1. Achtergronden van functieverlies en functieherstel H1,18-19
2. Behandelplanvorming en behandelplanning H7, 188-202 + Richtlijn Aanbeveling indirecte
restauraties
3. Fundamentele principes en prepareren H12, 410-437
4. Adhesieve restauraties en hechtingsprincipes H14, 477-513 + e-learning Hechten aan
tandmateriaal
5. Tijdelijke restauraties H15, 529-556
6. Weefseldeflectie en afdrukken H16, 559-578
7. Tandtechnische procedures en workflow H18, 615-627 + 641-661 t/m 18.20
8. Bevestigen H19, 683-715 + Protocol cementeren van een lithiumdisilicaat indirecte
restauratie + Handleiding Fuji 1 (GC corporation) + e-learning cementeerstrategie / adhesief
cementeren posterior / immediate dentin sealing
Achtergronden van functieverlies en functieherstel
Hoofdstuk 1 The prosthodontic environment
1.8 De werkstroom van gefixeerde prothese
De protheses worden buiten de mond gemaakt en heten daarom indirecte restauraties, in de mond
worden ze wel afgewerkt. In het tandheelkundig laboratorium worden ze ontworpen en gemaakt
door technicus. De tandtechnicus heeft vaak geen contact met de patiënt en is dus volledig van de
kwaliteit van de informatie van de tandarts afhankelijk.
Een typische werkstroom ziet er als volgt uit:
1. Diagnose en behandelplan: verzamelen van data, vaststellen van de nood, in kaart brengen
van behandelobjectieven en formuleren van de behandelstrategie
2. Voorbereidende stappen: de tandboog gereedmaken (rekening houden met de abutments
en de gingiva) zodat de nieuwe gemaakte prothese optimaal geïntegreerd kan worden in de
bestaande dentitie. Denk aan: parodontologie, ortho, implantologie etc.
3. Voorbereiden en afronden van de abutments: perpareren van de kegelvorm. Het kan zijn dat
er een chirurgische stap nodig is om de kop van het implantaat in de mondholte te laten
uitkomen (overliggende gingiva verwijderen).
4. Fabriceren van voorlopige restauratie: omdat geprepareerde tanden niet esthetisch, gevoelig
(indien vitaal), niet-functioneel en onstabiel zijn moet er een voorlopige restauratie op
worden gezet.
5. Maken van afdrukmodellen: een plastic materiaal wordt gegoten over de tand en omgezet in
een rubberachitge afdruk. De impressie van de tand wat een negatief beeld geeft van de
tand, wordt gevuld met gips. Dit positieve model is de basis voor de tandtechnicus.
6. Articuleren van modellen: Het model heeft ook een antagonist nodig om de relatie tussen de
twee bogen te bepalen. Daarom wordt er ook een afdruk + model van de tegengestelde
structuren gemaakt.
7. Tussendoor passen: multiunit restauraties moeten niet in één keer worden gemaakt. Het is
van belang dat de producten tussentijds worden gepast om de fit en andere belangrijke
kenmerken te checken.
1
, 8. Uiteindelijke plaatsing: als alle stappen zijn uitgevoerd kan het geplaatst worden, dit kan met
cement of door de prothese op implantaten vast te schroeven.
9. Behoud: deze stappen hebben betrekking op het minimaliseren van risico’s als terugkerende
cariës of parodontale aandoeningen. Het maximaliseert de kansen op behoud van de
prothese op lange termijn.
Behandelplanvorming en behandelplanning
H7: behandelplanning
7.7 Behandeldoelen stellen voor een enkele tand
Gemiddelde destructie
2 grote indicaties voor vaste restauraties van een enkele tand zijn het vervangen van missende delen
van de tand en de correctie van bestaande tandstructuren voor een esthetisch doeleinde.
