Summary
Samenvatting Aansprakelijkheidsrecht
- Course
- Institution
- Book
In deze samenvatting zit de literatuur, de hoorcolleges en werkgroep aantekeningen verwerkt.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followaafeliciadartje
Content preview
Week 1. Verbintenissen uit de wet, aansprakelijkheid voor eigen gedragInleiding
Het aansprakelijkheidsrecht zijn verbintenissen die voortvloeien uit de wet, ongeacht of
partijen dit met hun handelen hebben beoogd. Het gaat meestal om een verplichting tot het
betalen van schadevergoeding.
Verbintenissen kunnen voortvloeien uit:
1. Overeenkomst (wanprestatie) art. 6:74 BW e.v.
2. Uit de wet
a) Onrechtmatige daad art. 6:162 BW e.v.
b) Rechtmatige daad
o Zaakwaarneming
o Ongerechtvaardigde verrijking
o Onverschuldigde betaling
c) Overige verbintenissen uit de wet Titel 6.4
Uitgangspunt bij schade: Ieder draagt zijn eigen schade. Men kan zich tegen dergelijke
risico’s een verzekering afsluiten.
o Uitzondering: Tenzij een ander op grond van een verbintenis uit de wet
verantwoordelijk kan worden gehouden voor het ontstaan van de schade waardoor
deze schade op hem kan worden verhaald.
Er is voldaan aan de eisen van een rechtsgrond die in een schadevergoeding
voorziet.
Onderscheid bij schadevergoeding; 2 diverse vragen:
1) Is er recht op schadevergoeding?
- Vaststellen van aansprakelijkheid grond van een wettelijke grondslag.
2) Wat is de omvang/hoogte van de schadevergoeding? Art. 6:95 BW e.v.
- Deze regels gelden voor alle wettelijke verplichtingen tot het betalen van
schadevergoeding, zoals OD, wanprestatie, zaakwaarneming ongerechtvaardigde
verrijking etc.
Onderscheid aansprakelijkheidsrecht tussen het strafrecht en privaatrecht:
1. Privaatrecht aansprakelijkheidsrecht:
- Regelt de privaatrechtelijke reactie op onrechtmatig gedrag op initiatief van de
benadeelde burger. Het doel is om de benadeelde te brengen in een situatie
waarin deze zonder de schade toebrengende gebeurtenis zou hebben verkeerd.
2. Strafrechtelijke aansprakelijkheidsrecht:
- Regelt de publiekrechtelijke reactie op bij wet strafbaar gesteld gedrag op
initiatief van het Openbaar Ministerie. Dit heeft tot doel om de dader te
bestraffen en om dergelijk gedrag bij de dader en bij anderen in de toekomst te
voorkomen.
1
,Aansprakelijkheid op grond van eigen onrechtmatige daad art. 6:162 BW
Er moet aan 5 criteria zijn voldaan zodat er aansprakelijkheid is uit onrechtmatige daad:
1. Onrechtmatigheid
® Rechtvaardigingsgronden ontnemen de onrechtmatigheid aan de daad.
2. Toerekening
® Schulduitsluitingsgronden ontnemen de toerekenbaarheid aan de dader.
(Ziet op de persoon).
3. Schade
4. Causaal verband
5. Relativiteit
Criteria 1: Onrechtmatigheid
Wanneer is een daad onrechtmatig? Art. 6:162 lid 2 BW
Er moet minstens sprake zijn van 1 van de drie criteria;
1) Inbreuk op een recht
o Hiermee wordt bedoeld dat er inbreuk wordt gemaakt op een ander zijn
subjectief recht.
o DOORMIDDEL VAN EEN DOEN GEDRAGING. NALATEN IS GEEN INBREUK OP
EEN RECHT.
® Subjectief recht: een bijzondere door het recht aan iemand
toegekende bevoegdheid, die hem wordt verleend om zijn belang te
dienen
Voorbeeld:
§ Persoonlijkheidsrechten;
Recht op lichamelijke integriteit art. 10 Gw
Recht op eerbiediging persoonlijke levenssfeer art. 11 Gw
Huisrecht art.12 Gw etc.
§ Absolute vermogensrechten
Eigendomsrecht art. 5:1 BW
Beperkte rechten
Auteursrecht art. 1 auteurswet.
LET OP: inbreuken op relatieve (persoonlijke) vermogensrechten
zijn als zodanig niet onrechtmatig. Denk hierbij aan
vorderingsrecht frustreren.
Drie benaderingen die kunnen worden gebruikt voor een inbreuk op een recht:
1) Het moet gaan om een opzettelijke inbreuk op een recht.
o Bij de opzettelijke inbreuk op een recht ligt de onrechtmatigheid besloten in
het opzettelijk karakter. Hierdoor hoef je niet meer te toetsen aan de
zorgvuldigheidsnorm.
