Prof.mr.dr. m.a.h. van der woude
College week 2
Subjects
rechtssociologie
aantekeningen
colleges
Written for
Universiteit Leiden (UL)
Criminologie
Rechtssociologie
All documents for this subject (31)
Seller
Follow
lunameijer
Content preview
Rechtssociologie
College week 2
- Concepten die op de slides staan moet je wel kennen, soms literatuur bij nodig.
Durkheim
- Het idee dat de samenleving baat heeft bij sociale cohesie
- Hij ziet sociale cohesie als uitgangspunt van het besturen van de moderne
samenleving waarin het begrip solidariteit centraal staat.
- Solidariteit is een positief element dat zich vanzelf binnen een samenleving
ontwikkelt.
- In primitieve samenlevingen: mechanische solidariteit; solidariteit gebaseerd op
gelijkheid; iedereen moet overleven; geen onderscheid tussen wat mensen wel of niet
kunnen/taken die mensen hebben in de samenleving. Bij deze samenleving passen
repressieve sancties, want; persoon is niet ‘nodig’ voor de samenleving dus hard
straffen kan, want wordt niet gemist.
- Naar mate een samenleving moderniseert ontstaat er een proces dat arbeidsdeling
wordt genoemd; mensen worden specialisten; iedereen vervult een rol binnen de
samenleving; we worden van elkaar afhankelijk; niet meer zelfvoorzienend. =
differentiatie v.d. samenleving
- In moderne samenleving; organische solidariteit; op ongelijkheid gebaseerde
solidariteit. Bij deze samenleving passen restitutie sancties (herstel rechtelijke
sancties); straffen zijn gericht op herstellen, want men kan het niet permitteren om die
persoon in de samenleving te missen omdat er afhankelijkheid bestaat in de
samenleving.
- Recht wordt gezien als een collectief gedeelde set van normen en waarden waarin een
ieder zich kan vinden. Als je dit niet hebt ontstaat er situatie van anomie;
normenloosheid. Wanneer dit het geval is in een samenleving kan er veel criminaliteit
en ander onwenselijk gedrag ontstaan.
Weber
- Probeert het sociaal handelen van mensen te begrijpen aan de hand van het vinden van
oorzakelijke verklaringen.
- Het recht moet er voor zorgen dat mensen naar een gezamenlijk begrip kader wordt
gebracht.
, - Gaat uit van een rationele kosten en baten analyse die gemaakt kan worden. Op basis
van aan de ene kant het bekende recht en aan de andere kant het handelen van
mensen.
Marx
- Hier is het conflictperspectief uit voort gekomen.
- Het recht speelt niet per definitie een positieve rol in de samenleving.
- Hij ziet het recht als middel om de ongelijkheid tussen arm en rijk in stand te houden;
het bestendigen van klassenjustitie.
- Uitspraak die hierbij hoort: “de staat verdrukt en de wet is een leugen”.
Totstandkoming wetgeving I
Juridische kant van de wetgeving is slechts 1 kant van de medaille.
Wetgeving als machts- en powerstruggle
4 modellen die dit illustreren:
1. Synoptische beleidsfasen model; Top down, wetgever als centrum van de macht
2. Agendabouw theorie: Bottom-up, kijkend naar sociale problemen, wie heeft bepaald dat
een iets geagendeerd wordt, hoe gaat het proces van agendasetting en implementatie daarvan
in de praktijk? Aan de ene kant moet er sprake zijn van een maatschappelijk probleem, hier
moet politieke aandacht en urgentie voor worden gevoeld, en er moet een soort oplossing
zijn. Met deze 3 factoren kan een window van opportuniteit ontstaan.
3. Het rationaliteit model; Afwegingen tussen diverse belangen (economisch, juridisch,
politieke, wetenschappelijke etc.), heeft een macro perspectief.
4. Onderhandelend bestuur; Een combi van elementen 1 t/m 4, partijen kijken met eigen
belangen, eigen politieke belangen en eigen bril naar problemen, focus op alles wat niet in de
openbaarheid komt.
Onderhandelend bestuur (Hoekema)
- Er is meer dan de papieren werkelijkheid die te zien is (bijv. op internet) bij de
totstandkoming van wet en regelgeving.
- Er is namelijk ook nog zicht nodig op de politieke dynamiek op echt volledig te
kunnen beantwoorden hoe de wet en regelgeving tot stand komt.
- Niet alleen de dynamiek in de kamer, maar ook alles wat al wordt beslist in het
moment in de tijd voordat een wetsvoorstel naar de kamer gaat. Er worden namelijk
in dat voortraject (waar bijv. gekeken wordt of iets een maatschappelijk probleem is)
al veel belangrijke beslissingen en afwegingen gemaakt. Deze zijn moeilijk om een
later stadium van de totstandkoming ongedaan te maken.
- Als het wetsvoorstel er ligt dan is het grootste deel van het touwtrekken al gedaan.
- Welke partijen worden over het hoofd gezien door het onderhandelend bestuur?
- De wet houdt je voor de gek: lijkt mooi evenwichtig tot stand gekomen maar hoeft
niet zo te zijn als je kijkt wat er aan vooraf is gegaan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lunameijer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.