1.4 rechtsvormen van ondernemingen
Een onderneming heeft een rechtsvorm. Door de keuze van de rechts vorm wordt vastgelegd hoe de
juridische relaties binnen de onderneming en tussen de onderneming en de buitenwereld in elkaar
zitten. Belangrijke punten die bepaald worden door de rechtsvorm zijn:
- Wie heeft het in de onderneming uiteindelijk voor het zeggen?
- Op welke manier kan de onderneming financieringsmiddelen aantrekken?
- Welke waarborgen zijn er voor het gedurende langere tijd kunnen voortbestaan van de
onderneming?
- In hoeverre zijn de eigenaren van de onderneming juridisch aansprakelijk voor de schulden
van de onderneming?
- Wat is de fiscale positie van de onderneming?
- In hoeverre dient de onderneming haar financiële cijfers openbaar te maken?
Er kan een hoofdindeling worden gemaakt tussen rechtsvormen waarbij de onderneming
rechtspersoonlijkheid heeft en rechtsvormen waarbij dat niet het geval is. Als de onderneming
rechtspersoon is, wordt zij zlef als partij beschouwd in de juridische overeenkomsten die het
zakendoen met zich mee brengt, zij kan personeel aannemen, een verkoopovereenkomst sluiten en
geld lenen bij de bank. Als een onderneming geen rechtspersoon is, dan is de eigenaar-explooitant
degene op wiens naam de overeenkomsten worden aangegaan.
Eenmanszaak als een onderneming geen rechtspersoonlijkheid heeft en eigendom is van een
persoon. De ondernemer betaalt over de winst die behaald wordt met de eenmanszaak
inkomstenbelasting (income taks).
Vennootschap onder firma of een maatschap als er meerdere eigenaren zijn, zonder dat er sprake
is van rechtspersoonlijkheid. De leiding van de onderneming berust bij de gezamenlijke vennoten. De
vennootschap onder firma kent een afgescheiden vermogen, dit houd in dat zakelijke schuldeisers
voorrang hebben op privéschuldeisers.
- Bij gewone vennootschap onder firma geldt dat leiding en eigendom berusten bij dezelfde
persoon.
- Bij de commanditaire vennootschap vindt er een gedeeltelijke scheiding plaats tussen
leiding en eigendom. Een voordeel hiervan is dat er extra vermogen kan worden
aangetrokken zonder dat er een leider bij komt kijken.
- Een kapitaalvennootschap kan de vorm aannemen van een besloten vennootschap met
beperkte aansprakelijkheid (bv) of een naamloze vennootschap (nv). Bij een bv en nv heeft
zich een scheiding tussen eigendom en leiding voltrokken. De bv en nv betalen
vennootschapsbelasting over de ondernemingswinst.
Er zijn 3 soorten overzichten:
- Balans een momentopnamen van een bezit en hoe je die hebt gefinancieerd, nog te
betalen renten
- Resultaten rekening alle veranderingen van het eigenvermogen, niets te maken met
betalen, rentekosten
- Liquiditeitsoverzicht een overzicht van de veranderingen van de liquide middelen, alles te
maken met betalen betaalde renten
Balans Een balans is een overzicht van de bezittingen, de schulden en het eigen vermogen van
een entiteit zoals een onderneming, instelling of persoon, op een bepaald moment. Is een overzicht
van een bezit van het bedrijf en hoe dat bezit is gefinancierd. Lees een balans altijd van rechts naar
links. Een balans bestaat uit twee onderdelen. Links staat de activa en rechts staat de passiva. Links,
onder activa, staan al jouw bezittingen.
, - Activa (links, ook wel debet zijde)
Links, onder activa, staan al jouw bezittingen. Denk hierbij aan geld wat je op de bank hebt
staan, je kantoormeubilair, een bedrijfsauto, een uitgaande schuld, etc. De activa kun je
onderverdelen in twee soorten, namelijk: vaste activa en vlottende activa.
Vaste activa: Dit zijn posten die langer dan een jaar aan je onderneming gebonden
zijn. Denk hierbij aan een bedrijfspand, machines, auto’s en inventaris.
Vlottende activa: Dit zijn posten je binnen een jaar te gelde kan maken. Dit zijn
bijvoorbeeld je voorraden, debiteuren, liquide middelen (het geld wat je contant in
bezit hebt).
- Passiva (rechts, ook wel credit zijde)
Rechts, onder passiva, staan al jouw schulden en je eigen vermogen. Het verschil dus tussen
je bezittingen en schulden is je eigen vermogen. Dit kan positief of negatief zijn. Ook de
passiva kun je onderverdelen, namelijk in drie soorten: eigen vermogen, lang vreemd
vermogen en kort vreemd vermogen.
Eigen vermogen: Dit is wat je zelf in je eigen bedrijf hebt gestopt. Denk aan winst of
verlies, reserves, dochterondernemingen, waarde van je aandelen, etc.
Lang vreemd vermogen: Dit zijn schulden die langer dan een jaar lopen. Denk dan
bijvoorbeeld aan een hypotheek of een langlopende lening.
Kort vreemd vermogen: Dit zijn kortlopende schulden die je binnen een jaar moet
betalen. Denk dan bijvoorbeeld aan salarissen, belastingen of kortlopende leningen.
Eigenvermogen Het verschil tussen alle bezittingen (activa: linkerkant van de balans) en schulden
(passiva: rechterkant van de balans) van je onderneming vormt het eigen vermogen. Het eigen
vermogen staat aan de rechterkant van de balans, dus onder de passiva. Eigen vermogen kun je zien
als een schuld die de onderneming heeft aan haar eigenaren.”
- eigen vermogen = bezittingen – schulden
vreemd vermogen omvat alle schulden van het bedrijf. Dit staat op de balans onder de passiva
- kort vreemd vermogen
Onder het Kort Vreemd Vermogen vallen alle schulden met een looptijd van minder dan één
jaar. Al deze betalingsverplichtingen moeten in principe binnen een jaar voldaan zijn.
Voorbeelden hiervan zijn:
Te betalen belastingen.
Crediteuren.
Rood staan bij de bank.
- Lang vreemd vermogen
Onder het Lang Vreemd Vermogen vallen alle schulden met een looptijd langer dan één jaar.
Voorbeelden hiervan zijn:
Banklening.
Hypothecaire leningen.
Lening van anderen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller FabienneGro. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.67. You're not tied to anything after your purchase.