Mogelijke restauratiematerialen zijn amalgaam, composiet of lab-gemaakte restauraties. De keuze
voor een bepaald materiaal is niet absoluut, maar een lab-gemaakte restauratie wordt een serieuze
optie wanneer een van de volgende situaties zich voordoet:
- Verlies van een of meer knobbels van een premolaar
- Verlies van twee of meer knobbels van een molaar
- Een MOD defect in volume van meer dan 50% van de buccolinguale breedte van een
premolaar of molaar
- Een behandeld wortelkanaal met een MOD breuk van de klinische kroon
- Occluso-cervicale destructie van een voortand wat meer dan 1/3 van het buccale oppervlak
betreft
- Een duidelijke, doorlopende fissuur op de bodem van een MOD caviteit
- Een endo element onder ferrulle, die wel onder rubberdam kan en retentie in de pulpakamer
heeft
In deze gevallen kunnen deze typen single-unit FDPs zorgen voor een goed behandeldoel:
- Partiële of volledige dekking met metalen kroon
- Volledige dekking met metalen en keramische kroon
- Duale keramische kroon (combi van veel kracht en facingkeramieken)
- 1-fase keramieken kroon of facing
- Hars-composieten kroon (partieel of volledige dekking)
3 restauratieve hoofdmaterialen voor een single-unit FDP: metaal, keramiek en harsen. Metaal-
keramieken worden gecementeerd op een abudment en keramieken en harsen kunnen ook partieel
worden aangebracht m.b.v. adhesieve methoden.
Pre-behandel criteria abudment – enkele tand
- De parodontale weefsels zijn gaaf. Geen bloeding en diepte niet groter dan 3
mm
- Er is geen endodontale infectie gaande
- Het element is staat redelijk in lijn met de buurelementen
- De afstand tussen de vrije gingivarand en de overstaande boog is minimaal 5
mm vanaf interproximaal en 6 mm vanaf buccaal en linguaal
- De occlusogingivale hoogte van de gave tandstructuur of opgebouwd materiaal is
tenminste 3 mm vanaf interproximaal en 4 mm vanaf de buccale en linguale aspecten
- Er is een rand van gaaf tandstructuur op de gehele periferie van de abutment tand
- De afstand tot het buurelement is 1,5-2 mm vanaf de cervicale rand
2
,Als er aan een van deze criteria niet voldaan wordt, moeten we op de juiste manier actie
ondernemen met de volgende preprothetische doelen (wanneer toepasbaar):
- Maak het parodontale weefsel gaaf
- Doe een endo-behandeling
- Bouw een verloren tandstructuur opnieuw op
- Vergroot de afstand tussen de vrije gingivale rand en de overstaande boog, door
bijvoorbeeld chirurgische kroonverlengingsprocedures
- Maak gave tandstructuren vrij, d.m.v. chirurgische of orthodontisch-chirurgische procedures
- Vergroot de afstand tussen de tanden door orthodontische behandeling of interproximale
wortelstripping
Ernstige destructie
Wanneer een klinische kroon zodanig vernietigd is, zijn er extra maatregelen nodig om de verloren
tandstructuren opnieuw op te bouwen en te gebruiken als steun voor een FDP. In deze gevallen
wordt er een verankering geplaatst in het wortelkanaal door gebruik te maken van een post (metalen
of fibreuze staaf). Hier horen de volgende preprothetische doelen bij:
- Voer een endo-behandeling uit bij de abutment
- Plaats een post-and-core opbouw als vervanging van tandstructuur
Post-core opbouwen zijn acceptabel bij single-unit FDPs, echter bij multi-unit FDPs vergroten ze het
risico op factuur van de wortel (groter risico bij premolaren en incisieven dan bij molaren en
cuspidaten).
7.8 Behandeldoelen voor kleine edentate ruimtes
7.8.1 Natuurlijke tand gedragen FDPs wanneer:
- Beide abudments (van een brug) in het verleden zijn hersteld (gerestaureerd)
- Implantaat niet mogelijk door te weinig botvolume
- Implantaat is geen haalbare optie door tijdgebrek, integratie in een complexe
behandelingsvolgorde of ongunstige systemische condities
- Het risico op falen dient tot het minimum te worden beperkt. (5% risico op falen implantaat
door osseointegratie).
7.8.2 Strikte voorwaarden voor het plaatsen van implantaten
- Een substantieel botvolume moet aanwezig zijn:
o Mandibula: bothoogte beschikbaar moet 10mm (impl 8mm) of
12mm (impl 10m) zijn, zodat er een veilige marche (2mm) is
boven het n.mandibula kanaal
o Maxilla: vanaf de top van de botkam (gemeten vanaf voldoende
breedte botkam) tot de onderkant van sinus/neusbodem moet
de afstand gelijk zijn aan de lengte van het implantaat. De
breedte van de botkam moet 7 of meer mm zijn.
