mannen zijn over het algemeen
ook groter dus dat is in lijn met de
grootte van het lichaam.
Pijltje = het punt waarop de piek in
groei plaatsvindt. Rond je 11e
levensjaar bij meisjes is op een
piek en het totale volume stopt. En
na je 11e levensjaar zou dat
afnemen. Bij jongens is dat iets
later rond je 16e is die piek.
Waar ligt dat aan? Witte stof maakt
een lineaire toename door, grijze
stof een rise and fall patroon. Ligt
dus voornamelijk aan de grijze stof
(want die heeft een piekmoment en daarna weer een afname). Dus het totale volume wordt beïnvloed
door de toename en afname in grijze stof en het gaat voornamelijk over de synapsen.
Witte stof = lineair effect: 7-19 jaar is toename.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller psychologiestud. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
