Aardrijkskunde Klimaatvraagstukken
Hoofdstuk 1: het klimaatsysteem
Zeespiegelstijging
Er zijn vijf manieren waardoor de zeespiegel stijgt:
1) Smeltende ijskappen
Landijs ligt op land/continent stroomt naar de zeeën en oceanen wanneer
dit smelt vult de zeeën/oceanen aan
Let op! Zee-ijs zorgt niet direct voor zeespiegelstijging: dit ligt namelijk al in de
zeeën/oceanen.
2) Smeltende gletsjer
Gletsjer smelt smeltwater komt in rivier terecht rivier mondt uit in zee
zeeniveau stijgt.
3) Terugvering
Gewicht op een gedeelte van een continent wordt minder stuk continent
komt omhoog gewicht op een gedeelte van een aardplaat wordt meer
dit gedeelte gaat naar beneden (clou is de zachtere binnenkant in de mantel
van de aarde) op ene plek zeespiegel gezakt, op de andere plek zespiegel
gestegen
4) Bodemdaling
Erosie/verwering
Continent wordt door erosie/verwering lager, zeespiegel kan gelijk
blijven zeespiegel is relatief gezien hoger geworden (dichterbij de
oppervlakte van een continent gekomen)
Grondwaterwinning
Grondwaterwinning oppervlakte daalt in verhouding is de
zeespiegel hoger komen te liggen
5) Uitzettend zeewater
Als zeewater uitzet, wordt het een grotere massa. Deze massa heeft niet
onbeperkt de ruimte zeespiegel stijgt.
Sferen
Er worden vier verschillende sferen onderscheiden bij aardrijkskunde:
Atmosfeer gasvormig omhulsel van de aarde
Lithosfeer aardkorst + harde gedeelte van de mantel
Hydrosfeer gedeelte van de aarde dat uit water bestaat
Biosfeer al het leven op de aarde
De atmosfeer bestaat uit twee sferen:
De troposfeer (onderste 10 km)
De troposfeer gaat van warm naar koud (verwarmd van beneden = aarde)
warmte kan stijgen wolkvorming weersverschijnselen.
De stratosfeer (10-40 km)
In de stratosfeer gaat het van koud naar warm (verwarmd van boven = zon)
warmte stijgt niet (want is al boven) geen wolkvorming geen
weersverschijnselen.
, Aardrijkskunde Klimaatvraagstukken
Hoofdstuk 1: het klimaatsysteem
De temperatuurgradiënt in de troposfeer = -6ºC per 1000 meter.
Zonlicht
Zonlicht wordt omgezet in warmte of blijft licht (door weerkaatsing).
Zonlicht wordt weerkaatst door: wolken, aardoppervlakte, aerosolen, gassen.
Albedo = het deel van het naar de aarde gestuurde licht dat de aarde
weer terug de ruimte in zendt.
De zon straalt zeer kortgolvig (uv) + kortgolvig licht uit. De ozonlaag houdt het zeer
kortgolvige licht tegen, maar laat het kortgolvige licht door. Er gebeuren dan twee
dingen:
Weerkaatsing: zonlicht wordt weerkaatst door wolken, aerosolen, gassen en
het aardoppervlak kortgolvig.
Absorptie: deel van het zonlicht dat ondanks alle factoren toch het
aardoppervlak bereikt, wordt omgezet in warmte aardoppervlak gaat
warmte uitstralen langgolvig.
Broeikasgassen en het effect van kort-/langgolvige straling
- Broeikasgassen en licht broeikasgassen laten lichtstraling (kortgolvig) door
- Broeikasgassen en warmte broeikasgassen absorberen warmtestraling
(langgolvig)
Broeikaseffect = kortgolvige zonnestraling die het aardoppervlak bereikt wordt
omgezet in warmte en door de aarde als langgolvige straling uitgestraald. Het
meeste van deze warmte wordt weer opgenomen door de broeikasgassen
(waterdamp, CO2, wolken) en terug naar de aarde gestraald. Doordat de warmte in
de atmosfeer blijft wordt het steeds warmer.
Luchtcirculatie
60º NB L (zee) Klok tegen
30º NB H (zee) Klok mee
0º L (op Afrika)
30º ZB H (zee) Klok tegen
60º ZB L (zee) Klok mee
Conclusie:
H vanaf
L naartoe
Bij hoge luchtdrukgebieden stijgt warmte lucht + waterdamp op regen invloed
op landschappen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller silz03t. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.86. You're not tied to anything after your purchase.