2 Het economisch probleem: veelvuldig behoeften vs schaarse
middelen
Individuele behoefte wat je zelf nodig hebt naar eigen mening
Collectieve behoefte wat een samenleving nodig heeft
Schaarse middelen middelen die maar in beperkte mate aangewend kunnen worden
Schaarste Wanneer de middelen & tijd beperkt zijn. Ze volstaan niet de
doelstellingen te realiseren en kunnen niet in alle behoeften
voorzien.
→ keuzeproblematiek
2.1 Menselijke & maatschappelijke behoeften
Behoefte het aanvoelen v/e tekort en naar het verlangen om dit tekort
aan te vullen
→ betrekking op materiële goederen (vb. stuk fruit) en
immateriële goederen (vb. cultuur)
→ zowel van individuele als collectieve aard
→ kenmerken: 1) verschillend tussen personen
2) veranderen in tijd
3) veranderen naargelang omstandigheden
veranderen
2.2 Schaarse middelen en de noodzaak te kiezen
Economische goederen materiële goederen & immateriële diensten
→ schaarste en nut (het opvangen v. behoeften) moeten beide
aanwezig zijn om van economische goederen te spreken
Niet-schaarse goederen synoniem: Vrije goederen (vb. lucht)
Schaarste is een relatief begrip naargelang de tijd en de omstandigheden. Voor een diepzeeduiker
is lucht wel een schaars goed, omdat hij hiervoor moet betalen.
Schaarse middelen kunnen op verschillende manieren aangewend worden, waardoor een
keuzeprobleem ontstaat. Je kan nooit dezelfde middelen terzelfder tijd gebruiken. Er moet een
ander goed opgegeven worden.
Het feit dat middelen slechts eenmaal kunnen worden ingezet, plus het feit dat ook tijd voor
iedereen beperkt is, betekent dat iedereen met schaarse wordt geconfronteerd, zelfs diegene die
over enorme financiële middelen beschikken.
Moeilijke keuze tussen efficiëntie en gelijkheid:
→ efficiëntie: overheid zorgt ervoor het maximum te halen uit beschikbare middelen
→ gelijkheid: verdeling van de voordelen van de gebruikte middelen
1
, 2.3 Het maken van keuzes en opportuniteitskosten
Opportuniteitskost de werkelijke kosten van een gemaakte keuze zijn niets anders
dan de waarde van het beste alternatief dat men opgeeft door
deze keuze te maken
→ wanneer men A kiest is B de opportuniteitskost
2.4 Economie: een definitie
Tibor Scitovsky gaf de volgende definitie aan economie:
"een sociale wetenschap die tot voorwerp heeft het beheer van schaarse middelen"
→ 3 typeproblemen
Allocatie van middelen hoe moet de allocatie of toewijzing van de schaarse middelen
naar de diverse aanwendingen gebeuren?
Verdelings- en distributie- hoe moeten de voordelen v/d geproduceerde goederen en
probleem diensten verdeeld worden over de bevolking?
Stabiliteitsprobleem een goed beheer van schaarse middelen vereist het nastreven
van de volledige aanwending van de beschikbare middelen
2.5 Micro- en macro-economie
Micro-economie → te maken met allocatie- en distributieproblemen
→ studie v/h gedrag v. individuele economische agenten en v/h
gedrag v. producenten
Macro-economie → stabilisatieprobleem
→ hier komt de invloed v/h menselijk gedrag (incl. dat v/d
overheid) op de globale of aggregatieve economische
grootheden (vb. nationaal product) aan bod
→ beleid: gericht op lage inflatie en werkloosheid, …
3 Het productieproces
3.1 Productiefactoren
→ Arbeid
→ Natuur
→ Kapitaal
3.2 Het productieproces
Elke fase waarbij de waarde v/d geproduceerde goederen toeneemt, behoort tot het
productieproces (vb. vervoer, handel).
Omwegproductie kapitaalgoederen dragen indirect bij tot de uiteindelijke
bevredeging van de behoeften
→ primaire productiefactoren: arbeid & natuur
→ afgeleide productiefactor: kapitaal
consumptiegoederen gebruiksgoederen: langere tijdspanne (duurzaam) (vb.computer)
verbruiksgoederen: slechts eenmaal (vb.appel)
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pvg1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.62. You're not tied to anything after your purchase.