Zeer volledige samenvatting van alle behandelde lessen Persoonlijkheidspsychologie II. De volledige PPT's telkens aangevuld met alle relevante extra informatie van de prof.
Inhoudsopgave
HOOFDSTUK I: Inleiding persoonlijkheidspsychologie II .................................................................................................... 1
HOOFDSTUK III: Traits (trekken) en trait taxonomieën ........................................................................................................ 3
HOOFDSTUK V: Persoonlijkheidstrekken over de tijd: stabiliteit vs. verandering .................................................. 14
HOOFDSTUK VI: Genen en persoonlijkheid .......................................................................................................................... 24
HOOFDSTUK VII: Fysiologische benaderingen van persoonlijkheid ........................................................................... 36
HOOFDSTUK VIII: Evolutionaire benadering van persoonlijkheid ................................................................................ 51
HOOFDSTUK X: Motieven en persoonlijkheid ...................................................................................................................... 66
HOOFDSTUK XIII: Persoonlijkheid en emoties ..................................................................................................................... 77
HOOFDSTUK XV: Persoonlijkheid en sociale interactie .................................................................................................... 88
HOOFDSTUK XVI: Geslacht, gender, en persoonlijkheid.................................................................................................. 98
HOOFDSTUK XVII: Cultuur en persoonlijkheid................................................................................................................... 112
Algemene competenties
↬ Verwerven van inzicht in verbanden tussen persoonlijkheid en gedrag.
↬ Het leggen van verbanden tussen recent empirisch gefundeerde theorievorming en
recent gepubliceerde onderzoeksstudies.
↬ Zowel onderzoeksdomeinen als persoonlijkheidstesten integratief kunnen benaderen.
Kennis hebben van meten van klinisch relevante aspecten in ee algemene populatie.
,HOOFSTUK I: INTRO
Klassieke theorieën
↬ De meeste ‘grote’ klassieke theorieën vertrekken vanuit een universele benadering: fundamentele
psychologische processen en kenmerken die gelden voor alle mensen, of hoe mensen in het
algemeen kunnen beschreven worden
bv. Freud’s universele psychische structuur: Ego – superego ⇛ universeel (toepasbaar op iedereen)
Hedendaags onderzoek naar de persoonlijkheid
↬ Legt meestal (in tegenstelling tot de klassieke theorieën) de nadruk op individuele en
groepsverschillen (⇛ niet universeel)
bv. verschillen ♂ ♀
↬ Elke onderzoeker vertrekt vanuit zijn eigen perspectief. Elk van de bestaande perspectieven omvat
delen van de waarheid.
⇒ Nood aan integratie van ≠ kennisdomeinen
bv. gedragsproblemen ⇛ fysieke alsook cognitieve invalshoeken hanteren voor behandeling
Kennis domein
↬ Is een gespecialiseerd gebied binnen de wetenschap van de psychologie van waaruit psychologen
zich richten op het leren over specifieke en beperkte aspecten van de menselijke natuur
↬ Integratie nodig om “volledig beeld” van de persoonlijkheid te krijgen
Zes kennis domeinen
↬ Dispositionele
↬ Biologische
↬ Intrapsychische
↬ Cognitief en ervarings-
↬ Sociale en culturele
↬ Aanpassing
Dispositionele domein
↬ De aandacht wordt vooral gericht op manieren waarop individuen verschillend zijn van elkaar.
Dit domein doorkruist daardoor alle andere domeinen.
⤷ want mensen kunnen op alle vlakken (motieven, emoties, e.d.) ≠ zijn
↬ Het centrale doel is om fundamentele disposities te identificeren (i.e. meest belangrijke manieren
waarop individuen verschillend zijn)
Biologische domein
↬ Mensen zijn in de eerste plaats verzamelingen van biologische systemen
↬ Die systemen zijn de bouwstenen voor gedrag, denken en emoties
Intrapsychische domein
↬ Mentale mechanismen van de persoonlijkheid, vaak niet op ‘bewust niveau’
↬ Cf. persoonlijkheidspsychologie I: Freud’s klassieke theorie en meer moderne benaderingen van de
psychoanalyse (onderdrukking, ontkenning, projectie etc.)
