Biologie voor jou 5B thema 5 samenvatting: Gaswisseling en uitscheiding
22 views 0 purchase
Course
Biologie
Level
HAVO
In dit bestand is thema 5 samengevat met veel afbeeldingen erbij die de tekst onderbouwen waardoor je het beter snapt. Ook gebruik ik een aantal voorbeelden!
Biologie samenvatting hoofdstuk 5: Gaswisseling en uitscheiding (havo 5)
5.1 Gaswisseling
Ademhalingsstelsel
Ademhalingsstelsel = longen + luchtwegen.
Gaswisseling = met het ademhalingsstelsel
neem je gassen op uit de lucht en geef je
gassen af aan de lucht.
Je neusholte is bedenkt met neusslijmvlies
waarvan de buitenste laag cellen bestaat uit
trilhaarepitheel (bevat trilhaarcellen en slijm
producerende cellen). Trilharen brengen het
slijm naar de keelholte.
Trilhaarepitheel zorgt voor:
De slijm productie
De voortbeweging van het slijm
Neusharen houden grote ingeademde
stofdeeltje tegen.
Het neusslijmvlies zorgt voor:
Kleine stofdeeltje blijven plakken in het
slijm. Figuur 1: Ademhalingsstelsel.
Ziekteverwerkers blijven
plakken in het slijm.
Verwarmen van de lucht.
De neus:
Keurt de lucht op vreemde
geurtjes.
Bevochtigd de lucht.
De neusholte staat met een nauwe
opening in verbinding met de
bijholten (ook bekleed met
slijmvlies). Bij verkoudheid zwelt
Figuur 2: Het neusslijmvlies
het neus- en bijholteslijmvlies op
uitgangen bijholte afgesloten slijm in bijholten hoopt zich op verstopt gevoel.
In de keelholte bevinden zich:
Huig
Sluit de neusholte af
Strottenklepje
Sluit de luchtpijp af
Tussen de keelholten en de luchtpijp (met kraakbeenringen) zit het strottenhoofd, hier
liggen de stembanden.
De luchtpijp vertakt zich in 2 bronchiën. Bronchiën vertakken zich in de bronchiolen. De
wanden van de bronchiolen zijn bekleed met spierweefsel. Door samentrekking kunnen ze
, Biologie samenvatting hoofdstuk 5: Gaswisseling en uitscheiding (havo 5)
zich vernauwen of verwijden onder invloed van hormonen en autonome zenuwstelsel
kunnen de wand van de bronchiolen worden beïnvloed.
Aan het einde van de bronchiolen zitten longblaasjes. De wand is 1 cellaag dik en de
binnenkant is bedenkt met een dun laagje vocht. Om de longblaasjes zitten longhaarvaten.
Figuur 3: Longblaasjes
Aanvoer van zuurstof
Actieve lichaamscellen verbruiken
zuurstof O2 -concentratie neemt af
CO2 -concentratie neemt toe. Door
de aanvoer O2 en de afvoer van Co2
wordt de homeostase (evenwicht)
gehandhaafd.
Zuurstof: lucht in longblaasjes vocht
in longblaasjes bloed in
longhaarvaten.
Koolstofdioxide: bloed in longhaarvaten
vocht in longblaasje lucht in
longblaasjes.
Diffusie wordt veroorzaakt door een
verschil in zuurstofspanning (pO2) en
koolstofdioxidespanning (pCO2).
Transport in zuurstof
Figuur 4: Gaswisseling tussen longblaasjes en longhaarvaten.
Zuurstof in het bloed zit aan
hemoglobine (Hb) gebonden in de rode bloedcellen.
Evenwichtsreactie: Hb + O2 ↔ HbO2
Transport in zuurstof:
1. Diffusie van zuurstof van het longblaasje naar het bloedplasma.
2. De hemoglobine vangt zuurstof meteen uit het bloedplasma. Als hemoglobine
zuurstof maximaal heeft gebonden noem je het verzadigt.
3. Zuurstof diffundeert vanuit de rode bloedcel naar de zuurstofarme weefsel.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Esmayderks. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.19. You're not tied to anything after your purchase.