2
, 2) Het moet gaan om een “echte inbreuk”
o Het veroorzaken van beschadiging aan een zaak is niet voldoende voor een
echte inbreuk, omdat je de zaak nog kan gebruiken. Verwoesting of vernieling
is een echte inbreuk want je kan het gehele eigendom niet meer gebruiken.
§ Het handelen zelf moet inbreukmakend zijn, voorbeeld:
→ Versperren van iemands weg;
→ Gebruik maken van het merk van een ander;
→ Beslag leggen op de goederen van een ander;
3) Toetsing aan de ongeschreven zorgvuldigheidsnormen.
o Bij NIET opzettelijke vernieling of beschadiging van zaken, bij letsel of
overlijden en bij hinder is ook ALTIJD een zorgvuldigheidstoets nodig
(afweging).
LET OP: Vergeet niet uitzondering “behoudens de aanwezigheid van een
rechtvaardigingsgrond”. Rechtvaardigingsgrond ontneemt de onrechtmatigheid aan de
daad. Ook zaakwaarneming valt hieronder.
2) Een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht
o Ieder doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht in onrechtmatig.
Voorbeeld:
® Formele wet (inclusief strafrecht)
® Materiële wet (bijvoorbeeld APV)
® Rechtstreeks werkende verplichtingen uit verdragen
® Verplichtingen uit vergunningen
® Specifieke voorschriften (bijvoorbeeld bouwvoorschriften in de zin van
bestemmingsplan of omgevingsvergunning)
LET OP: Deze (sub)categorie ‘vangt’ uitdrukkelijk ook een nalaten, mits er
een wettelijke plicht tot een doen is. Dus als je ergens toe verplicht bent
op grond van de wet en je hebt dat nagelaten, dan handel je ook
onrechtmatig.
3) Een doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het
maatschappelijk verkeer betaamt (onzorgvuldigheid)
Uitgangspunt:
- Iedereen moet de zorg betrachten die van een zorgvuldig mens verwacht mag
worden jegens een ander. Als je door “onzorgvuldig” gedrag schade berokkent
aan een ander, moet je (indien ook aan overige eisen is voldaan) de schade van
die ander vergoeden.
3
, Iedereen moet de zorg betrachten die van een zorgvuldig mens
verwacht mag worden jegens een ander persoon of goed, of met
betrekking tot iemands vermogensbelangen”
Het houdt in dat een verantwoordelijke burger van deze
maatschappij rekening houdt met de belangen van andere burgers
(hij handelt betamelijk). Zoals je van een verantwoordelijk burger
in deze maatschappij mag worden verwachten en dus niet
onzorgvuldig/onvoorzichtig.
HR Lindebaum/Cohen
- In dit arrest werd het begrip onrechtmatige daad verruimd. Eerst bestond het
alleen uit een inbreuk op een recht/ in strijd met een wettelijke plicht. Nu
oordeelde de HR;
- “Dat onder onrechtmatige daad is te verstaan een handelen of nalaten, dat òf
inbreuk maakt op eens anders recht, òf in strijd is met des daders rechtsplicht òf
indruischt, hetzij tegen de goede zeden, hetzij tegen de zorgvuldigheid, welke in
het maatschappelijke verkeer betaamt ten aanzien van eens anders persoon of
goed (…).”
Wanneer wordt iets beschouwd als maatschappelijk onbetamelijk?
Uit de rechtspraak blijkt dat dit erg casuïstisch is; het hangt af van de omstandigheden van
het geval (situatie). Vinden we iets wel/niet onzorgvuldig in deze situatie?
® Uit rechtspraak zijn er wel bepaalde lijnen in te ontdekken. In verschillende situaties
wordt steeds een andere zorgvuldigheids (gedrags)norm gehanteerd.
1. Gevaarzetting
2. Sport en spel
3. Huis-, tuin- en keukensituaties
4. Zuiver nalaten
5. Hinder
1) Gevaarzetting (gevaarlijke situaties)
o HR Kelderluik arrest
o HR Jetblast
Kelderluik arrest:
Medewerker van Coca-Cola heeft een kelderluik open laten staan. Een bezoeker viel op weg
naar het toilet in het kelderluik en liep daardoor ernstige verwondingen op.
® Uit dit arrest vloeien de kelderluik criteria voor gevaarzetting voort;
1. De mate van waarschijnlijkheid waarmee niet-inachtneming van de vereiste
oplettendheid en voorzichtigheid (bij het potentiele slachtoffer) kan worden
verwacht.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aafeliciadartje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.11. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now