↬ Motieven voor behoeften (power, achievement, intimacy)
Cognitieve en ervaringsdomein
↬ Aandacht voor cognitie en subjectieve ervaringen zoals bewuste gedachten, gevoelens,
overtuigingen, verlangens
• Zelf en zelfconcept
• Streefdoelen
1|Page
, • Emotionele ervaringen
• Intelligentie
Sociale en culturele domein
↬ Persoonlijkheid beïnvloedt en wordt beïnvloed door cultuur en sociale contexten
↬ Onderzoek naar culturele verschillen tussen groepen (bv. naar agressie)
↬ Individuele verschillen in culturen — Hoe komt persoonlijkheid tot uiting in een sociale context?
bv. kijken naar beïnvloedingsstrategie (hoe men anderen gaat overtuigen)
Domein van aanpassing
↬ Persoonlijkheid heeft een sleutelrol bij onze manier van ‘copen’ en aanpassen aan gebeurtenissen
in het dagelijks leven
↬ Persoonlijkheid staat in verband met gezondheid en staat in verband met problemen bij coping en
aanpassing
↬ Persoonlijkheidsstoornissen
2|Page
, HOOFSTUK III: TRAITS (TREKKEN) EN TRAIT TAXONOMIEËN
Dispositionele domein
↬ Aspecten van persoonlijkheid die stabiel zijn over de tijd, relatief consistent over situaties, en die
bij mensen verschillen
↬ Bestaat uit de studie van traits (trekken of disposities) : verwijst naar een inherente neiging zich op
een bepaalde manier te gedragen
Fundamentele
↬ Hoe moeten we trekken opvatten?: Wat zijn trekken?
↬ Hoe kunnen we bepalen welke trekken de belangrijkste zijn uit de vele verschillende manieren
waarop mensen van elkaar kunnen verschillen?: Welke zijn de belangrijkste?
• Cf. Uiterlijke trekken: gewicht, lengte, …
↬ Hoe kunnen we een omvattende taxonomie van trekken opstellen—een systeem dat alle
belangrijke trekken omvat? Hoe ziet een omvattend systeem eruit?
• Cf. Taxonomie dieren
Trekbeschrijvende woorden
↬ Woorden die de trekken, eigenschappen van een persoon beschrijven die kenmerkend zijn voor
die persoon en die min of meer stabiel zijn over de tijd (en situaties)
Voorbeelden? Impulsief, betrouwbaar, …
Beschrijf jezelf met tien adjectieven
↬ Begin met die adjectieven die jou het best wel/niet beschrijven
• Wel: assertief, flexibel, introvert, gemotiveerd, vriendelijk
• Niet: stil, agressief, lui, onzeker, onvriendelijk
↬ Beschrijf jezelf met tien adjectieven
Wel Niet
1. Enthousiast X
2. Ruziezoekend X
3. Betrouwbaar X
4. Angstig X
5. Openstaand X
6. Stil X
7. Vriendelijk X
8. Chaotisch X
9. Stabiel X
10. Oncreatief X
Persoonlijkheidscoherentie; Trekken versus toestanden
↬ Persoonlijkheidscoherentie: Trekken zijn stabiel bij een persoon over een langere tijd, maar de
uiting kan veranderen
• Als men vandaag enthousiast is, is de kans 🡑🡑 dat men dat als kind al in zekere mate was
↬ Toestanden variëren over tijd en situatie
bv. stress op examendag = toestand MAAR rustig zijn = trek
↬ Typische, gewoonlijke gedragen over situaties heen worden door persoonlijkheidspsychologen
omschreven
3|Page
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yousrasebbarh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.