- In sommige situaties is het hebben van te weinig botvolume geen contra-indicatie, onder
bepaalde condities is er de mogelijkheid tot botaugmentatie
- Voor het plaatsen van het implantaat moeten de tanden in de bogen acceptabel zijn. Een
implantaat kan namelijk niet zomaar verwijderd worden (is irreversibel). Een FDP op
natuurlijke tanden kan wel makkelijk verwijderd worden mocht het behandelplan zich
aanpassen.
Vuistregel: plaatsen van één implantaat voor het vervangen van 1 tand van de 2 missende tanden.
Een mix van implantaat gedragen en natuurlijk gedragen FDPs is acceptabel mits de natuurlijke tand
volledige parodontale support heeft, vitaal is en geen post-core build up heeft.
3
, 7.9 Samenstellingsfactor
Er moet rekening gehouden worden met de mate van ‘verplaatsing’ van elementen gedurende de
tijd van het diasteem; zoals driften, supra eruptie en ‘splaying’. Wanneer de 36 bijv. mist kan de 26
supra erupteren, de OK tweede molaar naar mesiaal kippen en de OK 2 e pm naar distaal kippen.
Er zijn 2 opties om occlusie te corrigeren: ortho (conservatieve optie) of kroon (+ evt endo) op de
supra geërupteerde molaar in de BK.
Ridge collaps: verdwijnen van alveolair bot + gingiva na extractie (mogelijkheid tot implanteren
vervalt oplossing = 3 unit FDP).
Indien de brug in de niet-sensitieve zone van de esthetiek ligt kan dit worden opgevuld door het
vervaardigen van een grotere kroon. In het front dient meer rekening te worden gehouden met de
esthetiek en de stand van de elementen i.v.m. de kauwkrachten en behoud van de natuurlijke
lipcontouren. In het front moeten de elementen altijd op de oorspronkelijke buccale positie worden
geplaatst. Wanneer de botkam nog intact is gaat dit makkelijk anders moet worden overgegaan op
verdikking van de mucosa of toevoegen van bot als dit niet kan moet de ruimte met FDP worden
opgevuld (minder esthetisch).
Gummy smile: oplossen door gingiva naar apicaal en inkorten kronen met maken van passende
kronen. Kan alleen bij wortels met voldoende lengte, vitaliteit kan worden geschaad, in de laterale
sextanten loop je het risico op furcatie blootlegging.
7.10 Behandelingsdoelen instellen voor meerdere ontbrekende tanden
In tegenstelling tot kleine edentate ruimte moet de tandarts nu rekening houden met de hele
tandboog. Aantal en distributie van de abudments:
- Ze moeten gelijk over de kaak worden verdeeld. Edentate stukken van 7-14 mm (1-2 PM
breedtes) zijn typisch. Grotere breedtes kunnen zorgen voor spanningen op de abudments.
- Grote multi-units FDPs moeten gesegmenteerd worden in kleinere delen.
- De risicofactoren moeten worden geminimaliseerd bij grotere restauratieve werken.
Elementen met een endodontische laesie of verlies van pardontale support vormen het
grootste risico. Segmentatie verminderd ook risico.
7.11 Veranderen van de verticale dimensie
Wanneer de gehele tandboog worden betrokken kan de tandarts ervoor kiezen om de VDO te
veranderen. VDO: vertical dimension of occlusion. Verhogen:
- Herstellen van de normale gezichtshoogte (esthetisch).
- Verbeteren van de interarch relatie van de overgebleven elementen om te zorgen voor een
gunstiger begin voor het bereiken van een optimale tand opstelling.
Of de VDO verhoogt moet worden wordt bepaald tijdens de behandelplanning fase ten tijde van het
vervaardigen van de pre-behandeling modellen. De grootte van de verhoging wordt bepaald m.b.v.
een wax-up vuistregel: 3-5 mm op incisiefniveau wordt door de meeste patiënten getolereerd.
Behandelvolgorde
1. Behandelplanning: diagnose, opstellen behandeldoelen en ontwikkeling behandelvolgorde
2. Preprosthetische fase: alle stappen die leiden tot geoptimaliseerde abudments en de zachte
weefsel omgeving. Optimale preprosthetische bogen configuratie tanden, abudments en
gingiva. Doel: bogen in en staat brengen dat standaard technieken kunnen worden
toegepast.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MMCvD. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.71. You're not tied to anything after your purchase.