Summary
OE13b: Samenvatting Handboek Organisatie en Management
- Course
- Institution
- Book
Een samenvatting van H1, H3, H4, H8 en H9 voor het vak OE13b: Organisatiekunde voor de opleiding Business Studies jaar 1.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followquintenyv
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1. Denken over organisatie en management1.1 Introductie
Organisatiekunde is een interdisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van
het gedrag van organisaties alsmede de factoren die dit gedrag bepalen en de wijze waarop
organisaties het meest doeltreffende bestuurd kunnen worden. Onder ‘het gedrag’ van organisaties
wordt de wijze van optreden en reageren van organisaties verstaan.
De definitie van organisatiekunde omvat twee aspecten van het vakgebied, namelijk:
1. Een descriptief aspect: dit is een beschrijving van het gedrag van organisaties, met de
motieven en gevolgen
2. Een prescriptief aspect: dit is een advies over te volgen handelwijze en organisatie-
inrichtingen
Bij organisatiekunde wordt het begrip interdisciplinariteit genoemd, hiermee wordt bedoeld dat de
organisatiekunde veel elementen bevat die afkomstig zijn uit andere wetenschappen. Als we alle
bijdragen uit deze vakgebieden verzamelen die we nodig hebben voor een onderzoek of project is dit
echter nog geen interdisciplinaire, maar een zogenoemde multidisciplinaire aanpak. Bij
interdisciplinariteit worden combinaties gemaakt, waardoor er geen herkenbare disciplines naar
voren komen.
Besturing is een poging tot gerichte beïnvloeding of richting aangeven hoe processen in organisaties
moeten verlopen. De mate waarin besturing slaagt, wordt aangeduid met het begrip
doeltreffendheid of effectiviteit.
1.2 Ontstaan van het vakgebied
Het vak organisatiekunde is ontstaan uit de behoefte op gestructureerde wijze na te denken over en
vat te krijgen op organisaties en wat erin gebeurt.
1.3 Ontwikkeling van handel en ontstaan van multinationale ondernemingen
De fundering van (internationale) ondernemingen is altijd een combinatie geweest van handel tussen
verschillende stammen in verschillende (grensoverschrijdende) geografische regio’s. De eerste
zijroute creëerde al internationale handel in de Romeinse tijd.
De eerste internationale handelsondernemingen, ook wel multinationals (= een onderneming die
internationaal werkt) genoemd, waren opgericht en gesubsidieerd door nationale overheden met als
doel hun koloniale handelsbeleid te ondersteunen. De VOC (Verenigd Oost-Indische Compagnie)
werd opgericht in 1602 om te handelen in Indië voor specerijen. Tegenwoordig heeft de overheid
minder macht, doordat particulieren zelf handel verdrijven.
,1.4 Denkrichtingen en persoonlijkheden
Belangrijke personen en denkrichtingen in de geschiedenis van de organisatiekunde
1.5 Periode voor de industriële revolutie (400 V. Chr.-1900 N. Chr.)
Niccolo Machiavelli
Niccolo Machiavelli (1500) zijn boek is gericht op macht, het behouden en uitbreiden daarvan. Het is
gebaseerd op het eigenbelang en zegt dat je gebruik moet maken van de mogelijkheden die situaties
bieden.
Mercantilisme
Tot in de tweede helft van de achttiende eeuw overheerste het mercantilisme als economische
denkrichting. Deze stroming stelde dat het bezit van geld en goud de enige welvaartsbron was. Adam
Smith (1776) stelde dat productieve arbeid de bron is van welvaart en dat door arbeidsverdeling de
productiviteit van arbeid kon worden verhoogd: massaproductie in fabrieken werd mogelijk.
Scientific Management
Doordat de productiviteit zo steeg, werkte de verdeling van controle en taken niet meer. Frederick
Winslow Taylor (1900) bedacht hierop een nieuw systeem: het scientific management. Enkele
hoofdpunten uit zijn theorie over het bestuur en beheer van organisaties zijn:
1. Een wetenschappelijke analyse van de werkzaamheden en het uitvoeren van
bewegingsstudies => standaardisatie/normalisatie
2. Een taakverdeling/routine voor werknemers creëren
3. Een hechte en vriendelijke samenwerking tussen leiding en arbeiders
4. Bedrijfsleiders zijn verantwoordelijk voor het analyseren en zoeken naar werkmethoden
5. De juiste man op de juiste plaats (selectie)
6. Het invoeren van prestatiebeloning
,
, Hij heeft het achtbanenstelsel geïntroduceerd, waarbij iedere taak door een andere arbeiders
opgepakt moest worden:
1. Tijd en kosten
2. Werkinstructies
3. Bewerkingen en hun volgorde
4. Werkvoorbereiding en uitgifte
5. Onderhoud
6. Kwaliteitscontrole
7. Technische leiding
8. Personeelsbeheer
1.7 Henry Fayol en de general management-theorie (1900)
In Europa was Henry Fayol (1900) de eerste die een samenhangend stelsel van opvattingen
ontwikkelde over de wijze waarop organisaties in hun geheel bestuurd zouden moeten worden. Zijn
theorie is gebaseerd op het algehele management, terwijl Taylor’s theorie is bedoeld voor de
productie.
Zijn General Management-theorie was bedoeld als onderwijsmodel. Hij onderscheidde zes
onafhankelijke managementgebieden:
1. Technisch
2. Commercieel
3. Financieel
4. Zelf beschermend (veiligheid van mensen/eigendommen)
5. Boekhouding
6. Besturing
De besturing zorgt voor onderlinge samenhang op de overige gebieden. De besturing bestaat uit vijf
taken:
1. Plannen of vooruitzien: het opstellen van een actieplan voor de toekomst
2. Organiseren: de opbouw van de organisatie met mensen en middelen
3. Bevel voeren: ervoor zorgen dat mensen aan het werk blijven
4. Coördineren: het onderling afstemmen van de activiteiten
5. Controleren: erop toezien dat de resultaten overeenkomen met het plan
Iedere werknemers heeft slechts één (directe) baas boven zich.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller quintenyv. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now